Ứng phó bão số 9: Kiểm soát mực nước tại các hồ chứa, đảm bảo an toàn công trình thủy lợi

3 giờ trướcBài gốc

Cống Xuân Quang (Hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải). Ảnh minh họa: Vũ Sinh/TTXVN

Đại diện Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Trước diễn biến phức tạp của bão số 9 (bão RAGASA), đặc biệt là nguy cơ xảy ra mưa lớn trên diện rộng do hoàn lưu sau bão, ngành thủy lợi đã chủ động chỉ đạo các địa phương, đơn vị khai thác công trình tăng cường vận hành điều tiết, tiêu nước đệm, kiểm soát mực nước tại các hồ chứa, đập, kênh mương nhằm đảm bảo an toàn hệ thống công trình và hạn chế tối đa thiệt hại do ngập lụt, úng. Tính đến thời điểm hiện tại, chưa ghi nhận sự cố mất an toàn nào tại các công trình thủy lợi.

Các địa phương Bắc Bộ đã chủ động vận hành 10 trạm với 39 máy bơm; các cống tiêu nước đệm như Ninh Bình vận hành 40 cống, Hưng Yên vận hành 13 cống… Các doanh nghiệp khai thác thủy lợi chủ chốt như Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải và Công ty Bắc Nam Hà đã mở thông và vận hành đồng loạt nhiều cống lớn như Neo, Bá Thủy, Cầu Xe, An Thổ, Như Trác, Cổ Đam, Cốc Thành, Sông Chanh, Vĩnh Trị và Kinh Thanh để hạ thấp mực nước, tạo dung tích đón lũ.

Khu vực Bắc Bộ hiện có 2.495 hồ chứa thủy lợi, bao gồm 327 hồ lớn, 480 hồ vừa và 1.688 hồ nhỏ. Mực nước tại các hồ hiện đạt từ 63 - 97% dung tích thiết kế; trong đó một số tỉnh có tỷ lệ tích nước cao như Ninh Bình (97%), Quảng Ninh (95%), Hà Nội (94%), Sơn La và Lào Cai (cùng 92%), trong khi Lạng Sơn và Cao Bằng ghi nhận mức tích nước thấp hơn, chỉ đạt khoảng 68%. Một số hồ hiện đang tiến hành xả tràn có kiểm soát để đảm bảo an toàn công trình và vùng hạ du như: hồ Khe Chè (Quảng Ninh), hồ Cấm Sơn và Suối Cấy (Bắc Ninh) và hồ Bản Lải (Lạng Sơn).

Đối với các hồ chứa lớn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phân cấp địa phương quản lý (3 hồ), mức tích nước dao động từ 71 - 91% và mực nước hiện tại đều nằm dưới mực nước dâng bình thường cũng như mực nước trước lũ tháng 9/2025. Với nhóm hồ do địa phương trực tiếp quản lý, dung tích trữ nước hiện đạt từ 61 - 101% dung tích thiết kế, trong đó có 2 hồ (Pe Luông và Yên Lập) có mực nước vượt mức cho phép theo mực nước trước lũ T9/2025, hiện đang được yêu cầu vận hành xả lũ, hạ thấp mực nước hồ để chủ động đón lũ theo quy trình vận hành.

Hiện nay, toàn khu vực Bắc Bộ có 137 hồ chứa bị hư hỏng nặng, phân bố tại nhiều địa phương. Bên cạnh đó, khu vực cũng đang triển khai sửa chữa, nâng cấp 47 hồ và xây dựng mới 5 hồ, đòi hỏi các chủ đầu tư và đơn vị thi công phải tăng cường kiểm tra, giám sát an toàn thi công, đặc biệt đối với các hạng mục công trình ngầm, công trình dưới sâu, các tuyến dẫn dòng; đồng thời chủ động xây dựng phương án di dời người, máy móc, thiết bị khi có nguy cơ xảy ra ảnh hưởng do mưa lũ.

