Tỷ phú Elon Musk và kế hoạch cải tổ chính phủ Mỹ qua 'DOGE'

3 giờ trướcBài gốc

Cơ quan mới này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy một trong những cải tổ chính phủ lớn nhất trong lịch sử Mỹ, nhưng các kế hoạch tham vọng của họ đang gây ra những tranh cãi lớn xoay quanh tính khả thi, xung đột lợi ích và tác động tiềm tàng.

DOGE là gì và có vai trò như thế nào?

Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) không phải là một cơ quan nội các chính thức mà hoạt động như một nhóm cố vấn bên ngoài, hợp tác với Văn phòng Quản lý và ngân sách Mỹ (OMB). Ông Musk, cùng với Ramaswamy, được giao nhiệm vụ tinh giản bộ máy chính phủ, cắt giảm chi tiêu và giảm bớt sự phụ thuộc vào lực lượng lao động liên bang. Mục tiêu chính: cắt giảm 2 nghìn tỉ USD ngân sách hằng năm, tương đương hơn một phần ba tổng ngân sách liên bang, và giảm số lượng cơ quan chính phủ từ 428 xuống còn 99.

Ông Musk và Tổng thống đắc cử Trump bắt tay nhau trong một sự kiện vận động - Ảnh: Getty

Tỷ phú Musk, người nổi tiếng với cách tiếp cận quản trị thực dụng, đã công khai chia sẻ các ý tưởng cắt giảm chi tiêu của mình trên nền tảng mạng xã hội X mà ông sở hữu. Trong khi đó, ông Ramaswamy đề xuất cắt giảm 75% lực lượng lao động liên bang, tương đương 1,5 triệu công việc. Những kế hoạch này được coi là bước đầu trong nỗ lực tái cấu trúc chính phủ Mỹ một cách sâu rộng.

Những người ủng hộ tỷ phú Musk và ông Ramaswamy cho rằng DOGE có thể tạo ra sự thay đổi cần thiết trong cách quản lý chính phủ Mỹ. Một chính phủ nhỏ gọn hơn sẽ giảm thiểu lãng phí và tối ưu hóa nguồn lực. Điều này có thể giảm gánh nặng thuế cho người dân, đồng thời tạo điều kiện cho các sáng kiến tư nhân phát triển.

Ông Musk được biết đến với thành công trong các ngành công nghiệp đột phá như ô tô và hàng không vũ trụ. Những người ủng hộ tin rằng ông có thể mang lại sự đổi mới tương tự cho chính phủ trong lĩnh vực công. Bên cạnh đó, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Tổng thống đắc cử Trump và các đồng minh đảng Cộng hòa, DOGE có thể vượt qua một số rào cản chính trị ban đầu.

Những thách thức lớn

Tuy nhiên, kế hoạch cắt giảm quy mô lớn này đối mặt với nhiều rào cản pháp lý và chính trị. Việc tái cấu trúc hoặc giải thể các cơ quan chính phủ hiện tại đòi hỏi sự phê chuẩn của quốc hội. Trong bối cảnh chính trị phân cực ở Mỹ, điều này sẽ khó đạt được, đặc biệt khi nhiều thành viên quốc hội lo ngại về việc mất quyền kiểm soát và ảnh hưởng của họ trong các cơ quan liên bang.

Việc cắt giảm 75% lực lượng lao động liên bang, tương đương 1,5 triệu việc làm, sẽ gây ra tác động nghiêm trọng đến các dịch vụ công cộng thiết yếu và an ninh quốc gia Mỹ. Chẳng hạn, các sân bay có thể rơi vào hỗn loạn nếu không có đủ nhân lực giám sát. Nhiều cơ quan chịu trách nhiệm bảo vệ đất nước có thể không còn hoạt động hiệu quả. Các chương trình như tem phiếu thực phẩm và chăm sóc sức khỏe cho người nghèo sẽ bị ảnh hưởng lớn.

Ngoài ra, Elon Musk và các công ty của ông, bao gồm SpaceX và Tesla, nhận hàng tỉ USD từ các hợp đồng liên bang. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng khách quan khi ông vừa tham gia quản lý DOGE vừa có thể hưởng lợi trực tiếp từ các quyết định của mình.

Các chuyên gia về đạo đức và quản lý công cho rằng DOGE hiện chưa rõ liệu có tuân thủ Đạo luật Ủy ban Cố vấn liên bang, vốn yêu cầu các khuyến nghị và hành động phải công khai hay không. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng giám sát công khai. Các kế hoạch đầy tham vọng của hai ông Musk và Ramaswamy có thể đối mặt với các rào cản pháp lý và chính trị nghiêm trọng, làm giảm tính khả thi thực tế. Nếu không có các quy định giám sát chặt chẽ, DOGE có thể trở thành một công cụ phục vụ lợi ích cá nhân hoặc chính trị.

Tranh cãi xung quanh tỷ phú Musk

Elon Musk, với danh tiếng là một nhà lãnh đạo táo bạo nhưng cũng đầy tranh cãi, đã không ít lần gây chú ý với những hành động khó đoán. Khi tiếp quản Twitter (nay là X), ông Musk đã sa thải một nửa số nhân viên, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng trong vận hành và giảm giá trị công ty. Nhiều người lo ngại rằng cách tiếp cận này nếu áp dụng vào chính phủ sẽ gây ra sự suy yếu toàn diện cho bộ máy hành chính.

Tỷ phú Musk bị chỉ trích vì các cuộc trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin, gây ra lo ngại về tính minh bạch và ưu tiên của ông trong các vấn đề quốc tế. Đồng thời, Tesla được cho là phụ thuộc nhiều vào nguồn cung vật liệu từ Trung Quốc, điều này có thể khiến ông khó duy trì lập trường độc lập trong các quyết định liên quan đến đối ngoại.

Ông Musk đã công khai chỉ trích một số nhân viên chính phủ trên mạng xã hội, dẫn đến những cuộc tấn công cá nhân từ cộng đồng trực tuyến. Hành động này không chỉ gây tổn hại đến danh tiếng của ông mà còn làm tăng thêm căng thẳng trong các mối quan hệ nội bộ chính phủ.

DOGE không chỉ là phép thử cho khả năng quản lý của ông Musk và Ramaswamy mà còn là bài kiểm tra cho tương lai chính trị của Tổng thống Donald Trump. Nếu thành công, DOGE có thể mở ra một kỷ nguyên mới trong cách quản lý chính phủ. Tuy nhiên, nếu thất bại, dự án này có thể để lại hậu quả nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến hàng triệu người Mỹ mà còn làm suy giảm niềm tin vào khả năng lãnh đạo của những người đứng đầu.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ty-phu-elon-musk-va-ke-hoach-cai-to-chinh-phu-my-qua-doge-226431.html