Ứng xử văn minh: Hãy cùng yêu nước từ những hành động nhỏ nhất

3 giờ trướcBài gốc

Hình ảnh người dân đội mưa chờ đoàn diễu binh tổng hợp luyện cuối tuần qua. (Ảnh: Hoài Nam/Vietnam+)

“Cơn lên đồng, khiếp hồn, bất lực, sợ hãi…” là một số cụm tính từ mà cộng đồng mạng đang thể hiện bức xúc trước một bộ phận người dân có ý thức hành vi, ứng xử thiếu văn minh và phản cảm trong hai buổi tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành vừa qua.

“Họ lên đồ để lên phố và phô diễn một số cảnh tượng đáng xấu hổ. Đó là cảnh đám đông xô đổ barie, ào ào xông tới, lực lượng bảo vệ cố ngăn cản nhưng rồi đành bất lực nhìn họ ‘khai đường mở lối’... Sau lại thêm cảnh giẫm nát cỏ hoa thật khiến tôi không còn gì ngoài cảm giác bất lực và sợ hãi. Yêu nước vậy có nên không? Ứng xử như thế có đẹp không?” Đậu Thúy (phường Cầu Giấy) chia sẻ khi chứng kiến “cơn lên đồng” của một bộ phận người dân.

Cảm xúc ấy cũng khiến nhiều người chợt giật mình ứng xử thế nào mới là yêu nước, chúng ta có đang yêu nước bằng tất cả niềm tự hào, tự tôn dân tộc không hay chợt lúc nào đó lạc trôi theo cơn vỹ cuồng “hội chứng đám đông”…?

"Yêu nước cũng cần đúng cách"

Giữa lúc khí thế yêu nước đang thổi vào mỗi người nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, cũng là lúc những hành vi xả rác bừa bãi, đạp hoa bẻ cành, xô đổ rào chắn, trèo rào di tích, đánh đu ôtô bên đường, gây gổ cãi lộn để giành chỗ ngồi, thậm chí ngồi lên Quốc kỳ (vi phạm Điều 351 Bộ luật Hình sự 2015, mức phạt nhẹ nhất là cảnh cáo, nặng nhất là phạt tù đến 3 năm)… bị cộng đồng "săm soi" nhiều nhất. Hiện thực luôn cho chúng ta cái nhìn khách quan nhất về ý thức mà không cần bất kỳ ngôn từ mô tả nào.

Hoa lá tan hoang sau đêm tổng hợp luyện. (Ảnh: Vietnam+, Facebook)

Cũng nhờ “hiện thực” đó, Ban quản lý Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã buộc phải truyền đi một thông điệp nhắc nhở đặc biệt liên quan đến việc người dân đi xem buổi tổng hợp luyện ngày 21/8 trên fanpage.

Nội dung đang được lan tỏa mạnh mẽ: “Các bạn ơi, yêu nước cũng cần đúng cách! Trong lúc theo dõi buổi diễn tập duyệt binh vừa qua, nhiều người dân đã trèo qua hàng rào, xâm phạm khuôn viên di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám. Không chỉ làm gãy cây xanh, bám, trèo lên bờ tường cổ, mà hành động này còn đe dọa an toàn tính mạng khi leo lên hàng rào sắt nhọn và cao.”

“Văn Miếu-Quốc Tử Giám không chỉ là một điểm du lịch, mà là biểu tượng văn hóa - lịch sử nghìn năm, là di sản cha ông để lại. Mỗi cành cây, mỗi viên gạch nơi đây đều mang trong mình câu chuyện và giá trị thiêng liêng. Lòng yêu nước chân chính bắt đầu từ việc biết gìn giữ những giá trị gốc rễ của dân tộc. Xin đừng để sự nhiệt huyết phút chốc trở thành hành động vô tình hủy hoại quá khứ! Hãy cùng Văn Miếu-Quốc Tử Giám thể hiện lòng yêu nước bằng sự tôn trọng, bắt đầu từ những hành động nhỏ nhất: Không xâm phạm, không trèo rào, không làm tổn hại di sản.”

Lời kêu gọi tha thiết từ một đơn vị quản lý di sản đi kèm với hình ảnh thực tế sau khi đăng tải đã lập tức thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng. Nhiều bình luận tỏ rõ thái độ lên án hành vi vừa xấu xí vừa nguy hiểm cho bản thân, đồng thời kêu gọi nâng cao ý thức khi tham gia sự kiện quốc gia, đặc biệt tại các khu, điểm di sản, di tích lịch sử.

Văn Miếu-Quốc Tử Giám, niềm tự hào của Thủ đô chính là biểu tượng văn hóa nghìn năm của dân tộc, vì thế trách nhiệm bảo vệ và gìn giữ di sản không chỉ thuộc về ban quản lý mà còn cần sự chung tay của cả cộng đồng.

Hình ảnh người dân xâm phạm Di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám. (Ảnh: Di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám)

Ở góc nhìn khác, giảng viên T. T, Trường Đại học Thủy lợi vì bức xúc với “bãi chiến trường” mà người dân để lại sau khi xem tổng hợp luyện đã lên status: “Tôi không may mắn được đi dự tổng duyệt A80, 23h30 lên xe về thì thấy những bãi rác hoàn toàn do người dân vứt lại sau những ánh hào quang, bức ảnh check-in lung linh! Khi nào Hà Nội mới đúng nghĩa là thành phố xanh - sạch - đẹp và Thành phố vì Hòa Bình? Hãy yêu nước từ những việc nhỏ nhất là giữ gìn vệ sinh môi trường. Hãy cầm rác theo mình, tìm nơi quy định để bỏ.”

