Ngoài thỏa thuận mua vũ khí, Kiev và Washington được cho là cũng sẽ ký một thỏa thuận trị giá 50 tỷ USD để hợp tác sản xuất máy bay không người lái (UAV), với sự tham gia của các doanh nghiệp Ukraine vốn đã phát triển mạnh công nghệ này kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt năm 2022.
Theo các nguồn thạo tin, Ukraine đã chia sẻ đề xuất này với các đồng minh châu Âu trước cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 18/8 (theo giờ Mỹ). Đây là lần đầu tiên các thông tin này được tiết lộ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp đón Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Nhà Trắng ngày 18/8/2025. Ảnh: Reuters
Tài liệu không nêu rõ loại vũ khí cụ thể mà Ukraine muốn mua, song Kiev từ lâu đã bày tỏ mong muốn sở hữu ít nhất 10 hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất để bảo vệ các thành phố và cơ sở hạ tầng trọng yếu, cùng nhiều loại tên lửa và khí tài khác. Đối với thỏa thuận UAV, chưa có thông tin chi tiết về tỷ lệ giữa đầu tư và mua sắm.
Đề xuất này được cho là nhằm đánh trúng ưu tiên của ông Trump về việc thúc đẩy lợi ích cho ngành công nghiệp Mỹ. Trả lời báo chí tại Nhà Trắng ngày 18/8 khi được hỏi về khả năng hỗ trợ quân sự thêm cho Ukraine, ông Trump khẳng định: “Chúng tôi không cho không bất cứ thứ gì. Chúng tôi bán vũ khí”.
Tài liệu cũng nêu rõ đây là bước đi nhằm tạo đối trọng với lập trường mà Tổng thống Trump có vẻ đã nghiêng về phía Nga trong phương án chấm dứt xung đột, sau cuộc gặp với Tổng thống Vladimir Putin tại Alaska tuần trước.
Ukraine tiếp tục kêu gọi lệnh ngừng bắn – một đề xuất từng được ông Trump ủng hộ nhưng đã thay đổi sau cuộc gặp với ông Putin để theo đuổi thỏa thuận hòa bình toàn diện.
Trong cuộc họp tại Washington cùng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu, Thủ tướng Đức Friedrich Merz công khai đề nghị ông Trump hỗ trợ thúc đẩy ngừng bắn trước khi tính đến các bước đi tiếp theo.
“Tôi không thể hình dung vòng đàm phán tiếp theo diễn ra mà không có lệnh ngừng bắn. Vì vậy, hãy cùng gây sức ép lên Nga, bởi uy tín của nỗ lực mà chúng ta đang tiến hành hôm nay phụ thuộc ít nhất vào một lệnh ngừng bắn”, ông Merz nhấn mạnh.
Phía Ukraine khẳng định một nền hòa bình lâu dài “không thể dựa trên những nhượng bộ hay món quà miễn phí dành cho ông Putin, mà phải được xây dựng trên khuôn khổ an ninh vững chắc để ngăn ngừa các hành động gây hấn trong tương lai”.
Theo tài liệu, Ukraine kiên quyết không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào có yếu tố nhượng bộ lãnh thổ cho Nga và coi ngừng bắn là bước khởi đầu cho tiến trình hòa bình toàn diện. Kiev đồng thời bác bỏ đề xuất mà ông Putin đưa ra với ông Trump tại Alaska về việc đóng băng đường ranh giới hiện tại nếu Ukraine rút quân khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng một phần ở Donetsk và Lugansk. Ukraine cảnh báo rằng kịch bản này sẽ tạo điều kiện cho Nga “tăng tốc tiến quân về thành phố Dnipro” và “đạt được mục tiêu bằng cách khác”.
Ukraine cũng cho rằng, việc Nga tìm cách giải quyết vấn đề lãnh thổ trước khi thảo luận về thỏa thuận hòa bình lâu dài chỉ nhằm tạo ra “sự đã rồi” trên thực địa, mà không mang lại đảm bảo nào cho an ninh tương lai của Ukraine.
Ngoài ra, tài liệu cũng nhấn mạnh Ukraine phải được bồi thường thiệt hại do xung đột, với nguồn tài chính có thể đến từ 300 tỷ USD tài sản của Nga đang bị đóng băng tại các nước phương Tây. Lệnh dỡ bỏ trừng phạt chỉ có thể được xem xét nếu Moscow tuân thủ đầy đủ thỏa thuận hòa bình trong tương lai và “hành xử công bằng”.
Hoàng Phạm/VOV.VN (biên dịch) Theo FT