Ông Mike phát biểu tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa vào ngày 17/7 tại Milwaukee, Wisconsin (Ảnh: GEtty)
Cố vấn an ninh quốc gia sắp nhậm chức của Nhà Trắng, ông Mike Waltz, cho biết việc cho phép Kiev sử dụng vũ khí tầm xa do Mỹ cung cấp để chống lại Nga sẽ chỉ làm leo thang cuộc xung đột mà Tổng thống đắc cử Donald Trump đang cố gắng chấm dứt.
Tờ New York Times hôm 17/11 đưa tin Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cho phép Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS nhằm vào lãnh thổ Nga. Washington chưa xác nhận cũng như phủ nhận tuyên bố có nguồn gốc ẩn danh.
Ông Waltz, cựu binh sĩ Mũ nồi xanh và nghị sĩ bang Florida được ông Trump bổ nhiệm làm trợ lý hàng đầu của ông, nói với Fox News hôm đầu tuần này rằng ông không được chính quyền sắp mãn nhiệm thông báo về động thái này như thường lệ.
“Đó là một bước leo thang khác”, ông Waltz nói với người dẫn chương trình Fox News, Brian Kilmeade. “Và không ai biết chuyện này sẽ đi đến đâu. Triều Tiên đang tung tên lửa đạn đạo, pháo binh, hiện có hàng chục nghìn binh sĩ. Chính quyền phản ứng bằng cách dỡ bỏ hạn chế này. Triều Tiên gửi thêm binh sĩ. Hàn Quốc hiện đang nói rằng họ có thể tham gia…”.
Ukraine cáo buộc Triều Tiên gửi vũ khí và hàng nghìn binh sĩ tới hỗ trợ Nga. Washington cũng xác nhận tuyên bố này.
“Vì vậy, đây là một bước phát triển nhưng mang tính chiến thuật”, ông Waltz nói thêm. “Tổng thống Trump đang nói đến một chiến lược lớn ở đây. Làm thế nào để chúng ta đưa cả hai bên vào bàn đàm phán để kết thúc cuộc chiến này? Khuôn khổ cho một thỏa thuận là gì và ai sẽ ngồi vào bàn đàm phán?”.
Ông Waltz cho biết ông Trump đang tập hợp một “đội ngũ toàn sao” để xem xét các vấn đề chiến lược rộng lớn hơn và những cách thức để “chúng ta đưa cuộc chiến này đến hồi kết”.
Tổng thống đắc cử của đảng Cộng hòa đã vận động nhằm chấm dứt xung đột Nga-Ukraine, nói rằng ông sẽ cố gắng làm điều đó ngay cả trước khi nhậm chức vào ngày 20/1/2025. Nhiều người ủng hộ ông cho rằng động thái của Tổng thống sắp mãn nhiệm Joe Biden là một nỗ lực khiến bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trở nên khó khăn hơn.
Dưới thời chính quyền Biden, Mỹ đã cung cấp vũ khí, đạn dược và thiết bị trị giá hơn 64 tỷ USD cho Ukraine để hỗ trợ nỗ lực chiến tranh chống lại Nga của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Washington đặt ra một số hạn chế nhất định đối với việc sử dụng những loại vũ khí như vậy để duy trì khả năng phủ nhận chính đáng về sự tham gia của họ vào cuộc xung đột. Ông Zelensky đã dành nhiều tháng để yêu cầu dỡ bỏ những hạn chế này, gọi đó là một phần trong “kế hoạch chiến thắng” của mình.
Moscow đã nhiều lần cảnh báo Mỹ và các đồng minh rằng bất kỳ động thái nào như vậy sẽ dẫn tới việc họ công khai tham gia vào các cuộc chiến. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ ra rằng Kiev thiếu khả năng sử dụng tên lửa tầm xa mà không có vệ tinh NATO và quân nhân để phát triển các giải pháp nhắm mục tiêu và bắn.
Ông Putin nói với các phóng viên hồi tháng 9 rằng vấn đề không phải là Mỹ "cho phép" Ukraine mà là vượt qua ngưỡng can dự trực tiếp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm đầu tuần thừa nhận rằng các báo cáo về quyết định của ông Biden vẫn chưa được xác nhận, nhưng nói thêm rằng nếu Kiev thực sự sử dụng tên lửa Mỹ theo cách như vậy thì Moscow sẽ phản ứng “đầy đủ và hữu hình”.
Huyền Chi