Ukraine tăng tốc xây dựng đội quân robot giữa chiến sự với Nga

3 giờ trướcBài gốc

Không chỉ giảm thương vong binh sĩ, các robot mặt đất đang giúp Ukraine mở ra một hướng đi mới, nơi công nghệ và AI định hình chiến trường tương lai. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine/X

Theo báo Kyiv Post (Ukraine), trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine kéo dài sang năm thứ tư, chiến trường không chỉ bị chi phối bởi các thiết bị bay không người lái (UAV) mà còn đang chứng kiến một cuộc chạy đua vũ trang âm thầm nhưng quyết liệt về công nghệ robot mặt đất. Tại một nhà kho cũ thời Liên Xô ở tỉnh Donetsk, chỉ cách tiền tuyến vài km, các kỹ sư Ukraine đang miệt mài hàn xì và lắp ráp những khung kim loại để chế tạo các phương tiện mặt đất không người lái (UGV), hay còn gọi là robot mặt đất.

Oleksandr, Trung đội trưởng Trung đội Robot Mặt đất thuộc Lữ đoàn Rubizh của Ukraine, đang nỗ lực xây dựng đơn vị của mình gần như từ con số không. Với rất ít sự hỗ trợ từ cấp trên, đơn vị này đã phải dựa vào các mối quan hệ cá nhân, huy động sự giúp đỡ từ các tình nguyện viên và mạng lưới dân sự. Các hoạt động gây quỹ và quyên góp đã giúp xưởng của ông Oleksandr duy trì hoạt động, cung cấp những phương tiện cần thiết cho các đơn vị ở tiền tuyến. Điều này cho thấy tính sáng tạo và khả năng thích ứng linh hoạt của quân đội Ukraine trong điều kiện chiến tranh tiêu hao.

Vượt qua thách thức kỹ thuật

Các UGV mới thường đi kèm với hệ thống liên lạc analog dễ bị đối phương gây nhiễu. Vì vậy, công việc chính trong xưởng của ông Oleksandr là nâng cấp những phương tiện này. Đơn vị của ông Oleksandr tháo rời, hàn khung, đấu dây lại và lắp đặt hệ thống liên lạc kỹ thuật số như Starlink hoặc mạng di động LTE. Quá trình chuyển đổi này giúp robot hoạt động bền bỉ hơn, nhưng cũng tốn kém hơn đáng kể, với chi phí khoảng 750 đến 1.000 USD cho mỗi UGV. Sau mỗi nhiệm vụ, các robot này đều cần được bảo trì thường xuyên do phải chịu tải trọng lớn và hoạt động trên địa hình gồ ghề, phức tạp.

Các phương tiện sau khi được nâng cấp sẽ được thiết kế riêng để đáp ứng những nhu cầu cấp thiết trên chiến trường. Một số được trang bị hệ thống thả hàng từ xa để vận chuyển lương thực, đạn dược hoặc vật tư y tế đến chiến hào mà không gây nguy hiểm cho binh lính. Một số khác mang theo thiết bị để chuyển tiếp thông tin liên lạc, mô-đun tác chiến điện tử hoặc thậm chí là tháp pháo và súng cối...

Tầm quan trọng trên chiến trường

Trong cuộc xung đột dai dẳng, Ukraine đang chuyển sang công nghệ để bù đắp tình trạng thiếu hụt nhân lực và duy trì lực lượng chiến đấu. Theo ước tính, các phương tiện không người lái Ukraine hiện gây ra thương vong chính đối với lực lượng Nga trên chiến trường. Tuy nhiên, nhiệm vụ nguy hiểm nhất hiện nay là di chuyển ra vào các vị trí tiền tuyến, nơi Ukraine chịu nhiều thương vong do bị UAV Nga săn lùng.

Robot mặt đất đang đảm nhiệm nhiều gánh nặng hậu cần, cung cấp vật tư cho các vị trí tiền phương và giảm nhu cầu của binh lính phải đi vào "vùng tử thần". Điều này giúp bảo vệ sinh mạng và giảm thiểu thương vong. Ông Oleksandr nói: "UGV sẽ tiến đến một chiến hào, thả hàng và rời đi. Không ai bị lộ – cả binh lính trong chiến hào lẫn người điều khiển UGV”. Thậm chí, Ukraine đã thực hiện cuộc tấn công toàn robot đầu tiên vào các vị trí của Nga vào tháng 12/2024. Vào tháng 7/2025, một lữ đoàn đã tiến hành một chiến dịch chỉ sử dụng UAV và robot mặt đất, khiến quân đội Nga phải chịu tổn thất mà không có thương vong nào cho phía Ukraine.

Cuộc chạy đua công nghệ và những thách thức

Cuộc chiến này cũng thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang công nghệ giữa Kiev và Moskva. Sau vài năm xung đột, Nga cũng đã nỗ lực phát triển đội quân robot mặt đất riêng. Tuy nhiên, theo ông Samuel Bendett, chuyên gia tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, Ukraine đang vượt lên với sáng kiến Brave1 và môi trường, điều kiện sản xuất đang phát triển nhờ phương pháp phi tập trung. Các chuyên gia cũng nhận định rằng cả Nga và Trung Quốc đang theo dõi sát sao cuộc xung đột này để học hỏi và áp dụng công nghệ.

Mặc dù tiềm năng rất lớn, các UGV vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Chúng dễ bị UAV tấn công, đặc biệt là vào ban ngày. Việc mất tín hiệu cũng là một mối lo ngại thường trực, có thể khiến cả máy móc và binh lính bị thương bị mắc kẹt. Vấn đề gây nhiễu điện tử và địa hình phức tạp cũng làm cho việc phát triển các hệ thống AI hiệu quả cho UGV trở nên khó khăn.

Bất chấp những hạn chế hiện tại, Ukraine coi UGV là nền tảng của một đội quân robot tương lai. Binh lính kỳ vọng chúng sẽ đóng vai trò phòng không, tấn công một chiều (cảm tử), rà phá bom mìn và hỗ trợ hỏa lực. Ví dụ, Lữ đoàn Cơ giới số 28 của Ukraine đã giới thiệu một robot phòng không gắn MANPADS để tấn công máy bay bay thấp.

Theo Lyuba Shipovich, Tổng Giám đốc điều hành của Dignitas Ukraine, các kỹ sư dân sự đang "kiến tạo tương lai chiến tranh, không chỉ cho Ukraine mà còn cho toàn thế giới". Sáng kiến “Victory Robots” của Dignitas nhằm mục đích triển khai nhanh chóng các hệ thống UGV, huấn luyện binh lính cách sử dụng và chia sẻ các phương pháp hay nhất. Giai đoạn tiếp theo của quân đội Ukraine là nhanh chóng phát triển AI và tích hợp nó vào robot mặt đất.

Tóm lại, đội quân UGV của Ukraine vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, nhưng chúng đã cho thấy vai trò không thể thiếu trong việc giảm thiểu thương vong và củng cố khả năng phòng thủ. Đây là một phần của chiến lược lớn hơn nhằm xây dựng một "lá chắn công nghệ", đảm bảo Kiev có thể tiếp tục chiến đấu trong nhiều năm tới.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/quan-su/ukraine-tang-toc-xay-dung-doi-quan-robot-giua-chien-su-voi-nga-20250918171522346.htm