Việt Nam đang tiến gần đến giai đoạn then chốt của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, công trình hạ tầng được ví như "xương sống" của đất nước trong nhiều thập niên tới. Nhưng để dự án thành công, ngoài vốn và công nghệ, nhân lực chất lượng cao mới là chìa khóa quyết định. Nhận thức rõ điều đó, Trường ĐH Giao thông vận tải TP HCM (UTH) đang đẩy nhanh tốc độ, triển khai hàng loạt bước đi chiến lược để chuẩn bị nguồn nhân lực cho tương lai.
7 dự án trọng điểm – nền móng cho hệ sinh thái đào tạo
Trường ĐH Giao thông vận tải TP HCM đang triển khai 7 dự án hợp tác quốc tế với các đối tác hàng đầu trong lĩnh vực đường sắt. Trong đó, năm dự án tập trung xây dựng hệ sinh thái đào tạo với phòng triển lãm công nghệ, phòng mô phỏng, các phòng thực hành kỹ thuật đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị. Đây sẽ là môi trường học tập hiện đại, nơi sinh viên được tiếp cận trực tiếp công nghệ tiên tiến, rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn.
Hai dự án còn lại hướng vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặt mục tiêu đào tạo đội ngũ kỹ sư, chuyên gia có khả năng làm chủ công nghệ, quản lý dự án và tổ chức vận hành tuyến đường sắt tốc độ cao. Điều này đặc biệt cấp thiết khi theo dự báo, giai đoạn xây dựng sẽ cần tới hàng trăm ngàn lao động, còn giai đoạn vận hành đòi hỏi hàng chục ngàn kỹ sư và cán bộ quản lý.
Khung đào tạo với bốn chuyên ngành cốt lõi
Trong chương trình đào tạo, UTH đã thiết kế bốn chuyên ngành theo chuẩn quốc tế. Lĩnh vực xây dựng đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị tập trung vào kỹ thuật thi công, kết cấu hạ tầng. Ngành kỹ thuật điều khiển tự động và thông tin tín hiệu đào tạo kỹ sư nắm vững công nghệ điều khiển hiện đại, đảm bảo an toàn vận hành. Ở mảng cơ khí, sinh viên học cách thiết kế, chế tạo, bảo dưỡng đoàn tàu theo công nghệ tiên tiến. Trong khi đó, chuyên ngành khai thác vận hành chú trọng kỹ năng quản lý vận tải, tổ chức khai thác và xử lý tình huống.
Hình ảnh phòng mô phỏng vận hành ĐSTĐC
Điểm nhấn trong đào tạo của UTH là kết hợp giữa lý thuyết tại trường và trải nghiệm tại doanh nghiệp. Sinh viên không chỉ vững kiến thức mà còn được rèn kỹ năng thực tiễn, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu xã hội.
Phòng mô phỏng vận hành – dấu mốc quan trọng
Trong số bảy dự án, phòng mô phỏng đào tạo khai thác vận hành và xây dựng đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị đang ở giai đoạn hoàn thiện cuối cùng. Đây là gói số 1 trong hợp tác với các đối tác Trung Quốc, dự kiến khánh thành trong thời gian tới.
Với hệ thống mô phỏng 3D, phần mềm điều khiển và thiết bị kỹ thuật tiên tiến, phòng mô phỏng được xem là "phòng thí nghiệm sống". Sinh viên, giảng viên và chuyên gia có thể trực tiếp trải nghiệm quy trình vận hành, khai thác và xử lý tình huống như trong thực tế. Việc đưa công trình này vào sử dụng không chỉ là bước tiến quan trọng của UTH, mà còn thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc chủ động đào tạo nhân lực cho ngành đường sắt.
Hợp tác quốc tế – bệ phóng nội lực
Các dự án của UTH đều được xây dựng trên nền tảng hợp tác chặt chẽ với nhiều tập đoàn, trường đại học và viện nghiên cứu quốc tế. Nhờ vậy, sinh viên có cơ hội tham gia các chương trình trao đổi, học kỳ doanh nghiệp ở nước ngoài, trực tiếp trải nghiệm quy trình đào tạo – sản xuất – vận hành trong môi trường toàn cầu.
Trường ĐH Giao thông Vận tải TP HCM ký kết hợp tác với Trường Bách khoa Sơn Đông và HollySys Bắc Kinh (Trung Quốc) trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao
PGS- TS Nguyễn Xuân Phương, Hiệu trưởng UTH, nhấn mạnh: "UTH cam kết không chỉ đào tạo kỹ sư giỏi chuyên môn mà còn am hiểu công nghệ toàn cầu, có khả năng thích ứng nhanh với yêu cầu mới của ngành đường sắt tốc độ cao. Đây là sứ mệnh mà nhà trường đặt lên hàng đầu, đồng thời cũng là cách UTH đồng hành cùng chiến lược phát triển hạ tầng giao thông quốc gia."
Nhân lực – chìa khóa hiện thực hóa dự án
Khi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam khởi động, Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ trong lĩnh vực giao thông. Tuy nhiên, công nghệ tiên tiến hay vốn đầu tư lớn cũng sẽ khó phát huy hiệu quả nếu thiếu một đội ngũ nhân lực được đào tạo bài bản.
Với bảy dự án đang triển khai và sự kiện khánh thành phòng mô phỏng sắp tới, UTH đang thể hiện rõ vai trò tiên phong trong việc chuẩn bị nền tảng nhân lực cho tương lai. Đây không chỉ là bước đi của một trường đại học, mà còn là đóng góp chiến lược vào mục tiêu đưa Việt Nam tiến vào kỷ nguyên giao thông hiện đại và bền vững.
Thu Hà