Ngày 5/9, tại Phiên họp thứ 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án, công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025; các báo cáo công tác của Viện trưởng Viện KSND tối cao, Chánh án TAND tối cao năm 2025 và tổng kết công tác nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (2021-2026).
Tội phạm giảm, thu hồi tài sản tham nhũng tăng mạnh
Thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (PLTP) Hoàng Thanh Tùng cho biết, năm 2025, thực hiện chủ trương sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo hướng hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp đấu tranh có hiệu quả đối với các vi phạm pháp luật và tội phạm để bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống của nhân dân.
Quang cảnh Phiên họp
Thực tế, Chính phủ đã có nhiều giải pháp phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả, góp phần kéo giảm 21% các loại tội phạm so với cùng kỳ. Việc tăng cường lực lượng công an chính quy tại cơ sở đã giúp phát hiện, ngăn chặn nhiều vi phạm ngay từ đầu. Đáng chú ý, số tài sản tham nhũng thu hồi trong giai đoạn điều tra tăng tới 181,01%, cho thấy nỗ lực quyết liệt trong việc xử lý tội phạm kinh tế, tham nhũng, lãng phí.
Tuy nhiên, tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp. Một số loại tội phạm gia tăng như lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây rối trật tự công cộng, tội phạm ma túy và đặc biệt là tội phạm công nghệ cao. Công tác dự báo, phân tích, nhận diện tội phạm có thời điểm chưa đáp ứng kịp diễn biến tình hình. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm mới đạt 85,45%, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao.
Về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, Chủ nhiệm Ủy ban PLTP Hoàng Thanh Tùng cho biết, Đảng và Nhà nước tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, nhiều vụ án tham nhũng lớn, nghiêm trọng được phát hiện, xử lý; nhiều cán bộ, kể cả lãnh đạo cấp cao, bị đưa ra xét xử. Công tác thu hồi tài sản tham nhũng trong giai đoạn điều tra đạt kết quả tích cực.
Tuy nhiên, một số chủ trương của Đảng còn chậm thể chế hóa. Tình trạng vi phạm trong công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình chưa có nhiều chuyển biến. Chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến chưa cao; hiện tượng “tham nhũng vặt”, nhũng nhiễu trong hành chính, dịch vụ công vẫn chưa được khắc phục triệt để. Công tác tự kiểm tra, phát hiện tham nhũng trong nội bộ còn yếu, trong khi nhiều tồn tại, hạn chế kéo dài qua nhiều năm chưa được xử lý dứt điểm.
Thường trực Ủy ban PLTP đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo chủ trương của Đảng. Trọng tâm cần chuyển sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, cảnh báo từ sớm, từ xa. Bên cạnh việc xử lý nghiêm các vụ án tham nhũng lớn, cần đặc biệt quan tâm giải quyết tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ liêm chính, khắc phục tâm lý né tránh, đùn đẩy, “sợ sai không dám làm”.
Về công tác thi hành án hình sự, dù số lượng người chấp hành án phạt tù tăng mạnh, các cơ sở giam giữ cơ bản bảo đảm tốt an ninh, an toàn và thực hiện chế độ giáo dục cải tạo phạm nhân. Kết quả tích cực thể hiện qua việc Tòa án quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho 75.008 phạm nhân và Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho 22.081 người.
Ý thức phòng, chống tội phạm của người dân đã nâng cao rõ rệt
Phát biểu giải trình tại phiên họp, Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết sẽ nghiêm túc tiếp thu và bổ sung tối đa các ý kiến tham gia của các đại biểu, để đảm bảo báo cáo được xây dựng đạt chất lượng tốt nhất.
Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại phiên họp
Cho biết, năm 2025 hầu hết các loại tội phạm về trật tự xã hội đều giảm, trong đó có nhiều loại tội phạm nguy hiểm, gây bức xúc trong nhân dân như cướp tài sản, giết người…, góp phần quan trọng bảo đảm trật tự an toàn xã hội, Thượng tướng Nguyễn Văn Long khẳng định, đây là kết quả của công tác tuyên truyền vận động người dân tự bảo vệ mình và tài sản, tích cực phối hợp tham gia công tác đấu tranh; phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật, vi phạm an toàn giao thông; nâng cao ý thức về phòng cháy chữa cháy…
Công tác phòng ngừa nghiệp vụ, phòng ngừa xã hội được nâng cao và đẩy mạnh hơn và đạt kết quả tốt. Sắp xếp lại bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả cũng góp phần quan trọng vào công tác phòng chống tội phạm và đưa đến kết quả tốt hơn, thể hiện qua các số liệu và cả những cảm nhận của người dân.
Thượng tướng Nguyễn Văn Long cho biết, năm 2025 có 2 sự kiện rất lớn là kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thu hút hàng triệu đồng bào về với TP Hồ Chí Minh và Thủ đô Hà Nội cũng như hàng loạt các hoạt động diễn ra trên khắp các tỉnh, thành của cả nước nhưng không có bất cứ vấn đề gì nghiêm trọng, phức tạp về ANTT.
Về vấn đề tội phạm ma túy, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long cho rằng, đây là gốc rễ, là nguồn của nhiều loại tội phạm về trật tự xã hội, do đó, lực lượng CAND đã kiên quyết đấu tranh; tập trung giải quyết, chặn đứng về vấn đề “cầu”. Giảm “cầu” thì sẽ giảm “cung”, qua đó, tội phạm về trật tự xã hội giảm mạnh. “Có thể nói, thời gian qua, ý thức của người dân đã được nâng cao rõ rệt”-Thượng tướng Nguyễn Văn Long cho biết.
Đại diện lãnh đạo các bộ ngành tham gia Phiên họp
Về tội phạm lừa đảo trên mạng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long khẳng định loại tội phạm này năm qua cũng giảm. "Vừa rồi chúng tôi đã cử các tổ công tác sang khu vực Tam Giác Vàng phối hợp đấu tranh giải quyết một loạt vụ, các trung tâm lừa đảo ở khu vực này, bắt hàng trăm đối tượng để xử lý"-Thượng tướng Nguyễn Văn Long cũng cho biết công tác tuyên truyền đã đẩy mạnh hơn.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Long nhấn mạnh tình trạng lừa đảo trên không gian mạng rất nhiều quốc gia gặp phải, kể cả châu Âu và Mỹ. Đây là thực trạng chung, khó khăn chung của tất cả các quốc gia chứ không riêng gì Việt Nam.
Cho biết, ngành Công an sẽ tích cực làm tốt công tác tuyên truyền trên tất cả các nền tảng, từ không gian mạng cho tới báo chí chính thức, Thứ trưởng Bộ Công an đề nghị qua các kênh khác nhau, người dân cố gắng tự bảo vệ bản thân, tài sản của mình và phối hợp lực lượng Công an trong công tác đấu tranh với loại tội phạm này.
Trong bối cảnh hiện nay, lực lượng CAND nói riêng và các cơ quan bảo vệ pháp luật nói chung đã tập trung ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm… tạo thuận lợi, hiệu quả trong công tác phối hợp giữa các cơ quan, đảm bảo chặt chẽ, liên thông, thống nhất và đạt kết quả cao hơn.
Trà My