Ứng dụng khoa học công nghệ đưa cây khóm Long An thành nông sản tiền tỷ

13 giờ trướcBài gốc

Với sự ứng dụng đồng bộ của khoa học kỹ thuật, cùng vai trò trung tâm của các HTX và sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh, cây khóm không chỉ trở thành cây trồng chủ lực mà còn là “chiếc chìa khóa” mở ra hướng làm giàu bền vững cho người dân vùng đất phèn.

Hồi sinh từ vùng đất phèn

“Đi ngang Long An, nhớ ghé ăn khóm Bến Lức” – câu nói ấy giờ đây không chỉ là lời giới thiệu dân dã mà còn là minh chứng cho một thương hiệu nông sản đang dần vươn xa.

Trải qua hàng chục năm gắn bó với vùng đất Long An, cây khóm đã chứng kiến không ít thăng trầm. Từng có thời điểm thị trường đầu ra mất ổn định, khóm mất giá, diện tích trồng thu hẹp, nhiều hộ nông dân quay lưng với loại cây từng được xem là “cứu tinh” vùng đất phèn mặn.

Nghề trồng khóm có chuyển biến đáng kể khi nông dân, HTX đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật.

Tuy nhiên, khoảng 5 năm trở lại đây, diện mạo của ngành trồng khóm tại Long An đã có những chuyển biến đáng kể. Với sự hỗ trợ kỹ thuật, giống, vốn và bao tiêu sản phẩm từ các HTX, tổ hợp tác, cùng với sự đồng hành của ngành nông nghiệp và Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh, người dân không còn đơn độc trên hành trình làm nông.

Tư duy sản xuất thay đổi từ manh mún sang tập trung, từ truyền thống sang ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo quy trình VietGAP, hữu cơ, truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu là chìa khóa giúp nông dân, HTX nâng cao giá trị cây khóm.

Điển hình, tại xã Thạnh Lợi, huyện Bến Lức – vùng chuyên canh khóm nổi bật với hàng trăm ha canh tác, sự chuyển mình mạnh mẽ đến từ mô hình kinh tế hợp tác.

Ông Tín – một thành viên kỳ cựu của Tổ hợp tác trồng khóm Thạnh Lợi – chia sẻ: “Trước đây trồng mía, cấy lúa hay trồng chanh đều không ổn định. Từ khi chuyển sang trồng khóm và tham gia tổ hợp tác, được tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn cách xử lý ra trái, sử dụng phân hữu cơ sinh học, tôi thấy hiệu quả vượt bậc”.

Thành công nhờ ứng dụng khoa học công nghệ

Gia đình ông Tín canh tác 8ha khóm, trong đó 2ha được xử lý cho thu hoạch đúng dịp Tết – thời điểm khóm có giá cao. Nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật và kết nối tiêu thụ qua tổ hợp tác, vườn khóm của ông luôn đạt năng suất cao, chất lượng đồng đều. Đặc biệt, với quy trình sản xuất đạt chuẩn VietGAP, sản phẩm của ông được các thương lái ưu tiên thu mua tận vườn, giá cao hơn thị trường 10-15%.

Không chỉ vậy, các HTX trồng khóm tại Bến Lức và Thủ Thừa còn được hỗ trợ ứng dụng phần mềm truy xuất nguồn gốc, sử dụng tem QR, máy bay không người lái phun thuốc sinh học và kỹ thuật xử lý ra trái rải vụ - giúp kiểm soát sản lượng, tránh tình trạng thu hoạch đồng loạt bị ép giá.

Như ở huyện Thủ Thừa, nơi đất phèn mặn từng là rào cản lớn cho sản xuất nông nghiệp, cây khóm giờ lại bén rễ và phát triển mạnh. Tận dụng lợi thế tự nhiên, nông dân nơi đây đã chọn giống Queen (Nữ hoàng) – phù hợp với điều kiện đất đai, cho quả nhỏ nhưng chất lượng cao: ngọt thanh, giòn, ít xơ, nhiều nước.

Ông Phạm Văn Tỵ – hộ trồng khóm lâu năm ở xã Tân Long – cho biết: “Chúng tôi trồng theo phương pháp lưu gốc, giúp chủ động thời điểm ra trái. Bình quân cứ 2 tháng lại xử lý một lần để có lứa trái mới, tránh bị thương lái ép giá. Nhờ ứng dụng công nghệ, năng suất cao hơn, trái đẹp và bán được giá tốt hơn”.

Đáng chú ý, trên địa bàn huyện, HTX Khóm Thủ Thừa được thành lập từ năm 2017, với 10 thành viên, hơn 50ha trồng khóm ứng dụng công nghệ cao.

