Ukraine lập gấp ủy ban đặc biệt, quyết đòi bồi thường cả trăm tỷ USD

3 giờ trướcBài gốc

Các nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đã tới The Hague, Hà Lan ngày 16/12 để khởi động Ủy ban Khiếu nại Quốc tế – cơ chế nhằm bồi thường cho Ukraine hàng trăm tỷ USD thiệt hại do các cuộc tấn công của Nga trong cuộc xung đột kéo dài.

Hội nghị kéo dài một ngày do Hà Lan và Hội đồng châu Âu đồng chủ trì, quy tụ nhiều quan chức cấp cao từ châu Âu và các khu vực khác, trong đó có Đại diện cấp cao phụ trách đối ngoại EU Kaja Kallas.

Đại diện Cấp cao của Liên minh châu Âu về Chính sách Đối ngoại và An ninh, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Kaja Kallas, cùng Tổng Thư ký Hội đồng châu Âu Alain Berset tham dự cuộc họp báo sau lễ ký hiệp ước thành lập Ủy ban Khiếu nại Quốc tế về Ukraine. (Ảnh: REUTERS/Piroschka van de Wouw)

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột quân sự giữa Nga - Ukraine, kéo dài từ tháng 2/2022.

Ngoại trưởng Hà Lan David van Weel nhấn mạnh rằng việc bồi thường cho các nạn nhân Ukraine là yếu tố then chốt để giải quyết xung đột một cách toàn diện.

“Không có trách nhiệm giải trình thì không thể có hòa bình bền vững. Một phần của trách nhiệm đó là phải bồi thường cho những thiệt hại đã gây ra”, ông nói, đồng thời khẳng định việc thành lập ủy ban và ký kết hiệp ước liên quan là “một bước tiến quan trọng”.

Tuy nhiên, cách thức chi trả các khoản bồi thường do ủy ban phán quyết vẫn chưa được xác định. Các thảo luận ban đầu đề cập khả năng sử dụng tài sản của Nga bị EU phong tỏa, kết hợp với đóng góp của các nước thành viên.

“Mục tiêu là các yêu cầu bồi thường được thẩm định đầy đủ và cuối cùng sẽ do Nga chi trả. Ủy ban này không đưa ra bảo đảm thanh toán, trách nhiệm tài chính phải thuộc về Nga”, ông Van Weel cho biết.

Sổ đăng ký Thiệt hại, được thành lập cách đây hai năm, đến nay đã tiếp nhận hơn 80.000 hồ sơ từ cá nhân, tổ chức và các cơ quan công quyền tại Ukraine, với nhiều nhóm thiệt hại khác nhau.

Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Zelensky nhấn mạnh bồi thường là nền tảng cho tiến trình hòa bình lâu dài.

“Không đủ nếu chỉ buộc Nga ký một thỏa thuận hay ngừng tấn công. Chúng ta phải khiến Nga chấp nhận rằng thế giới có luật lệ và họ phải chịu trách nhiệm trước những luật lệ đó”, ông tuyên bố.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phát biểu tại hội nghị ngoại giao của Hội đồng châu Âu nhằm khởi động Ủy ban Khiếu nại Quốc tế về Ukraine, tại The Hague, Hà Lan, ngày 16/12/2025. (Ảnh: REUTERS/Piroschka van de Wouw)

Giới chức Nga chưa đưa ra bình luận. Điện Kremlin trước đó đã phủ nhận các cáo buộc tội ác xảy ra trong chiến sự của lực lượng Nga tại Ukraine, đồng thời cho rằng đề xuất sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine là trái pháp luật và cảnh báo sẽ trả đũa.

Kế hoạch bồi thường cho các nạn nhân tại Ukraine có thể gặp trở ngại nếu một thỏa thuận hòa bình trong tương lai bao gồm điều khoản ân xá cho các hành vi thời chiến, ý tưởng từng được chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất.

Hơn 50 quốc gia cùng EU đã soạn thảo một công ước của Hội đồng châu Âu để thành lập ủy ban. Văn kiện này sẽ có hiệu lực sau khi được ít nhất 25 bên ký kết phê chuẩn, với điều kiện bảo đảm đủ nguồn lực tài chính. Theo một nguồn tin của Reuters, hơn 35 quốc gia đã bày tỏ ủng hộ và dự kiến ký công ước tại cuộc họp ngày 16/12.

Ủy ban Khiếu nại Quốc tế sẽ xem xét, thẩm định và ra quyết định đối với các hồ sơ nộp vào Sổ đăng ký Thiệt hại, đồng thời xác định mức bồi thường theo từng trường hợp.

Theo dự thảo, các yêu cầu có thể được nộp đối với thiệt hại, mất mát hoặc thương tích do các hành vi của Nga gây ra kể từ ngày 24/2/2022, và có thể do cá nhân, doanh nghiệp hoặc Nhà nước Ukraine đệ trình, bao gồm các vi phạm luật pháp quốc tế.

Hiện trường một tòa chung cư bị UAV Nga tấn công, trong bối cảnh các đợt không kích của Nga nhằm vào Ukraine, tại Zaporizhzhia, Ukraine, ngày 16/12/2025. (Ảnh: REUTERS/Stringer)

Ngân hàng Thế giới ước tính chi phí tái thiết Ukraine trong thập kỷ tới lên tới 524 tỷ USD, gần gấp ba quy mô nền kinh tế của nước này trong năm 2024. Con số này mới tính đến cuối năm 2024 và chưa bao gồm thiệt hại phát sinh trong năm nay, khi Nga gia tăng các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa nhằm vào hạ tầng năng lượng, giao thông và dân sự.

Diễm Châu (Nguồn: Reuters)

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/ukraine-lap-gap-uy-ban-dac-biet-quyet-doi-boi-thuong-ca-tram-ty-usd-ar993420.html