Đồng chí Lê Trường Sơn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh tham luận tại Hội nghị Tổng kết 5 năm thực hiện chính sách đối với quân đội, hậu phương quân đội và tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Ảnh: Nguyệt Hà
Trao đổi với Báo và Phát thanh, Truyền hình Đồng Nai, đồng chí Lê Trường Sơn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo 515 tỉnh Đồng Nai đã có những chia sẻ rõ hơn về các nội dung này; nhất là công tác phối hợp chặt chẽ để thực hiện hiệu quả việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.
* Thưa đồng chí Lê Trường Sơn, giai đoạn 2020-2025, tỉnh Đồng Nai triển khai thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập, cất bốc hài cốt liệt sĩ cũng như xác định danh tính liệt sĩ như thế nào?
- Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Đồng Nai đã quán triệt đầy đủ, kịp thời các văn bản của Ban Chỉ đạo 515 quốc gia và 515 Quân khu 7; tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, triển khai cho các cơ quan, đơn vị, địa phương, ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo tập trung đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn.
Ban Chỉ đạo, cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo, tổ giúp việc các cấp thường xuyên được kiện toàn, tiếp tục bổ sung hoàn thiện quy chế, chương trình hành động, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, kịp thời tham mưu các giải pháp đồng bộ, thống nhất để triển khai thực hiện chặt chẽ, xác định mục tiêu, giải pháp sát với tình hình thực tiễn.
Chỉ đạo các địa phương chủ động phối hợp chặt chẽ với hội cựu chiến binh, các cấp, ngành và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn, tuyên truyền, vận động nhân chứng cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ. Phát huy tốt Chương trình “Đi tìm đồng đội”, khai thác có hiệu quả cổng thông tin điện tử “Ngành chính sách quân đội” các đơn vị, địa phương trên địa bàn để trao đổi, cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ phục vụ công tác lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của tỉnh và các địa phương trên toàn quốc…
Toàn tỉnh đã tổ chức rà soát bổ sung kết luận địa bàn, các khu vực đã tìm kiếm, chưa tìm kiếm, làm cơ sở lập bản đồ kết luận địa bàn ở 100% đơn vị cấp huyện, cấp xã cũ. Các địa phương đã lập biên bản kết luận địa bàn, phiếu cung cấp thông tin, sơ đồ mộ chí, hình ảnh các mộ gia đình quản lý và mộ độc lập, vẽ maket bản đồ ở 100% đơn vị cấp xã, huyện (cũ). Các phụ lục danh sách liệt sĩ, sơ đồ mộ chí, hình ảnh đã hoàn chỉnh theo quy định.
* Vậy kết quả tìm kiếm cụ thể thế nào thưa đồng chí?
- Trên cơ sở danh sách của Ban Chỉ đạo 515 quốc gia cung cấp và nguồn các cơ quan, đơn vị cung cấp là hơn 66 ngàn liệt sĩ chôn cất ban đầu, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Đồng Nai - cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 515 tỉnh chỉ đạo các cơ quan thực hiện đúng quy trình, chuyển hóa, khử trùng lắp, phân tách được hơn 25 ngàn liệt sĩ có đầy đủ thông tin và chuyển giao danh sách liệt sĩ theo nơi hy sinh, an táng ban đầu về đến cấp xã; chỉ đạo các đơn vị cấp huyện và xã (cũ) phối hợp với ban, ngành, đoàn thể địa phương, hội cựu chiến binh, cán bộ lão thành cách mạng, ngành nội vụ… bổ sung thông tin để hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ.
Kết quả đã rà soát, hoàn thiện tổng số liệt sĩ hy sinh chôn cất ban đầu trên địa bàn là hơn 21 ngàn (trong đó đã tìm kiếm quy tập được gần 3 ngàn; còn hơn 18 ngàn hài cốt liệt sĩ chưa tìm được). Ban Chỉ đạo 515 tỉnh còn trực tiếp đối thoại, gặp gỡ, tuyên truyền, vận động các nhân chứng là cựu binh Mỹ đã cung cấp hơn 150 trang tài liệu, 80 hình ảnh và các thông tin khu vực có liên quan đến các trận đánh, danh sách liệt sĩ, vị trí hố chôn tập thể liệt sĩ ở một số nơi trong tỉnh...
Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đã tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Bộ Tư lệnh Quân khu 7 ký kết với chính quyền 2 tỉnh: Kratie, Kampong Thom (Vương quốc Campuchia) về kế hoạch phối hợp quy tập mộ liệt sĩ từng giai đoạn, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi để Đội K72 thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm. Từ năm 2021 đến nay, đã quy tập được 795 liệt sĩ trên đất bạn Campuchia (trong đó có 2 liệt sĩ có tên và địa chỉ).
* Tỉnh sẽ tập trung các nhiệm vụ gì để tìm kiếm, đưa được hài cốt liệt sĩ về các nghĩa trang liệt sĩ, thưa đồng chí?
- Theo kết quả rà soát, hoàn thiện thông tin, tại các địa bàn trong tỉnh còn hơn 18,3 ngàn hài cốt liệt sĩ chưa tìm kiếm được. Các đội K (đội tìm kiếm, quy tập, cất bốc hài cốt liệt sĩ) được giao về UBND tỉnh và tỉnh đã giao về Bộ CHQS - cơ quan thường trực tham mưu. Tuy nhiên, thời gian kết thúc chiến tranh đã lùi xa hơn 50 năm; các cuộc kháng chiến bảo vệ biên giới đã kết thúc khá lâu, hiện vật của liệt sĩ sẽ bị phân hủy nhanh nên phải tăng cường, phối hợp hơn nữa. Đặc biệt, giai đoạn 2026-2030, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh phải tham mưu, có kế hoạch, tập trung hơn, lực lượng mạnh hơn, công cụ hỗ trợ, công nghệ thông tin trang bị cho các đội K phải tốt hơn để tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ có hiệu quả.
Tuy nhiên, vấn đề trang bị cho các đội K hiện đang vướng khi phương tiện cho các đội chủ yếu do Bộ Quốc phòng trang cấp. Vấn đề này nên phân cấp mạnh hơn nữa về cho các địa phương để họ căn cứ tình hình thực tế, tính toán, chủ động bố trí nguồn ngân sách thực hiện tốt hơn nhiệm vụ này. Trừ những tỉnh, thành việc thu ngân sách chưa đảm bảo thì Bộ Quốc phòng nên xem xét trang cấp.
Tỉnh Đồng Nai xác định, thực hiện hiệu quả các chính sách đối với quân đội, hậu phương quân đội và tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa tỉnh với Ban Chỉ đạo 515 quốc gia, Quân khu 7 và các cơ quan, ban, ngành chức năng. Vì đây là những nhiệm vụ quan trọng trong công tác quân sự quốc phòng địa phương.
“Chính sách đối với quân đội, hậu phương quân đội đã được triển khai lâu nay. Tuy nhiên, hiện có nhiều quy định mới, nhiều chính sách hỗ trợ tốt hơn, cần phải phối hợp chặt chẽ, thực hiện hiệu quả. Tỉnh Đồng Nai đang cùng Quân khu 7 trao đổi để có dự án nhà ở xã hội cho cán bộ, chiến sĩ yên tâm thực hiện nhiệm vụ. Mặt khác, Nghị quyết số 201/2025/QH15, ngày 29-5-2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội có nhiều hướng mở. Vì vậy, thời gian tới, phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa tỉnh Đồng Nai với các đơn vị chức năng, triển khai nhanh chóng, giúp cán bộ, chiến sĩ yên tâm thực hiện nhiệm vụ…”.
Đồng chí LÊ TRƯỜNG SƠN, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo 515 tỉnh Đồng Nai.
Cùng với đó, tỉnh giao Bộ CHQS tỉnh tiếp tục tham mưu, cập nhật các chính sách mới trên tinh thần thực hiện tốt nhất các chính sách đối với quân đội, hậu phương quân đội, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; tạo sự yên tâm để quân đội thực hiện tốt chức năng trong tình hình mới.
* Xin cảm ơn đồng chí!
Nguyệt Hà (thực hiện)