Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam
Theo Tổng cục Thống kê, tháng 1/2025, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam – Hoa Kỳ đạt 11,1 tỷ USD, trong đó, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 9,8 tỷ USD. Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu từ Hoa Kỳ đạt 1,3 tỷ USD. Như vậy, mức xuất siêu sang Hoa Kỳ tháng đầu năm đạt 8,5 tỷ USD giảm 3,5% so với cùng kỳ năm trước.
Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của Hoa Kỳ tại khu vực ASEAN (Ảnh minh họa)
Năm 2024, tổng kim ngạch thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ đạt 134,6 tỷ USD, tăng 21,5%; trong đó, xuất khẩu đạt 119,6 tỷ USD, tăng 23,3%; nhập khẩu đạt 15,0 tỷ USD, tăng 8,8%.
Sau 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và hơn 20 năm ký kết Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Hoa Kỳ (BTA), quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ thời gian qua thực sự là một điểm sáng; tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đã nhanh chóng vượt mốc 100 tỷ USD/năm vào năm 2021 với 111,55 tỷ USD, gấp 247,3 lần, và 123,91 tỷ USD vào năm 2022, gấp khoảng 275 lần so với con số khởi đầu 451 triệu USD vào năm 1995.
Kết thúc năm 2024, Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của Hoa Kỳ tại khu vực ASEAN. Ngược lại, Hoa Kỳ là đối tác thương mại lớn thứ hai và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Hoa Kỳ vẫn là đối tác xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam với các mặt hàng như điện tử, dệt may, giày dép, và nông sản.
Hoa Kỳ là thị trường trọng điểm mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam hướng tới để thúc đẩy các hoạt động xuất nhập khẩu. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang thu hút và tiếp nhận dòng vốn đầu tư công nghệ cao từ thị trường Hoa Kỳ, đặc biệt trong các lĩnh vực như vi mạch, bán dẫn, nhằm bắt nhịp với kỷ nguyên khoa học công nghệ trên thế giới. Việt Nam hiện đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Hoa Kỳ, trong khi các doanh nghiệp Hoa Kỳ đã đóng góp lớn vào quá trình chuyển đổi và phát triển kinh tế Việt Nam.
Thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước lên tầm cao mới
Gần đây nhất, chiều ngày 12/2/2025, tại trụ sở Bộ Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có buổi làm việc với Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hợp chúng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E. Knapper để thảo luận về các nội dung tăng cường hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư song phương trong thời gian tới. Hai nhà lãnh đạo đã tập trung trao đổi vào các lĩnh vực quan trọng như năng lượng và công nghiệp.
Trao đổi với Đại sứ Marc E. Knapper, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng tính chất bổ trợ của hai nền kinh tế Việt Nam và Hoa Kỳ là đặc điểm quan trọng giúp cho hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước phát triển ngày càng mạnh mẽ, theo hướng hài hòa và bền vững, đảm bảo các nền tảng quan trọng và duy trì lợi ích quốc gia trong hợp tác song phương.
Bộ trưởng khẳng định, Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là đối tác quan trọng hàng đầu; đồng thời mong muốn thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với Hoa Kỳ một cách toàn diện và bền vững, góp phần tăng cường sự hiểu biết và lòng tin chiến lược giữa hai nước.
Hoa Kỳ hiện đang là thị trường nhập khẩu lớn thứ 5 của Việt Nam. Chủ trương của Việt Nam coi Hoa Kỳ là một trong những nguồn nhập khẩu lâu dài và đáng tin cậy về năng lượng, máy móc thiết bị, công nghệ, nguyên phụ liệu...
Riêng về nông sản, hiện nay Việt Nam đang là thị trường xuất khẩu lớn thứ 9 của Hoa Kỳ. Các sản phẩm như thịt bò, thịt lợn, thịt gà, thủy sản, sữa, đậu nành, ngô, nho, táo, cherry, việt quất... của Hoa Kỳ cũng đang được người tiêu dùng Việt Nam rất ưa chuộng. Chỉ riêng táo Mỹ, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 2 triệu thùng/năm.
Về phần mình, Đại sứ Marc E. Knapper cho biết năm 2025 là năm kỷ niệm 30 năm Việt Nam và Hoa Kỳ thiết lập quan hệ ngoại giao. Mong muốn của phía Hoa Kỳ, năm 2025 sẽ là năm bản lề để tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước lên tầm cao mới, hiện thực hóa các cam kết và nội hàm của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, trong đó trụ cột hợp tác kinh tế - thương mại sẽ đóng vai trò động lực chủ chốt thúc đẩy tổng thể quan hệ song phương.
Cả khu vực công và tư của Hoa Kỳ đều sẵn sàng tăng cường hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực mới, tiềm năng và phù hợp với xu hướng phát triển như bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh khí hậu và an ninh lương thực, công nghệ cao...
Vì vậy, Hoa Kỳ mong muốn được tham gia sâu hơn vào các dự án lớn, quan trọng của Việt Nam; đồng thời đề nghị Chính phủ Việt Nam đẩy nhanh quá trình hoàn thiện các khung khổ pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để khơi thông dòng vốn đầu tư của Hoa Kỳ vào Việt Nam trong các lĩnh vực mới như năng lượng, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, hàng không…
Sáng nay 1/3/2025, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có buổi gặp mặt với các doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Trước đó, ngày 27/11/2024, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam – Hoa Kỳ. Tại hội nghị, Thủ tướng cho biết, Việt Nam đang tập trung triển khai các dự án lớn mang tính "chuyển đổi trạng thái, xoay chuyển tình thế" như nhà máy điện nguyên tử, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, các sân bay, cảng biển lớn, hệ thống đường bộ cao tốc, phát triển cả 5 loại hình giao thông vận tải, các trung tâm trung chuyển quốc tế…; bảo đảm cung ứng đủ điện; xây dựng các trung tâm dữ liệu quốc gia; khai thác các không gian phát triển mới như không gian vũ trụ, không gian ngầm, không gian biển… Thủ tướng đề nghị doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục tăng cường hợp tác, đầu tư vào Việt Nam trong những lĩnh vực ưu tiên nói trên.
Tính đến tháng 10/2024, Hoa Kỳ có 1.400 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký gần 12 tỷ USD, đứng thứ 11/148 quốc gia, vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Ở chiều ngược lại, nhiều doanh nghiệp Việt Nam như FPT, Vinfast… cũng đang mở rộng hoạt động sang Hoa Kỳ, mang lại lợi ích chung đan xen.
Nguyễn Hạnh