Ukraine thiếu đạn pháo trầm trọng, một phần do sự viện trợ từ phương Tây chậm lại. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo điều tra của Financial Times được đài RT trích dẫn ngày 16/5, các hợp đồng vũ khí này chủ yếu được ký kết sau khi xung đột với Nga leo thang từ năm 2022. Nhiều công ty quy mô nhỏ và ít tên tuổi tại phương Tây đã nhận các khoản tiền lớn từ Ukraine nhưng không hoàn thành nghĩa vụ giao hàng. Một doanh nghiệp ở bang Arizona (Mỹ) đã nhận trước 17,1 triệu euro trong hợp đồng trị giá 49 triệu euro, nhưng không cung cấp bất kỳ loại vũ khí nào. Ukraine đã thắng kiện tại tòa trọng tài, song chưa thể thu hồi khoản tiền đặt cọc.
Ngoài ra, một số nhà cung cấp bị cáo buộc bán vũ khí với mức giá cao bất thường, hoặc giao hàng trong tình trạng không thể sử dụng. Các quan chức Ukraine cho rằng tình trạng tham nhũng trong Bộ Quốc phòng là nguyên nhân góp phần gây ra những tổn thất nghiêm trọng này. Một số vụ việc hiện đang được điều tra với nghi vấn thông đồng và tham ô, tuy nhiên tiến độ bị ảnh hưởng do phản hồi chậm từ phía Mỹ và Liên minh châu Âu - những bên có vai trò trong quá trình xác minh và cung cấp thông tin.
Cũng theo Financial Times, Ukraine đã chi từ 6 đến 8 tỷ USD mỗi năm cho hoạt động mua sắm quốc phòng kể từ năm 2022. Trong đó, 770 triệu USD đã được chuyển cho các nhà môi giới không hoàn tất việc giao hàng. Bộ Quốc phòng Ukraine xác nhận đang theo đuổi việc thu hồi 309 triệu USD thông qua các thủ tục pháp lý, đồng thời kỳ vọng có thể đàm phán để lấy lại phần còn lại.
Trước thực trạng này, các tổ chức chống tham nhũng khuyến nghị chấm dứt việc sử dụng các nhà môi giới trung gian nhằm tăng cường tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro tài chính. Tuy nhiên, một số quan chức Ukraine bảo vệ việc hợp tác với các bên trung gian, cho rằng đây là cách duy nhất để tiếp cận nguồn cung từ những quốc gia không muốn công khai hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh nhạy cảm hiện nay.
Vụ việc được đánh giá là đã gây ra quan ngại đáng kể trong cộng đồng quốc tế, đặc biệt tại các nước phương Tây - những bên đang đóng vai trò chủ chốt trong hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Một số chuyên gia cảnh báo rằng nếu không cải thiện cơ chế giám sát và trách nhiệm giải trình, Ukraine có thể đối mặt với nguy cơ bị siết chặt nguồn viện trợ quốc phòng trong thời gian tới.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc