Ưu tiên triển khai sớm 3 sản phẩm công nghệ chiến lược

8 giờ trướcBài gốc

Chủ động "đặt hàng" làm chủ công nghệ lõi

Từ danh sách 11 sản phẩm công nghệ chiến lược, Bộ KH&CN đề xuất danh sách 6 sản phẩm công nghệ chiến lược rút gọn gồm: Thiết bị mạng di động 5G chuẩn ORAN, mô hình ngôn ngữ lớn và trợ lý ảo tiếng Việt, robot di động tự hành, nền tảng blockchain truy xuất nguồn gốc, thiết bị bay không người lái (UAV) và AI camera xử lý tại biên. “Từ đây, 3 sản phẩm chiến lược sẽ được lựa chọn trong tháng 8/2025 để triển khai sớm, trở thành hình mẫu cho các dự án công nghệ chiến lược khác”, ông Hoàng Anh Tú, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ cho biết.

Trong thời gian qua, Bộ KH&CN đã tiến hành khảo sát, làm việc với các doanh nghiệp, viện trường lớn tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh nhằm xác định công nghệ, sản phẩm, quy mô đầu tư và khả năng tham gia phát triển. Song song, Bộ tái cơ cấu toàn diện Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia (Nafosted) để rút gọn quy trình, nâng cao hiệu quả phân bổ kinh phí.

Robot tích hợp AI.

“Việc chọn 3 sản phẩm nhằm triển khai làm mẫu, rút kinh nghiệm, truyền cảm hứng và khẳng định Việt Nam có thể làm chủ công nghệ lõi. Khi nhiệm vụ được phê duyệt và có tổ chức đủ điều kiện chủ trì, Quỹ sẽ cấp ngay kinh phí triển khai, không phụ thuộc vào chu kỳ ngân sách năm", ông Hoàng Anh Tú, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ cho biết.

Đây là những sản phẩm chiến lược có tính cấp thiết, khả năng thành công nhanh, tạo tác động lan tỏa và có sự sẵn sàng tham gia của doanh nghiệp để triển khai tiên phong.

Theo định hướng dài hạn, Bộ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án quốc gia phát triển công nghệ chiến lược đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2035, bao gồm Chương trình KH&CN quốc gia phát triển công nghệ chiến lược, gồm 11 chương trình thành phần, tương ứng 11 nhóm công nghệ chiến lược. Mỗi chương trình thành phần sẽ giao cho một Bộ, ngành chủ trì. Bộ KH&CN cũng sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp để phát triển công nghệ chiến lược.

Cụ thể, thành lập các trung tâm giải mã công nghệ và kỹ thuật đảo ngược; cho phép sử dụng ngân sách để mua, giải mã và nội địa hóa công nghệ; từng bước hình thành các cụm công nghệ chiến lược tại địa phương, mỗi cụm tập trung vào một số công nghệ chủ lực theo lợi thế vùng, với cơ chế đặc thù về đầu tư công, đất đai, tài chính và nhân lực.

Cùng với đó, xây dựng chương trình truyền thông quốc gia về phát triển công nghệ chiến lược nhằm nâng cao nhận thức xã hội, đưa sản phẩm công nghệ chiến lược "Make in Vietnam" ra quốc tế.

Liên quan đến phương thức triển khai nhiệm vụ KH&CN, Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương cho biết, Bộ đã chuyển từ cơ chế tiếp nhận đăng ký đề tài sang chủ động "đặt hàng" các viện nghiên cứu, doanh nghiệp. Hiện đã có khoảng 38 đơn vị được Bộ làm việc trực tiếp để xác định các nhiệm vụ nghiên cứu phù hợp.

Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, Bộ KH&CN là cơ quan nắm rõ về các công nghệ chiến lược, công nghệ mới cũng như nhu cầu phát triển của đất nước, do đó việc chủ động đặt hàng nghiên cứu là bước chuyển quan trọng, tạo sự chủ động và hiệu quả cao hơn trong công tác định hướng và ứng dụng KH&CN.

Đề xuất cơ chế “vượt khung”

Để cụ thể hóa tinh thần của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025 và triển khai các cơ chế "vượt khung", Bộ KH&CN dự kiến sẽ tập trung vào các chính sách cụ thể: Xây dựng và ban hành các quy định cụ thể về cơ chế chấp nhận rủi ro; cơ chế tự chủ đối với các tổ chức KH&CN công lập; chính sách thu hút, sử dụng và trọng dụng đối với nhân tài, nhân lực chất lượng cao và quy định về phân chia lợi ích từ kết quả nghiên cứu; Xây dựng, tổ chức thực hiện Đề án "Phát triển, trọng dụng nhân tài, nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia".

Đại diện Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ KH&CN) cho biết: Sẽ có một loạt thông tư, nghị định hướng dẫn cụ thể những cơ chế này theo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vừa ban hành, trong đó cụ thể hóa việc thu hút các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài về làm việc, cũng như các chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm. Các chương trình này có thể bao gồm gói hỗ trợ tài chính đặc biệt, điều kiện làm việc ưu việt, và cơ hội phát triển sự nghiệp rõ ràng.

Đối với đầu tư vào hạ tầng và môi trường nghiên cứu, Bộ hướng đến nâng cấp các phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế, xây dựng các khu công nghệ cao, vườn ươm công nghệ để tạo môi trường thuận lợi cho sáng tạo và đổi mới; Thúc đẩy liên kết giữa nghiên cứu và doanh nghiệp: Khuyến khích mạnh mẽ các doanh nghiệp đầu tư vào R&D, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học để ứng dụng kết quả khoa học vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh; phát triển thị trường cho các sản phẩm KH&CN.

Bộ cũng hướng đến giảm thiểu các rào cản hành chính, đảm bảo quyền tự chủ tối đa cho nhà khoa học, cung cấp nguồn lực (tài chính, trang thiết bị, cơ sở dữ liệu) bảo đảm cho nghiên cứu và thử nghiệm; Việc đánh giá kết quả nghiên cứu dựa trên hiệu quả và sản phẩm. Theo đó thay vì nặng về quy trình, tập trung vào kết quả đầu ra, các công bố quốc tế, bằng sáng chế, sản phẩm thương mại hóa có giá trị.

XM/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/khoa-hoc-cong-nghe/uu-tien-trien-khai-som-3-san-pham-cong-nghe-chien-luoc-20250811091035772.htm