Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến với dự thảo Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật

5 giờ trướcBài gốc

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Kịp thời khơi thông nguồn lực, đưa pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh

Trình bày tóm tắt Tờ trình dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nêu rõ, việc ban hành Nghị quyết nhằm tạo cơ sở pháp lý để kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật trong các lĩnh vực quan trọng, ưu tiên, cấp bách cần xử lý ngay để kịp thời khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế, đưa pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh.

Dự thảo Nghị quyết gồm 7 Điều; quy định về tiêu chí xác định, nguyên tắc, phương án, quy trình và trách nhiệm trong xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Theo dự thảo Nghị quyết, các khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật phải là nguyên nhân chính gây kìm hãm, cản trở, ách tắc phát triển kinh tế - xã hội và được xác định theo một trong 3 tiêu chí.

Thứ nhất, quy định mâu thuẫn, chồng chéo trong cùng một văn bản quy phạm pháp luật hoặc giữa các văn bản quy phạm pháp luật.

Thứ hai, quy định của văn bản quy phạm pháp luật không rõ ràng, không hợp lý, không khả thi, gây khó khăn trong áp dụng, thực hiện pháp luật.

Thứ ba, quy định của văn bản quy phạm pháp luật tạo gánh nặng chi phí tuân thủ; hạn chế việc đổi mới, sáng tạo, phát triển mô hình kinh doanh mới, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hội nhập quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết cũng như trình tự xây dựng, ban hành Nghị quyết như đề xuất của Chính phủ.

Đa số ý kiến trong Ủy ban cơ bản nhất trí với phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết là quy định về tiêu chí nhận diện, nguyên tắc, phương án và quy trình xử lý các khó khăn, vướng mắc có nguyên nhân do quy định của pháp luật.

Về tiêu chí xác định, nguyên tắc xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản tán thành 3 tiêu chí xác định, 5 nguyên tắc xử lý trong dự thảo Nghị quyết.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị nghiên cứu, bổ sung nguyên tắc “Bảo đảm tính hợp hiến, tính thống nhất của hệ thống pháp luật”, vì đây là nguyên tắc có ý nghĩa quan trọng trong kiểm soát chất lượng xây dựng, ban hành văn bản; bảo đảm để việc xử lý khó khăn, vướng mắc không làm phát sinh thêm mâu thuẫn, chồng chéo mới hoặc gây xung đột với các quy định khác của pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Về phương án xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, Ủy ban tán thành giao Chính phủ ban hành văn bản để điều chỉnh nội dung trong luật, nghị quyết của Quốc hội do Chính phủ trình trong thời gian luật, nghị quyết của Quốc hội chưa được sửa đổi, bổ sung, nhằm kịp thời tháo gỡ ngay những vướng mắc, bất cập, cản trở sự phát triển. Hiện trong một số luật, nghị quyết của Quốc hội cũng đã giao Chính phủ thực hiện có thời hạn thẩm quyền này.

Xác định kỹ vướng mắc chỗ nào, ở đâu, do ai?

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, mặc dù trong thời gian ngắn, cấp bách nhưng đã rất khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị quyết.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Tư pháp với vai trò “cơ quan gác cổng” trong xây dựng, triển khai thi hành pháp luật cần rà soát kỹ lưỡng, chặt chẽ những vấn đề mà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Chính phủ quy định. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội cũng phải xem xét kỹ lưỡng các nội dung trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nêu rõ, đây là Nghị quyết ban hành để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật và nội dung chính là giao cho Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ để tháo gỡ, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, trong dự thảo Nghị quyết cần làm rõ phạm vi và tiêu chí xác định khó khăn, vướng mắc. “Xác định kỹ vướng mắc chỗ nào, ở đâu, do ai thì chúng ta mới có thể tháo gỡ được”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Theo Chủ tịch Quốc hội, hiện nay có 213 bộ luật và luật đang còn hiệu lực thi hành. Riêng tại Kỳ họp thứ Bảy, thứ Tám, Kỳ họp bất thường lần thứ Chín và Kỳ họp thứ Chín lần này, Quốc hội dự kiến sẽ thông qua 34 luật nữa, thì tổng số các luật ban ban hành là 67 luật, chiếm 31,4% trên tổng số 213 luật. Vì vậy, cần rà soát lại các nghị định, thông tư ban hành đã đúng với quy định trong luật mới được ban hành hay chưa?

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, tăng cường tính minh bạch, theo đó bổ sung hay sửa đổi những vấn đề nào để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thì phải lấy ý kiến của doanh nghiệp, người dân một cách sâu sát. Cùng với đó, cần bảo đảm tính đồng bộ với hệ thống pháp luật.

Mặt khác, trong dự thảo Nghị quyết chưa đề cập đến các điều ước quốc tế, do đó, cần bổ sung quy định rõ nguyên tắc “không trái với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên”. Việc tháo gỡ khó khăn cũng cần được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên, vì hiện khá nhiều nội dung vướng mắc, nhưng thời gian thực hiện Nghị quyết này dự kiến sẽ chỉ trong vòng 2 năm.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần làm rõ vấn đề phân cấp, phân quyền và giám sát việc thực hiện trong xử lý các khó khăn, vướng mắc.

Về hiệu lực thi hành, Chủ tịch Quốc hội thống nhất quan điểm khi Nghị quyết được Quốc hội thông qua sẽ có hiệu lực ngay từ ngày 1/7/2025 và đề nghị các cơ quan rà soát để quy định rõ, có danh mục các vấn đề còn vướng mắc cần tháo gỡ.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tư pháp đã chủ động, tích cực, trách nhiệm, khẩn trương để chuẩn bị hồ sơ dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội.

Đánh giá cao Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đã khẩn trương phối hợp chặt chẽ trong suốt quá trình nghiên cứu với cơ quan chủ trì soạn thảo và khẩn trương tổ chức thẩm tra dự thảo Nghị quyết, bảo đảm chất lượng, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, hồ sơ dự thảo Nghị quyết đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét thông qua theo quy trình đặc biệt tại Kỳ họp thứ Chín này.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp phối hợp với các Ủy ban Quốc hội rà soát, bảo đảm thống nhất về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc trong một số dự thảo luật trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp này, bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán.

Về phương án xử lý khó khăn, vướng mắc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành quy định theo hướng có phân công, phân cấp rạch ròi. Trong thời gian luật, nghị quyết của Quốc hội và pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chưa được sửa đổi, bổ sung kịp thời để xử lý khó khăn, vướng mắc, thì Chính phủ ban hành Nghị quyết để điều chỉnh một số quy định có liên quan trong các luật, nghị quyết do Chính phủ trình.

Còn các văn bản do các cơ quan khác trình, thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết để điều chỉnh. Riêng đối với nội dung Hiến pháp quy định bắt buộc phải điều chỉnh bằng luật, Chính phủ ban hành văn bản để điều chỉnh phải xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về điều khoản thi hành, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, các đại biểu tán thành Nghị quyết có hiệu lực ngay khi được Quốc hội thông qua và thực hiện đến ngày 28/2/2027, đồng thời xác định rõ năm 2025 cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật; đến ngày 28/2/2027 hoàn thành việc sửa đổi các luật, nghị quyết có liên quan.

Minh Trang

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/uy-ban-thuong-vu-quoc-hoi-cho-y-kien-voi-du-thao-nghi-quyet-ve-co-che-xu-ly-kho-khan-vuong-mac-do-quy-dinh-cua-phap-luat-10376580.html