Tại khu vực Bắc Trung Bộ, hiện có 2.323 hồ chứa thủy lợi, bao gồm 3 hồ quan trọng đặc biệt, 160 hồ lớn, 404 hồ vừa và 1.756 hồ nhỏ. Trong số đó, có 51 hồ có cửa van điều tiết, còn lại là hồ có tràn tự do.

Tình hình tích nước tại các hồ ở mức trung bình, dung tích hiện tại đạt từ 71 - 88% dung tích thiết kế. Một số hồ lớn hiện đang xả lũ có kiểm soát gồm: hồ Cửa Đạt (Thanh Hóa) và hồ Tả Trạch (Thừa Thiên Huế). Trong số 3 hồ do Bộ Nông nghiệp và Môi trường quản lý, hiện mực nước tại hồ Cửa Đạt đạt 95% dung tích thiết kế, Ngàn Trươi 47% và Tả Trạch 21%, đều nằm trong giới hạn an toàn theo quy định.

Đối với 14 hồ do địa phương quản lý, mức tích nước dao động từ 45 - 97%, trong đó chỉ có hồ Đá Hàn vượt mực nước trước lũ T9/2025, hiện đang được yêu cầu vận hành xả lũ, hạ thấp mực nước hồ để chủ động đón lũ theo quy trình vận hành. Khu vực Bắc Trung Bộ cũng có 132 hồ hư hỏng nặng và 65 hồ đang được sửa chữa, nâng cấp.

Với các hồ chứa hư hỏng năng, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi đã chỉ đạo các đơn vị quản lý hồ phải bố trí lực lượng thường trực tại công trình, giám sát liên tục để kịp thời ứng phó khi có sự cố, theo đúng phương châm “bốn tại chỗ”. Đối với hồ không đảm bảo an toàn cần xem xét tích nước hạn chế hoặc không tích nước.

Thực hiện Công điện số 171/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung triển khai công tác ứng phó với bão số 9, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi đã có công điện yêu cầu các địa phương khẩn trương kiểm tra, rà soát các công trình thủy lợi trọng điểm, đặc biệt lưu ý các hồ chứa đang thi công, công trình ngầm, công trình dẫn dòng, và các hồ nhỏ do cấp xã quản lý.

Các địa phương cần khoanh vùng các khu vực có nguy cơ ngập úng, tổ chức tiêu nước đệm kịp thời trước khi mưa lớn xảy ra. Đồng thời, việc vận hành các hồ chứa phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy trình đã được phê duyệt; với các hồ có cửa van điều tiết, cần tính toán lưu lượng đến hồ, cập nhật dự báo mưa lũ, chủ động điều chỉnh mực nước để vừa đảm bảo an toàn công trình, vừa phục vụ sản xuất, không để xảy ra xả lũ bất ngờ gây ảnh hưởng đến vùng hạ du.

“Đặc biệt, tất cả các đơn vị khai thác, vận hành phải thực hiện nghiêm túc công tác cảnh báo sớm cho người dân vùng hạ du trước khi tiến hành xả lũ, cũng như khi có nguy cơ xảy ra sự cố, đảm bảo tính mạng, tài sản và ổn định đời sống nhân dân”, đại diện Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi nhấn mạnh.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ đêm 24/9 đến ngày 26/9, ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có mưa to đến rất to, với lượng mưa phổ biến 100-250mm, cục bộ có nơi trên 350mm. Mưa lớn ở Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng kéo dài đến hết đêm 26/9 với tổng lượng mưa từ đêm 24/9 đến hết đêm 26/9 phổ biến 150-300mm, cục bộ có nơi trên 450mm.

Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi cho biết, Cục sẽ tổ chức trực ban 24/24 để theo dõi sát diễn biến thời tiết và tình hình thực tế để có những chỉ đạo, điều hành trong vận hành các hệ thống thủy lợi kịp thời để bảo đảm an toàn công trình và người dân.

Bích Hồng (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/xa-hoi/ung-pho-bao-so-9-kiem-soat-muc-nuoc-tai-cac-ho-chua-dam-bao-an-toan-cong-trinh-thuy-loi-20250924175311501.htm