HTX không chỉ hướng dẫn kỹ thuật canh tác mà còn triển khai xây dựng mã số vùng trồng, đăng ký nhãn hiệu tập thể “Khóm Thủ Thừa”, chuẩn hóa quy trình đóng gói, bảo quản sau thu hoạch và xúc tiến tiêu thụ tại các hệ thống siêu thị.

Việc liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị cũng là chìa khóa giúp nông dân, HTX trồng khóm thu "trái ngọt".

Tại HTX Khóm Thủ Thừa, khóm hiện được phân loại theo kích cỡ, loại 1 phải đạt từ 1,2kg trở lên. Trung bình mỗi ha khóm sau năm đầu cho thu hoạch khoảng 25 tấn, doanh thu đạt 150-200 triệu đồng. Trừ chi phí, nông dân có thể lãi 100-120 triệu đồng/ha/năm – mức thu nhập đáng mơ ước cho các vùng nông thôn hiện nay.

Ngoài ra, HTX cũng đầu tư hệ thống phun tưới tự động trên một số diện tích thí điểm, đồng thời ứng dụng các thiết bị bay không người lái (drone) để phun thuốc bảo vệ thực vật chính xác, tiết kiệm chi phí và giảm rủi ro cho người lao động. Nhờ công nghệ, chi phí đầu tư giảm, sản lượng ổn định và quan trọng hơn, chất lượng khóm ngày càng được thị trường đánh giá cao.

“Chúng tôi đang xúc tiến xuất khẩu khóm sang thị trường Hàn Quốc và Nhật Bản. Tuy nhiên để đạt được điều này cần sự hỗ trợ nhiều hơn về pháp lý, kỹ thuật và xúc tiến thương mại từ các cơ quan chức năng, đặc biệt là từ Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh”, đại diện HTX chia sẻ.

Mở rộng vùng chuyên canh, phát triển bền vững

Không chỉ hỗ trợ thành lập mới HTX, chuyển giao kỹ thuật, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Long An thời gian qua còn tích cực thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong chuỗi giá trị nông sản khóm.

Cụ thể, nhiều HTX đã được hỗ trợ xây dựng hệ thống nhận diện thương hiệu, truy xuất nguồn gốc, chuẩn hóa bao bì, nhãn mác, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso, Shopee, từ đó tiếp cận người tiêu dùng cả nước.

Ngoài ra, các chương trình kết nối cung cầu, hội chợ xúc tiến tiêu thụ cũng được Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Long An tổ chức thường xuyên, giúp sản phẩm khóm Long An có mặt tại nhiều chuỗi cửa hàng, siêu thị và từng bước tiếp cận xuất khẩu. Nhờ đó, người nông dân trồng khóm không còn lo đầu ra, giá cả ổn định, thu nhập tăng đều.

Hiện, toàn tỉnh Long An có hơn 1.000 ha khóm, tập trung ở các huyện Bến Lức, Thủ Thừa, Thạnh Hóa… Trong đó, xã Tân Tây (Thạnh Hóa) là vùng mới nổi với hơn 400 ha trồng khóm, nằm trong khu đê bao chủ động nước tưới tiêu, có trạm bơm điện phục vụ sản xuất. Địa phương đang phối hợp với ngành nông nghiệp đầu tư hạ tầng, hoàn thiện vùng chuyên canh.

Có thể nói, từ những vùng đất phèn mặn hoang hóa, nhờ ứng dụng khoa học công nghệ, nâng tầm giá trị nông sản thông qua sở hữu trí tuệ và thương hiệu, cây khóm Long An đang vươn lên mạnh mẽ, tạo sinh kế cho hàng ngàn nông hộ. Sự vào cuộc tích cực của các HTX nông nghiệp, cùng vai trò dẫn dắt, hỗ trợ chiến lược của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh đang giúp khóm Long An bước vào hành trình phát triển bền vững, từng bước chinh phục thị trường trong nước và hướng ra quốc tế.

Theo định hướng sắp tới, tỉnh Long An tiếp tục đẩy mạnh chuẩn hóa quy trình sản xuất, mở rộng mã số vùng trồng, nâng cao tỷ lệ sản phẩm đạt chứng nhận an toàn, VietGAP, hữu cơ.

Đồng thời, ngành nông nghiệp tỉnh Long An sẽ phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh tăng cường đào tạo, tập huấn, chuyển giao công nghệ và hỗ trợ xây dựng thương hiệu tập thể, tạo điều kiện để cây khóm phát triển thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực.

Sáu Ngạn

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//khoa-hoc-cong-nghe/ung-dung-khoa-hoc-cong-nghe-dua-cay-khom-long-an-thanh-nong-san-tien-ty-1107079.html