Theo Ukraine, trong số 210 tên lửa và máy bay không người lái (UAV) mà Nga phóng đi trong đêm 16/11, có 8 tên lửa Kh-47M2 Kinzhal, và 1 tên lửa 3M22 Zirkon. Không quân Ukraine xác nhận đã bắn hạ 140 mục tiêu trên không bao gồm 7 tên lửa Kinzhal, và 1 tên lửa Zirkon của Nga.
Business Insider cho rằng, thông tin trên chứng minh Ukraine vẫn có khả năng tiêu diệt các tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và Zirkon mà Nga từng mệnh danh là vũ khí “bất khả chiến bại”.
Tiêm kích Nga trang bị tên lửa siêu vượt âm Kinzhal. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Tên lửa Kinzhal phóng từ trên không được Tổng thống Nga Vladimir Putin tiết lộ vào năm 2018 có thể mang theo đầu đạn thông thường nặng hơn 450kg, và cả đầu đạn hạt nhân.
Trong khi đó, Zircon là tên lửa phóng từ tàu chiến, có tốc độ di chuyển hơn 11.200 km/h. Tầm bắn của tên lửa là hơn 960km, và được đưa vào sử dụng trong quân đội Nga hồi năm 2023. Zircon ít được Nga sử dụng hơn so với Kinzhal. Kiev cho biết lần đầu tiên Nga phóng Zircon tấn công là vào tháng 2.
Nga có thể phóng tên lửa Kinzhal bằng tiêm kích MiG-31, và máy bay ném bom. Còn Zircon mới chỉ giới hạn ở các tàu thuộc lớp Đô đốc Gorshkov của Hải quân Nga. Tuy nhiên, Nga đã thử nghiệm phóng Zircon trên tàu ngầm, và đang xem xét sử dụng trên các nền tảng khác.
Trong khi đó, Ukraine hiện sở hữu một số hệ thống phòng không có khả năng bắn hạ tên lửa siêu vượt âm của Nga như SAMP-T do Pháp/Italia sản xuất, và hệ thống MIM-104 Patriot của Mỹ. Kiev đã nhiều lần đề nghị phương Tây cung cấp thêm các hệ thống trên để bảo vệ đất nước khỏi những cuộc tấn công dữ dội từ Nga như cuối tuần qua.
Sức ép phòng không cực lớn
Các nhà phân tích nhận định, việc Ukraine bắn hạ vũ khí tiên tiến của Nga bao gồm tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và Zircon có thể cung cấp cho cả Kiev và NATO thông tin tình báo đáng giá. Bởi chúng được mô tả nằm trong bộ "siêu vũ khí" của Nga.
Trên thực tế, dù Ukraine có thể bắn hạ tên lửa ‘bất khả chiến bại’ của Nga, nhưng tỷ lệ đánh chặn đối với những vũ khí này vẫn còn tương đối thấp so với các loại đạn dược khác như UAV, và tên lửa hành trình truyền thống. Điều này cũng làm nổi bật thách thức mà các hệ thống phòng thủ Ukraine đang phải đối mặt.
Hồi tháng 8, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi tiết lộ Nga đã phóng 111 tên lửa Kinzhal, kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ vào tháng 2/2022. Đáng nói, Kiev chỉ bắn hạ được 28 tên lửa trong số này, tương đương tỷ lệ đánh chặn là 25%. Cũng theo ông, Nga mới chỉ sử dụng tên lửa Zircon 6 lần.
Viện Kinh tế Thế giới Kiel tại Đức cho rằng, dữ liệu về tỷ lệ đánh chặn tên lửa siêu vượt âm còn rất khan hiếm.
"Ukraine tuyên bố tỷ lệ đánh chặn 25% đối với tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và Zircon, nhưng các nguồn tin của Ukraine cũng chỉ ra rằng những vụ đánh chặn như vậy đòi hỏi phải bắn loạt tất cả 32 bệ phóng trong khẩu đội Patriot của Mỹ để có thể bắn hạ một tên lửa siêu vượt âm duy nhất", viện nghiên cứu viết trong báo cáo hồi tháng 9.
Hiện chưa rõ Ukraine đã dùng cách nào để bắn hạ tên lửa Kinzhal và Zircon. Các báo cáo cũng cho thấy, tên lửa siêu vượt âm của Nga vẫn đang gây áp lực cực lớn cho hệ thống phòng không vốn đã căng thẳng của Ukraine, và còn có nguy cơ làm cạn kiệt tên lửa đánh chặn nhưng không đảm bảo mức độ thành công cho Kiev.
Lockheed Martin, đơn vị sản xuất Patriot, gần đây thông báo họ cũng đang chuẩn bị tăng mạnh sản lượng tên lửa đánh chặn PAC-3 trong bối cảnh nhu cầu ngày càng tăng.
Minh Thu