Ưu vốn đầu tư công cho đường sắt cao tốc, năng lượng nguyên tử

4 giờ trướcBài gốc

Làm rõ trách nhiệm của ngân sách địa phương trong đầu tư hạ tầng

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, ngoài những nội dung kế thừa quy định của Nghị quyết số 973/2020/QH14, dự thảo nghị quyết có nhiều điểm mới về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư công.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình

Cụ thể, so với Nghị quyết số 973, dự thảo Nghị quyết mới đã bổ sung, hoàn thiện các lĩnh vực ưu tiên đầu tư phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) 10 năm 2021 – 2030, dự kiến Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2026 - 2030.

Theo đó, tập trung ưu tiên bố trí vốn để thực hiện, đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành các chương trình, dự án gồm: Chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, dự án kết nối, có tác động liên vùng, dự án có ý nghĩa thúc đẩy phát triển KTXH nhanh, bền vững;

Đối với ngân sách địa phương (NSĐP), Nghị quyết quy định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn NSĐP theo hướng tập trung đầu tư vào các công trình, dự án có tính liên tỉnh, liên huyện; đầu tư tập trung, trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, có tính lan tỏa cao; đảm bảo không dàn trải, manh mún.

Đồng thời, đảm bảo bố trí đủ vốn NSĐP theo chủ trương đầu tư được duyệt hoặc cam kết đối với các chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, dự án đường cao tốc, dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, dự án kết nối, có tác động liên vùng, dự án có ý nghĩa thúc đẩy phát triển KTXH.

Các chương trình, nhiệm vụ, dự án thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh, tư pháp, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, năng lượng nguyên tử, hạ tầng số, vi mạch bán dẫn, giáo dục, đào tạo nhân lực chất lượng cao, bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở bờ sông, bờ biển, hạn hán, xâm nhập mặn, nước biển dâng, đảm bảo an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực, chuyển đổi xanh cũng thuộc lĩnh vực được ưu tiên bố trí vốn.

Nghị quyết quy định, ngân sách trung ương (NSTW) tiếp tục ưu tiên nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ lớn, có ý nghĩa chiến lược, quan trọng phục vụ phát triển KTXH.

Về công tác bố trí vốn nước ngoài, điểm mới là Nghị quyết quy định đảm bảo bố trí vốn cho dự án chuyển tiếp; bố trí vốn cho dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Mức vốn nước ngoài còn lại (nếu có) được quản lý thống nhất tại trung ương, để bố trí cho chương trình, nhiệm vụ, dự án phát sinh trong kỳ trung hạn sau khi hoàn thiện thủ tục đầu tư theo quy định.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (UBTCNS) Lê Quang Mạnh cho biết UBTCNS cơ bản thống nhất với đề xuất của Chính phủ. Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra đề nghị rà soát, nhấn mạnh nguyên tắc về bảo đảm thời gian bố trí vốn thực hiện dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C theo quy định tại điều 57 của Luật Đầu tư công để bảo đảm định hướng xuyên suốt là phân bổ vốn tập trung, tránh dàn trải.

Đáp ứng nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng 2 con số

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhất trí với việc ban hành Nghị quyết và nêu rõ cần có các quy định khắc phục được tình trạng phân bổ dàn trải, kém hiệu quả; đảm bảo phân bổ hợp lý giữa các ngành, lĩnh vực quan trọng; khắc phục được những hạn chế, tồn tại trong quá trình thực hiện Nghị quyết 973.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho ý kiến tại phiên họp

Một trong những vấn đề cần rút kinh nghiệm là chưa có cơ chế quản lý việc lập kế hoạch và phân bổ vốn đầu tư công từ nguồn NSĐP; chưa có cơ chế ràng buộc trách nhiệm NSĐP dành nguồn chi cho đầu tư cơ sở hạ tầng; tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài còn rất thấp (đạt 52,7% kế hoạch được giao).

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị ưu tiên bố trí vốn cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Theo Chủ tịch Quốc hội, tại cuộc họp của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu phải có nghị quyết về tháo gỡ khó khăn cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trình Quốc hội thông qua ngay tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 tới đây.

Đề cập đến mục tiêu tăng trưởng tới 2 con số của giai đoạn tới, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị phải tính toán cả yếu tố này khi đưa ra nguyên tắc bố trí nguồn vốn. Bởi để tăng trưởng cao thì nhu cầu đầu tư rất lớn, trong khi nguồn lực có hạn, khó đáp ứng được hết. Do vậy, nên tính toán có các tiêu chí về việc dùng vốn đầu tư công làm vốn mồi để thu hút nguồn lực trong xã hội phục vụ cho phát triển kinh tế.

Từ thực tế địa phương và qua tiếp xúc cử tri, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, có một số ngành, lĩnh vực liên quan đến quốc phòng an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, có tính lưỡng dụng thì cũng cần được phân định rạch ròi để phục vụ việc thống kê, đánh giá các chỉ tiêu trong phân bổ các nguồn vốn.

Kết luận nội dung này, UBTVQH cơ bản thống nhất 5 nhóm chính sách và nhiều nội dung cụ thể trong dự thảo Nghị quyết và biểu quyết thông qua Nghị quyết với 100% thành viên có mặt tán thành. UBTVQH giao UBTCNS phối hợp với các cơ quan tiếp thu ý kiến tại phiên họp để hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.

Không quy định chi tiết ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư công

UBTVQH lưu ý không quy định chi tiết, cụ thể ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách trong Nghị quyết, nghiên cứu thể hiện theo hướng thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư công; lưu ý việc đảm bảo các lĩnh vực, các nhiệm vụ có mục tiêu ưu tiên để tăng tốc phát triển trong giai đoạn 2026-2030. UBTVQH cũng đề nghị Bộ KHĐT phối hợp với các cơ quan nghiên cứu xử lý một số vấn đề tồn đọng kéo dài trong sử dụng vốn đầu tư.

Hoàng Yến

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/uu-von-dau-tu-cong-cho-duong-sat-cao-toc-nang-luong-nguyen-tu-169913.html