Ukraine kỳ vọng gì từ Hội nghị Thượng đỉnh G7 sắp tới?

10 giờ trướcBài gốc

Cờ của các nước G7 và Liên minh châu Âu tại Hội nghị thượng đỉnh G7 ở Elmau Castle, Đức, ngày 28/6/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo tờ Kyiv Independent, trong 5 tháng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, sự gắn kết và hành động tập thể - vốn là nguyên tắc cốt lõi của G7 - đã có dấu hiệu suy yếu, trong bối cảnh phản ứng của Washington trước các diễn biến liên quan đến Nga được cho là chưa rõ ràng.

Canada – quốc gia giữ chức Chủ tịch luân phiên G7 năm 2025 – đã mời Tổng thống Volodymyr Zelensky tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 lần thứ tư của ông kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát năm 2022, trong bối cảnh vị thế của nhà lãnh đạo Ukraine trên trường quốc tế đang gặp nhiều thách thức.

Giữa bối cảnh các cuộc xung đột ngày càng leo thang, ông Zelensky được kỳ vọng sẽ tiếp tục kêu gọi duy trì sự ủng hộ quốc tế đối với Kiev, đồng thời thúc đẩy các đề xuất về việc gia tăng các biện pháp trừng phạt lên Moskva.

Cuộc gặp nhiều kỳ vọng giữa ông Zelensky và ông Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hôm 28/2. Ảnh: AP/TTXVN

Theo kế hoạch, Tổng thống Zelensky sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Trump bên lề hội nghị G7 vào ngày 17/6. Đây sẽ là lần gặp trực tiếp thứ ba giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1. Cuộc gặp được nhận định là có thể ảnh hưởng đáng kể tới quan hệ song phương trong bối cảnh ông Trump đang chịu nhiều sức ép từ các đồng minh phương Tây.

“Đôi bên đang làm việc để bảo đảm cuộc gặp diễn ra”, ông Zelensky xác nhận ngày 14/6 trong một cuộc họp kín, theo The Kyiv Independent.

Trước đó, cuộc gặp đầu tiên tại Nhà Trắng hồi tháng 2 đã để lại dư âm không mấy tích cực, khi ông Trump và Phó Tổng thống JD Vance bày tỏ quan điểm rằng ông Zelensky “thiếu lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ của Mỹ”. Tuy nhiên, cuộc gặp sau đó tại Vatican, bên lề lễ tang Giáo hoàng Francis, đã góp phần cải thiện bầu không khí, và được ông Zelensky đánh giá là “cuộc trao đổi súc tích nhất” giữa hai bên.

Tuy nhiên, kể từ sau cuộc gặp tại Vatican, mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo tiếp tục trải qua những thử thách. Dù đã nhiều lần đề cập tới khả năng gia tăng trừng phạt đối với Nga, Tổng thống Trump cho đến nay vẫn chưa ban hành biện pháp cụ thể nào.

Ngày 12/6, ông Zelensky nhận định phản ứng từ Washington đối với các đề xuất trừng phạt là chưa thật sự khẩn trương, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng Nga đang “lừa dối ông Trump” bằng chiến lược đối thoại nhưng không cam kết ngừng bắn.

Cùng với đó, việc hỗ trợ quân sự từ Mỹ cũng đang đối mặt với sự điều chỉnh. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth mới đây thông báo rằng ngân sách dành cho hỗ trợ quốc phòng Ukraine sẽ được cắt giảm trong kế hoạch chi tiêu năm 2026 – động thái mà một số nghị sĩ Ukraine cho rằng có thể gây ảnh hưởng đến tình hình thực địa.

Chính sách đối ngoại khó đoán của ông Trump, bao gồm những nghi vấn về vai trò của NATO và khả năng Mỹ tiếp tục hỗ trợ Ukraine, đang buộc các lãnh đạo G7 phải cân nhắc lại chiến lược bảo đảm an ninh lâu dài cho Kiev.

Những bất đồng trong chính sách đối với Nga của G7

Các đại biểu tham dự Hội nghị Ngoại trưởng G7 ở La Malbaie, Canada ngày 13/3/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Giới phân tích nhận định những khác biệt trong nội bộ G7 có thể làm suy yếu các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga. Trong khi Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị thông qua gói trừng phạt thứ 18 đối với các lĩnh vực năng lượng, ngân hàng và dầu mỏ, Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra thời hạn cụ thể cho các biện pháp tương ứng từ phía Mỹ.

