Reuters đưa tin, trong một buổi trò chuyện trên mạng xã hội X sáng 3/2, tỷ phú Elon Musk, người đứng đầu Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE), cho biết cơ quan này đang nỗ lực thúc đẩy việc đóng cửa USAID. Cuộc thảo luận có sự tham gia của cựu ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Vivek Ramaswamy và các thượng nghị sĩ Cộng hòa Joni Ernst và Mike Lee.
Ông Musk đã mở đầu bằng việc cho biết DOGE đang nỗ lực để đóng cửa USAID. “Cơ quan này không thể sửa chữa được nữa,” ông Musk nói, đồng thời cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đồng tình rằng USAID cần phải đóng cửa.
Tỷ phú Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Bloomberg
Nói rộng hơn về chính sách cắt giảm chi tiêu và chống gian lận của chính phủ, tỷ phú Elon Musk ước tính chính quyền ông Trump có thể cắt giảm 1.000 tỷ USD từ thâm hụt ngân sách vào năm tới.
Các tuyên bố mới nhất của ông Musk được đưa ra sau khi ông cáo buộc trên X rằng USAID là một “tổ chức tội phạm”, “tài trợ cho nghiên cứu vũ khí sinh học, bao gồm cả Covid-19, giết chết hàng triệu người”. Ông Elon Musk không giải thích chi tiết về các cáo buộc này.
Trước đó một ngày, Reuters dẫn 3 nguồn thạo tin cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump đã cách chức 2 quan chức an ninh cấp cao tại USAID sau khi họ cố ngăn cản các đại diện của DOGE tiếp cận các khu vực hạn chế trong tòa nhà.
Được thành lập vào năm 1961, USAID hiện là nhà viện trợ đơn lẻ lớn nhất thế giới. Trong năm tài chính 2023, Mỹ đã giải ngân 72 tỷ USD viện trợ trên toàn cầu cho mọi lĩnh vực, từ chăm sóc sức khỏe phụ nữ ở vùng xung đột, cung cấp nước sạch, điều trị HIV/AIDS, đảm bảo an ninh năng lượng cho đến công tác chống tham nhũng. Theo Liên Hợp Quốc, USAID chiếm tới 42% tổng viện trợ nhân đạo toàn cầu vào năm 2024. USAID hiện có hơn 10.000 nhân viên.
Cuối tuần trước, trang web và tài khoản của USAID trên X đã ngừng hoạt động. Một trang mới của cơ quan này đã xuất hiện trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Trump đã ra lệnh đóng băng hầu hết viện trợ nước ngoài của Mỹ như một phần trong chính sách “Nước Mỹ là trên hết”. Tuy nhiên, các bệnh viện dã chiến tại các trại tị nạn ở Thái Lan, các hoạt động rà phá bom mìn ở vùng chiến sự, thuốc điều trị HIV/AIDS cho hàng triệu bệnh nhân… của USAID sẽ nằm trong các chương trình có nguy cơ bị xóa bỏ.
Theo Reuters, buổi trò chuyện trực tuyến mới nhất của tỷ phú Elon Musk diễn ra trong bối cảnh ông được tiếp cận hệ thống tài chính của Bộ Tài chính Mỹ. Hệ thống này là nơi xử lý hơn 6.000 tỷ USD mỗi năm cho các cơ quan liên bang và chứa thông tin cá nhân của hàng triệu người Mỹ nhận trợ cấp an sinh xã hội, khoản hoàn thuế và các khoản tiền khác.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Peter Welch, thành viên Ủy ban Tài chính Thượng viện, đã lên tiếng yêu cầu làm rõ lý do tại sao ông Musk lại có quyền truy cập vào hệ thống thanh toán này, cũng như các dữ liệu nhạy cảm của người nộp thuế.
Trong khi đó, khi được hỏi liệu tỷ phú Musk có làm tốt nhiệm vụ không, Tổng thống Donald Trump hôm 1/2 đã bày tỏ đồng tình. “Ông ấy là người cắt giảm chi phí rất nhiều. Đôi khi chúng tôi sẽ không đồng ý với ông ấy và sẽ không làm theo mọi ý muốn của ông ấy. Nhưng tôi nghĩ ông ấy đang làm rất tốt. Ông ấy là một người thông minh. Và ông ấy rất quan tâm đến việc cắt giảm ngân sách liên bang của chúng tôi,” ông Trump nói.
Đỗ Thảo