Ngày 28/11/2025, ngoài khơi bờ biển gần Sinop, UAV chiến đấu Kizilelma thực hiện bài thử nghiệm bắn đạn thật với sự tham gia của 3 chiếc F-16 trong biên đội hộ tống.
Khi mục tiêu phản lực bay vào khu vực kiểm tra, UAV chiến đấu Kizilelma kích hoạt radar mảng pha quét điện tử MURAD do Aselsan sản xuất, phát hiện từ khoảng cách xa, khóa mục tiêu và phóng tên lửa không-đối-không Gökdoğan.
Tên lửa tự dẫn đánh trúng mục tiêu, khẳng định lần đầu trong lịch sử một UAV vũ trang hạ thành công vật thể đang bay.
Theo giới chuyên gia, thành công này đến từ việc Thổ Nhĩ Kỳ đã tự xây dựng trọn vẹn hệ sinh thái công nghệ gồm UAV phản lực, radar, cảm biến và tên lửa.
Quá trình tích hợp đồng bộ cho phép UAV chiến đấu Kizilelma thực hiện nhiệm vụ mà trước đây chỉ máy bay có phi công mới có thể đảm đương: phát hiện, bám bắt và tiêu diệt mục tiêu trên không ở tầm xa.
UAV Kizilelma được thiết kế như một UAV chiến đấu đa nhiệm: sử dụng động cơ phản lực, có khả năng mang 1,5 tấn vũ khí, tích hợp khoang vũ khí trong để giảm tiết diện phản xạ radar và tầm hoạt động đủ lớn để triển khai từ đất liền hoặc từ tàu sân bay mà Thổ Nhĩ Kỳ đang phát triển.
Khả năng kết hợp giữa tốc độ cao, tải trọng lớn và mức độ tự động hóa mạnh khiến nó được xem là bước chuyển từ UAV trinh sát-tấn công truyền thống sang UAV tiêm kích.
Sự kiện này mang ý nghĩa chiến lược to lớn đối với tương lai của lực lượng không quân trên thế giới. Trước đây, UAV chủ yếu được dùng để trinh sát, tấn công mặt đất hoặc tiến hành nhiệm vụ mà rủi ro quá cao cho phi công.
Tuy nhiên, việc UAV chiến đấu Kizilelma bắn hạ mục tiêu bay cho thấy một hướng mới: UAV có thể tham gia vào nhiệm vụ giành ưu thế trên không, hộ tống đội hình, làm mồi nhử, hoặc phối hợp theo mô hình “phi công chỉ huy - UAV chiến đấu”.
Với chi phí sản xuất và vận hành thấp hơn so với tiêm kích có phi công, UAV chiến đấu như Kizilelma có thể giúp các quốc gia tăng nhanh năng lực tác chiến mà không cần đầu tư lớn vào hệ thống hậu cần và đào tạo phi công như trước.
Điều này đặc biệt quan trọng với những nước không có khả năng duy trì phi đội tiêm kích thế hệ mới.
Nhiều chuyên gia nhận định đây là xu hướng mà cả Mỹ, Nga, Trung Quốc và các nền công nghiệp quốc phòng mới nổi đều đang theo đuổi.
Tuy nhiên, các giới hạn vẫn còn rõ rệt. Mục tiêu bị bắn hạ trong thử nghiệm là mục tiêu mô phỏng, không thực hiện cơ động tránh né hoặc chống nhiễu.
Trong chiến đấu thực sự, đối thủ có thể sử dụng tác chiến điện tử, gây nhiễu radar, tăng tốc hoặc cơ động gấp, khiến nhiệm vụ khó hơn nhiều.
Ngoài ra, việc vận hành UAV chiến đấu trong môi trường tác chiến hỗn hợp đòi hỏi hệ thống liên lạc chống nhiễu mạnh, khả năng điều khiển an toàn và quy trình tác chiến mới. Điều này là thách thức mà mọi quốc gia muốn phát triển UAV tiêm kích đều phải vượt qua.
Dù vậy, thử nghiệm thành công của UAV chiến đấu Kizilelma là dấu mốc quan trọng. Nó đặt Thổ Nhĩ Kỳ vào nhóm quốc gia tiên phong trong lĩnh vực UAV chiến đấu thế hệ mới.
Đối với các lực lượng không quân truyền thống, đây là lời cảnh báo rằng cuộc chơi đang thay đổi nhanh hơn dự đoán.
Trong tương lai không xa, chiến trường trên không có thể chứng kiến đội hình gồm tiêm kích có phi công dẫn dắt nhiều UAV chiến đấu, phối hợp nhịp nhàng để giành ưu thế mà không phải hy sinh nhân mạng.
Việt Hùng
Theo Aviationist, Naval News