Ông Trump nhiều lần cho biết sẽ cân nhắc các biện pháp trừng phạt nếu không thấy tiến triển trong đối thoại giữa Kiev và Moskva, song ông chưa thực hiện động thái cụ thể nào.

Dù phía hai bên chưa chấp nhận ngừng bắn, ông Trump cho biết lý do ông chưa hành động là vì “không muốn phá vỡ cơ hội đạt được một thỏa thuận hòa bình”.

Tờ New York Times dẫn lời ông Trump cho biết quyết định chưa áp đặt thêm trừng phạt nhằm “tránh làm tổn hại các cơ hội hợp tác kinh tế và thương mại trong tương lai với Nga”.

Trong khi đó, một số lãnh đạo châu Âu nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì lập trường cứng rắn. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho rằng: “Sức mạnh là ngôn ngữ duy nhất mà Nga sẽ chú ý”, đồng thời bày tỏ quan điểm rằng một giải pháp hòa bình vẫn cần được xây dựng trên cơ sở răn đe rõ ràng.

Tranh cãi về trần giá dầu – biện pháp kinh tế quyết định

Một trong những nội dung dự kiến được thảo luận nhiều tại hội nghị là đề xuất điều chỉnh trần giá dầu xuất khẩu của Nga. Hiện tại, mức trần 60 USD/thùng được G7 và EU áp dụng từ tháng 12/2022 nhằm giới hạn nguồn thu từ xuất khẩu năng lượng.

EU đang đề xuất giảm mức trần xuống 45 USD, trong khi Tổng thống Zelensky kêu gọi mức giảm sâu hơn, xuống còn 30 USD/thùng. Ông cho rằng: “Mức 45 USD tốt hơn 60 USD, nhưng mức 30 USD mới là điều có thể làm thay đổi tư duy ở Moskva”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc họp báo ở Vácsava, Ba Lan ngày 15/1/2025. Ảnh: PAP/TTXVN

Dù Mỹ từng từ chối ủng hộ đề xuất giảm mức trần trong cuộc họp Bộ trưởng Tài chính G7 hồi tháng 5, hãng tin Reuters đưa tin rằng các nước G7 vẫn có thể tiến hành điều chỉnh mức trần xuống 45 USD/thùng ngay cả khi không có sự đồng thuận từ Washington.

Thử thách đoàn kết G7 – Ukraine vừa là tâm điểm, vừa là yếu tố chia rẽ

Không giống EU – nơi các quyết định trừng phạt cần sự đồng thuận tuyệt đối – G7 dựa trên cơ chế đồng thuận không chính thức. Trong các hội nghị trước đây, G7 đã đưa ra nhiều tuyên bố có ảnh hưởng tới chính sách kinh tế liên quan tới cuộc xung đột.

Tuy nhiên, theo đánh giá của chuyên gia chính trị Yaroslav Teleshun tại Đại học Quốc gia Taras Shevchenko, Hội nghị Thượng đỉnh G7 lần này có thể sẽ không tạo ra các tuyên bố chung mạnh mẽ như trước, mà thay vào đó là nỗ lực tìm kiếm hình thức hợp tác linh hoạt hơn giữa các đối tác.

Ông nhận định Ukraine tiếp tục là chủ đề then chốt – đồng thời cũng là yếu tố có thể tạo ra sự đồng thuận hoặc phân hóa trong nội bộ G7. Dù các quyết định viện trợ quân sự có thể do từng nước tự triển khai, Kiev vẫn có cơ hội tận dụng hội nghị để thúc đẩy các biện pháp trừng phạt chung như một sáng kiến mang tính gắn kết.

Một hội nghị G7 thiếu sự đồng lòng rõ ràng có thể khiến Ukraine đối mặt với nhiều thách thức hơn trong việc đối phó với tình hình trên thực địa, đồng thời gửi đi tín hiệu rằng phản ứng tập thể của phương Tây có thể đang suy yếu.

Với Ukraine, kết quả của hội nghị lần này sẽ là một thước đo quan trọng cho thấy mức độ hỗ trợ đồng thuận mà nước này có thể trông đợi từ các đồng minh trong bối cảnh xung đột tiếp tục kéo dài sang năm thứ 4.

Hải Vân/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/ukraine-ky-vong-gi-tu-hoi-nghi-thuong-dinh-g7-sap-toi-20250615184946616.htm