Nội dung mang tính thời sự lên đúng thời điểm, nên ngay khi đăng tải kèm những khoảnh khắc thực tế đáng buồn đã lập tức “châm ngòi” dư luận, thu hút lượng lớn tương tác, và hàng nghìn lượt “share” (chia sẻ) từ cộng đồng. Điều đáng nói, đây cũng chính là nỗi lòng chung của số đông người dân trong bối cảnh cùng hướng về Đại lễ.

Sau đêm tổng hợp luyện, dưới ánh đèn đường mờ mịt, đẩy chiếc xe nặng trĩu, N.T.T (nhân viên môi trường đang thu gom rác tại khu vực Tôn Đức Thắng-Hàng Cháo) ngán ngẩm nói đêm nay cô phải gánh khối lượng công việc nhiều gấp 3 lần ngày thường, chủ yếu là áo mưa giấy do người dân để lại cùng vô số vỏ các loại đồ ăn, nước uống. Con phố dài khuya ấy cứ tối dần mà rác vẫn ngập lối.

Mặc dù thùng đựng phế liệu đã được thành phố Hà Nội bố trí khắp nơi nhằm chuẩn bị cho chính lễ, nhưng thói quen “bạ đâu bỏ đấy” cùng ý thức bị bỏ quên của người dân vẫn để lại những con đường rác ngập lối.

Hình ảnh còn lại sau buổi tổng hợp luyện do giảng viên T.T, Trường Đại học Thủy lợi chụp lúc 23h30, ngày 21/8.

Ứng xử thế nào cho đẹp?

Những ngày Tháng Tám này rồi sẽ đi vào lịch sử giống như 80 năm trước, khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - dấu mốc mở ra trang sử mới cho dân tộc. Nếu khi xưa, quân và dân cả nước vỡ òa trong ngày vui độc lập, thì nay, ở một góc nhìn tích cực, chúng ta đang chứng kiến thế hệ trẻ sục sôi khí thế kỷ niệm, xúc động trào dâng và trân quý giá trị, ý nghĩa của hai tiếng hòa bình…

Tất cả sẽ lan tỏa như một âm vang hào hùng và đẹp đẽ nếu mỗi người dân cùng có ý thức xây dựng, ứng xử có văn hóa vì ngày hội của non sông, đất nước. Đáng tiếc, qua hai buổi tổng hợp luyện, cách ứng xử của một số bộ phận nhỏ người dân đã để lại những "vết lem."

Lòng yêu nước cũng là một “di sản” mà các thế hệ cha ông đã dày công vun đắp. Yêu nước, tình cảm thiêng liêng ấy không phải tự nhiên mà có. Bởi lòng yêu nước được hình thành, bồi đắp nhờ quá trình giáo dục, rèn giũa và thực hành đúng để có hành động tử tế, nhân văn, thể hiện chân dung người có văn hóa, đạo đức và lương tri.

Mặc dù vậy, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm vẫn gửi gắm niềm tin vào lòng yêu nước của giới trẻ ngày nay: “Hãy để thế hệ trẻ được thể hiện tình yêu nước một cách tự nhiên, đừng giành lấy phần nhận thức của người khác. Tuổi trẻ là phải tự nhận thức, không ai thay thế được họ đâu.”

Có lẽ, bậc tiền bối muốn khơi dậy niềm tin vào tinh thần tự giác, "đánh thức" phần tự ý thức của thế hệ trẻ. Các chuyên gia cho rằng việc thể hiện lòng yêu nước ngoài đời cũng như trên mạng cần xuất phát từ niềm tự hào đích thực, chứ không phải theo “trend,” hay phong trào.

Khi lòng yêu nước được thể hiện bằng niềm háo hức chờ xem tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành. (Ảnh: Minh Sơn/Vietnam+)

Vì thế, để giới trẻ có lối ứng xử phù hợp, thể hiện lòng yêu nước đúng đắn, cần tăng cường giáo dục về lịch sử, văn hóa và ý nghĩa các biểu tượng quốc gia; tổ chức các cuộc thi, sự kiện để giới trẻ thể hiện lòng yêu nước theo cách sáng tạo nhưng vẫn đúng mực; tạo các diễn đàn thảo luận và chia sẻ về lòng yêu nước, từ đó, hình thành nhận thức và hành động chuẩn mực.

Chọn thể hiện lòng yêu nước trên mạng xã hội thì dễ, khó là làm sao gắn với những việc làm cụ thể, thiết thực như bảo vệ môi trường, mang lại lợi ích cho cộng đồng - đó yêu nước mới là yêu nước thật.

Yêu nước, xin đừng là hô hào, là hội chứng đám đông, là tuyên ngôn trên bàn phím… Ý thức, ứng xử và hành động sao cho đẹp để trong mốc son 80 năm, Thủ đô được khoác lên mình “chiếc áo” rạng rỡ và lòng người phơi phới niềm vui, để khắp phố phường đâu đâu cũng đỏ rực một màu với không khí hân hoan, phấn khởi.

Hãy để “trend yêu nước” là niềm tự hào thiêng liêng của mỗi người. Dẫu biết mỗi thời, mỗi người sẽ có cách yêu nước của riêng mình, nhưng chọn yêu nước cách nào, là tư duy, ý thức cá nhân… của chính chúng ta muốn thể hiện, muốn khẳng định giá trị bản thân mình.

“Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà cần hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”./.