“Chúng tôi đã phối hợp với các cơ quan liên quan của Mỹ, tổ chức các cuộc thảo luận với các tập đoàn quốc phòng về hệ thống phòng không và đang chuẩn bị hợp đồng mua 25 hệ thống Patriot. Tôi cho rằng đây là một bước tiến rất tích cực – phức tạp, nhưng mang tính dài hạn”, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết tại họp báo ở Kiev tối 20/10.
Một hệ thống phòng không Patriot tại căn cứ không quân ở Bavaria, Đức, ngày 17/6/2023. Ảnh: PA/Getty
Theo ông Zelensky, thỏa thuận này được xúc tiến sau chuyến công du ngắn ngày tới Mỹ, trong đó ông đã có cuộc gặp được cho là “căng thẳng” với Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng thời làm việc với các đại diện ngành công nghiệp quốc phòng, bao gồm tập đoàn Raytheon – nhà sản xuất hệ thống Patriot.
“Chúng tôi đã dành nhiều thời gian trao đổi với các công ty, thảo luận tại Nhà Trắng và gặp gỡ trực tiếp Tổng thống Mỹ. Họ sẵn sàng hợp tác với Ukraine”, ông Zelensky cho biết thêm, đồng thời nhấn mạnh “điều quan trọng là phải có đủ sự ủng hộ về chính trị ở Washington để tiến hành những bước đi này”.
Hệ thống tên lửa phòng không tầm trung Patriot được Mỹ chuyển giao cho Ukraine từ năm 2023, dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden. Đây là khí tài đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ các mục tiêu quân sự và cơ sở hạ tầng dân sự trước các đợt tấn công bằng tên lửa quy mô lớn của Nga.
Tuy nhiên, kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức, Quốc hội Mỹ chưa thông qua thêm gói hỗ trợ quân sự lớn nào cho Ukraine, làm dấy lên lo ngại Kiev có thể thiếu hụt các hệ thống phòng không chủ lực như Patriot. Trong bối cảnh đó, một số nước châu Âu đã nhất trí chia sẻ chi phí thông qua cơ chế “Danh mục yêu cầu ưu tiên của Ukraine” (PURL), được khởi động gần đây giữa Mỹ và các nước thành viên NATO.
Dù vậy, theo nghiên cứu của Viện Kiel công bố ngày 14/10, tổng lượng viện trợ quân sự nước ngoài chuyển đến Ukraine trong những tháng gần đây đã giảm mạnh. Điều này khiến năng lực phòng không của Ukraine chịu nhiều sức ép, nhất là khi Nga tăng cường tấn công hạ tầng năng lượng ở hậu phương Ukraine trước mùa đông.
Hệ thống Patriot hiện được coi là lá chắn tối tân nhất do phương Tây sản xuất, cũng là hệ thống duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo của Nga. Do đó, nhu cầu đối với Patriot rất cao, với danh sách chờ kéo dài hàng năm cho cả bệ phóng lẫn tên lửa đánh chặn.
Trước thực tế đó, ông Zelensky cho biết Ukraine hy vọng có thể ưu tiên tiếp nhận các hệ thống Patriot đang được bố trí tại châu Âu. Theo kế hoạch, hợp đồng mua 25 hệ thống Patriot sẽ được thực hiện trong nhiều năm, với số lượng bàn giao khác nhau theo từng giai đoạn.
Hiện Ukraine đã nhận được ít nhất 7 tổ hợp Patriot đầy đủ từ Mỹ, Đức, Hà Lan và Romania, cùng một hệ thống có nguồn gốc từ Israel mà ông Zelensky cho biết đã bắt đầu hoạt động tại Ukraine từ cuối mùa hè vừa qua.
Hoàng Phạm/VOV.VN Theo Kyiv Independent