UAV Shahed-136 mới của Nga khiến lá chắn phương Tây 'bất an'

7 giờ trướcBài gốc

Đây không còn là chiếc UAV cảm tử thông thường nữa, mà là một phiên bản nâng cấp, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), camera ảnh nhiệt và kết nối mạng di động. Nga đang biến Shahed-136 thành một loại vũ khí thông minh giá rẻ, vừa phá được mục tiêu, vừa khiến các hệ thống phòng thủ đắt tiền của phương Tây "mất ngủ".

UAV Shahed-136 của Nga ngày càng được nâng cấp. (Nguồn: Bộ Quốc phòng Ukraine)

Ban đầu, Shahed-136 là sản phẩm của Iran, nhưng chỉ sau hơn 2 năm, Nga đã biến nó thành sản phẩm nội địa, sản xuất hàng loạt tại hai nhà máy lớn là Alabuga và Kupol. Theo tình báo Ukraine, riêng nhà máy Alabuga đã cho ra lò hơn 26.000 chiếc, với công suất khoảng 170 UAV mỗi ngày (và đang tăng lên). Một số mẫu mới thậm chí sử dụng thẻ SIM không dấu vết để kết nối mạng di động Ukraine, cho phép truyền dữ liệu thời gian thực và xác định mục tiêu chính xác hơn.

Không chỉ vậy, Nga còn cố gắng thay thế linh kiện nhập khẩu bằng các bộ phận tự sản xuất, giảm sự phụ thuộc vào nước ngoài giữa lúc bị phương Tây cấm vận.

Shahed-136 'MS': UAV giá rẻ nhưng ngày càng thông minh

Phiên bản mới của Shahed-136, còn gọi là bản "MS" cho thấy bước tiến lớn. UAV này được trang bị camera hồng ngoại, hệ thống dẫn đường kháng nhiễu hiện đại (CRPA), AI nhận dạng mục tiêu và đầu đạn mạnh hơn. Một số phiên bản có thể mang tới 90 kg chất nổ, đủ sức phá hủy hạ tầng quân sự hoặc các mục tiêu kiên cố.

Quan trọng hơn, hệ thống AI giúp UAV nhận diện hình ảnh, vết nhiệt hoặc các tín hiệu khác để tự chọn mục tiêu, ngay cả khi mất tín hiệu GPS. Đây là công nghệ chỉ thấy trong các UAV phương Tây như Switchblade 600 của Mỹ, nhưng chi phí sản xuất của Shahed-136 lại rẻ hơn rất nhiều.

Với chi phí chỉ từ 20.000 đến 200.000 USD, Shahed-136 có thể áp đảo các hệ thống phòng không trị giá hàng triệu USD. Một tên lửa Patriot của Mỹ trị giá 4 triệu USD dùng để bắn hạ một UAV giá 20.000 USD, rõ ràng là "một cuộc chơi lỗ vốn". Nga đã khai thác triệt để chiến thuật "lấy số lượng bù chất lượng": họ thường phóng hàng trăm UAV trong một đêm, khiến hệ thống phòng không Ukraine bị quá tải.

Chỉ riêng trong tháng 6, Ukraine đã phải đối mặt với gần 2.800 chiếc Shahed – tức gần 100 chiếc mỗi ngày. Dù nhiều chiếc bị bắn hạ, nhưng cũng có vài chiếc lọt lưới và gây thiệt hại, đủ để tạo áp lực lên lưới điện và các cơ sở quân sự.

Việc phân tán sản xuất giữa các nhà máy như Alabuga và Kupol không chỉ tăng sản lượng, mà còn giúp giảm thiểu rủi ro từ các đòn phản công. Ngoài ra, việc lắp ráp trong nước giúp Nga dễ dàng điều chỉnh UAV theo nhu cầu chiến trường, giảm chi phí hậu cần và phản ứng nhanh hơn trước các thay đổi của đối phương.

Một câu hỏi lớn đặt ra: Liệu Nga có thực sự đổi mới, hay chỉ "sao chép nâng cấp" từ Iran? Câu trả lời có lẽ nằm ở giữa. Nga đã tạo ra phiên bản UAV với những tính năng chưa từng có trong các mẫu Shahed gốc của Iran, như kết nối mạng di động, trí tuệ nhân tạo và mô-đun camera nhiệt.

Với hiệu quả tại Ukraine, Shahed-136 hoàn toàn có thể trở thành mặt hàng xuất khẩu tiềm năng. Nga từng bán vũ khí cho nhiều quốc gia như Syria, Venezuela hay các nước châu Phi, nơi rất ưa chuộng các giải pháp quân sự giá rẻ nhưng hiệu quả.

Tuy nhiên, xuất khẩu UAV này cũng đối mặt với nhiều rào cản: lệnh trừng phạt, cạnh tranh từ Thổ Nhĩ Kỳ (Bayraktar TB2), cùng một số quốc gia khác và cả rủi ro chính trị nếu UAV Nga xuất hiện ở các điểm nóng.

Xuân Minh

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/uav-shahed-136-moi-cua-nga-khien-la-chan-phuong-tay-bat-an-169250628181020526.htm