Ưu tiên ngân sách Trung ương phân bổ mức cao nhất cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

7 giờ trướcBài gốc

Phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi

Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư các Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035 vừa được Quốc hội thông qua, trong đó xác định ưu tiên trọng tâm cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đối với khu vực này, mục tiêu chung của Chương trình là phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn theo hướng xanh, tuần hoàn, sinh thái, gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp nhằm nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền và các nhóm dân cư, nhất là giữa vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi với các vùng khác.

Về mục tiêu cụ thể, đến năm 2030 phấn đấu thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số đạt khoảng một nửa mức bình quân chung của cả nước; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giảm xuống dưới 10%; cơ bản không còn các xã, thôn đặc biệt khó khăn.

(Ảnh minh họa)

Đến năm 2035, phấn đấu thu nhập bình quân của người dân tộc thiểu số tiếp tục đạt khoảng một nửa mức bình quân chung của cả nước; giảm ít nhất 50% số xã, thôn khó khăn trên địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; có ít nhất 5 tỉnh, thành phố trong vùng không còn xã, thôn khó khăn.

Chương trình ưu tiên nguồn lực cho các xã, thôn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng an toàn khu, vùng biên giới và hải đảo; đối tượng thụ hưởng trọng tâm là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo.

Tổng nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí cho Chương trình giai đoạn 2026 – 2030 dự kiến khoảng 423.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương 100.000 tỷ đồng (70.000 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển, 30.000 tỷ đồng kinh phí thường xuyên); ngân sách địa phương khoảng 300.000 tỷ đồng và vốn tín dụng chính sách khoảng 23.000 tỷ đồng.

Nguyên tắc phân bổ vốn được xác định theo hướng tập trung, tránh dàn trải, trong đó ưu tiên ngân sách trung ương ở mức cao nhất cho các địa bàn đặc biệt khó khăn nhằm tạo chuyển biến thực chất trong phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Theo Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, so với dự thảo trước, Nghị quyết đã được chỉnh lý theo hướng làm rõ mục tiêu phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu tập trung nguồn lực cho các địa bàn khó khăn nhất và tăng cường phân quyền cho địa phương gắn với trách nhiệm sử dụng hiệu quả nguồn vốn.

Tránh áp lực nguồn vốn cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi

Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ băn khoăn về cơ cấu nguồn vốn của Chương trình và khả năng đáp ứng của các địa phương, nhất là các tỉnh còn nhiều khó khăn.

Đại biểu Hà Sỹ Huân (Thái Nguyên) phân tích, trong tổng nguồn vốn nhà nước hỗ trợ khoảng 500.000 tỷ đồng, vốn ngân sách trung ương chỉ chiếm khoảng 20%, trong khi ngân sách địa phương chiếm tới 80%. Theo đại biểu, cơ cấu này khiến gánh nặng tài chính dồn nhiều lên địa phương, đặc biệt là các tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có tỷ lệ hộ nghèo cao.

Cùng quan điểm, đại biểu Hồ Thị Minh (Quảng Trị) cho rằng, với những địa phương miền Trung, Tây Nguyên đang phụ thuộc lớn vào hỗ trợ từ Trung ương, việc yêu cầu tỷ lệ đối ứng cao sẽ rất khó khả thi, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản. Đại biểu đề nghị cần xem xét điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn và có cơ chế miễn, giảm đối ứng đối với các xã nghèo, vùng thường xuyên chịu tác động của thiên tai.

Một số đại biểu cũng chỉ ra các nguyên tắc phân bổ vốn hiện nay còn mang tính khái quát, thiếu tiêu chí định lượng cụ thể, dễ dẫn đến tình trạng phân bổ dàn trải, cào bằng. Do đó, cần thiết kế tiêu chí phân bổ vốn dựa trên mức độ khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và nhu cầu thực tế của từng địa bàn.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng đề xuất quy định rõ nguyên tắc phân bổ theo hướng ít nhất 70% vốn ngân sách trung ương ưu tiên cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó tối thiểu 40% dành cho các địa bàn đặc biệt khó khăn, nhằm bảo đảm đầu tư đúng trọng tâm, đúng vùng lõi nghèo.

Các ý kiến cho rằng, việc rà soát, hoàn thiện cơ cấu nguồn vốn và nguyên tắc phân bổ là điều kiện quan trọng để Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026 – 2035 được triển khai hiệu quả, thực sự tạo chuyển biến bền vững trong phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Hải Nam

Nguồn TCDN : https://taichinhdoanhnghiep.net.vn/uu-tien-ngan-sach-trung-uong-phan-bo-muc-cao-nhat-cho-vung-dong-bao-dan-toc-thieu-so-va-mien-nui-d63404.html