Ukraine tố Nga dùng 'tên lửa cấm' – loại vũ khí từng khiến ông Trump hủy hiệp ước INF

9 giờ trướcBài gốc

Một bộ phận của hệ thống tên lửa hành trình SSC-8/9M729 được trưng bày trong buổi họp báo do Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Nga tổ chức gần Moscow, Nga ngày 23/1/2019. Ảnh: Reuters.

Nga trong những tháng gần đây đã tấn công Ukraine bằng tên lửa hành trình 9M729, loại vũ khí từng khiến ông Donald Trump – trong nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đầu tiên – rút khỏi hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân với Moscow, theo tuyên bố mới nhất của Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha.

Phát biểu của ông Sybiha là lần đầu tiên nhắc tới việc Nga đã sử dụng tên lửa phóng từ mặt đất 9M729 trong chiến đấu – tại Ukraine hoặc ở bất kỳ nơi nào khác.

Theo một quan chức cấp cao khác của Ukraine, Nga đã phóng loại tên lửa này 23 lần kể từ tháng 8 năm nay, và hai lần trong năm 2022. Bộ Quốc phòng Nga hiện chưa đưa ra bình luận nào về lời cáo buộc này.

Tên lửa 9M729 chính là lý do khiến Mỹ rút khỏi Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) năm 2019. Washington cáo buộc loại tên lửa này vi phạm giới hạn tầm bắn 500 km mà hiệp ước quy định, trong khi Moscow phủ nhận.

Theo trang Missile Threat thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS, Washington), 9M729 có tầm bắn lên tới 2.500 km và có thể mang đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường.

Một nguồn tin quân sự cho biết, một quả 9M729 do Nga phóng ngày 5/10 đã bay hơn 1.200 km trước khi đánh trúng mục tiêu tại Ukraine.

Ông Sybiha nói: “Việc Nga sử dụng tên lửa 9M729 – loại bị cấm bởi hiệp ước INF – trong các cuộc tấn công Ukraine những tháng qua cho thấy ông Vladimir Putin coi thường Mỹ và những nỗ lực ngoại giao của ông Donald Trump nhằm chấm dứt chiến tranh”.

Nhà ngoại giao Ukraine khẳng định Kiev ủng hộ các đề xuất hòa bình của ông Trump, đồng thời nhấn mạnh Nga phải chịu “sức ép tối đa” để buộc nước này chấm dứt chiến sự. Ông nói rằng tăng cường năng lực tấn công tầm xa cho Ukraine sẽ giúp thuyết phục Moscow ngừng chiến tranh.

Ukraine cũng kêu gọi Washington cung cấp tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk, loại không bị cấm theo hiệp ước INF vì chỉ được phóng từ tàu biển, nhưng Nga cảnh báo đó sẽ là hành động leo thang nguy hiểm.

Một bộ phận của tên lửa 9M729 được trưng bày ở Moscow vào năm 2019. Ảnh: Reuters.

Việc sử dụng tên lửa 9M729 giúp Nga mở rộng kho vũ khí tấn công tầm xa và nằm trong chiến lược gây sức ép với châu Âu, đặc biệt trong bối cảnh ông Trump đang tìm kiếm giải pháp hòa bình cho xung đột Ukraine, theo các nhà phân tích quân sự phương Tây.

Ông William Alberque, chuyên gia tại Diễn đàn Thái Bình Dương (Pacific Forum), nhận định: “Tôi cho rằng ông Putin đang tìm cách tăng áp lực trong quá trình đàm phán về Ukraine. 9M729 được thiết kế đặc biệt để tấn công các mục tiêu ở châu Âu”.

Chỉ trong tháng này, Nga đã thử nghiệm tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân Burevestnik và ngư lôi hạt nhân Poseidon, thể hiện rõ chiến lược răn đe hạt nhân đa tầng.

Nhà Trắng chưa đưa ra phản hồi về việc Nga sử dụng 9M729. Trong khi đó, ông Donald Trump vừa ra lệnh quân đội Mỹ nối lại thử nghiệm vũ khí hạt nhân, viện dẫn “các chương trình thử nghiệm của các quốc gia khác”.

Sau khi Mỹ rút khỏi hiệp ước INF (vốn cấm các tên lửa phóng từ mặt đất tầm 500–5.500 km), Nga tuyên bố đình chỉ triển khai loại vũ khí này, nhưng phương Tây cáo buộc Moscow vẫn âm thầm triển khai hàng loạt tên lửa 9M729.

Ông John Foreman, cựu Tùy viên quốc phòng Anh tại Moscow và Kiev, cảnh báo: “Nếu được chứng minh rằng Nga đang sử dụng các tên lửa tầm trung – có thể mang đầu đạn hạt nhân – tại Ukraine, thì đây không chỉ là vấn đề của Ukraine, mà là mối đe dọa trực tiếp với an ninh châu Âu”.

Bộ Ngoại giao Ukraine không tiết lộ chi tiết hay thời điểm chính xác của các vụ phóng 9M729, nhưng một quan chức cấp cao cho biết chúng bắt đầu từ ngày 21/8, chưa đầy một tuần sau hội nghị thượng đỉnh Trump – Putin tại Alaska.

Chuyên gia Jeffrey Lewis thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, cho biết Nga hiện có nhiều loại tên lửa có thể tấn công sâu trong lãnh thổ Ukraine, như Kalibr (phóng từ tàu) và Kh-101 (phóng từ máy bay), nhưng 9M729 mang lại lợi thế riêng biệt.

“Loại tên lửa này cho phép Nga thay đổi hướng tấn công, khiến hệ thống phòng không Ukraine khó đối phó hơn và đồng thời tăng số lượng vũ khí sẵn sàng chiến đấu”, ông nói.

Hiệp ước INF từng cấm hoàn toàn các tên lửa phóng từ mặt đất, vì chúng có thể di chuyển và ẩn giấu dễ dàng.

Theo Reuters

Huyền Chi

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/ukraine-to-nga-dung-ten-lua-cam-loai-vu-khi-tung-khien-ong-trump-huy-hiep-uoc-inf-post191117.html