Vai trò trung tâm của ASEAN không 'vô hình'

6 giờ trướcBài gốc

Từ trái sang phải: Thủ tướng Campuchia Hun Manet, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai tại họp báo sau hội đàm ngày 28/7 ở Malaysia. (Nguồn: CBC)

Khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN

Hãng tin Bernama (Malaysia) mới đây đăng tải bài phân tích bao gồm nhận định của các chuyên gia đánh giá cách tiếp cận chủ động trong quản lý khủng hoảng của Malaysia góp phần thúc đẩy vai trò trung tâm của ASEAN.

Cụ thể, Tiến sĩ Rahul Mishra, Phó Giáo sư tại Trung tâm nghiên cứu Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thuộc Đại học Jawaharlal Nehru (Ấn Độ) và học giả Asma Rassy, nghiên cứu tại Đại học Malaya (Malaysia) nhận định việc Malaysia làm trung gian thành công trong tranh chấp biên giới Thái Lan-Campuchia đánh dấu một bước ngoặt trong ngoại giao ASEAN và điều này có thể được củng cố hơn nữa nếu cuộc khủng hoảng Myanmar cũng được xử lý khéo léo.

Ngày 28/7, Malaysia đã gây bất ngờ cho khu vực khi làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn nhanh chóng và vô điều kiện giữa Campuchia và Thái Lan, với việc Thủ tướng Anwar Ibrahim đích thân mời Thủ tướng Campuchia Hun Manet và quyền Thủ tướng Thái Lan khi đó là Phumtham Wechayachai đến thủ đô hành chính Putrajaya của Malaysia, thuyết phục cả hai nhà lãnh đạo ngừng các cuộc đụng độ biên giới giữa hai nước.

Mặc dù kết quả trước mắt là cứu trợ nhân đạo, các học giả cho biết ý nghĩa rộng hơn nằm ở việc Malaysia phát huy vai trò chủ tịch ASEAN thành một vai trò quản lý khủng hoảng thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán.

Bên cạnh đó, Malaysia đã tiên phong trong việc sử dụng các đội quan sát, cập nhật việc tuân thủ và các kế hoạch ngừng bắn mà cả 10 nước thành viên ASEAN đều có thể tiếp cận được. Theo các nhà phân tích, Chủ tịch ASEAN 2025 đã phản ứng với tốc độ phi thường khi chỉ trong vòng vài ngày, các tùy viên quốc phòng đã phái cử và Nhóm giám sát ASEAN được thành lập.

Thủ tướng Malaysia đã đưa ra một khuôn khổ ngừng bắn 3 điểm cụ thể trên cơ sở xác minh thực địa. Sự bài bản trong hoạt động như vậy đã giúp định vị Chủ tịch ASEAN 2025 là trung tâm quản lý khủng hoảng trên thực tế của khu vực.

Đoàn kết nội khối, nâng tầm vị thế

Các nhà phân tích lập luận rằng bằng cách triệu tập cả hai bên tại Putrajaya, tạo điều kiện cho các cuộc thảo luận giữa các bên, thành lập một nhóm giám sát lâm thời do ASEAN hỗ trợ và lồng ghép hoạt động giám sát vào các giải pháp của ASEAN, Malaysia đã đảm bảo quá trình trung gian hòa giải này khỏi sự chi phối của bên ngoài.

Malaysia đã đặt nền tảng hòa giải dựa trên các nguyên tắc của ASEAN và tiến hành các cuộc đàm phán tại nước này. Bước đi như vậy rõ ràng đã củng cố vai trò trung tâm của ASEAN, chứng minh được tầm quan trọng của vai trò trung tâm và khẳng định tính đoàn kết nội bộ của Hiệp hội.

Nỗ lực trung gian hòa giải của Chủ tịch ASEAN 2025 cho thấy vai trò trung tâm của ASEAN không chỉ đơn thuần là "lời nói suông" mà có thể được thể hiện thông qua các cơ chế mạnh mẽ do ASEAN điều phối. Cách tiếp cận thực tiễn này còn góp phần nâng cao vị thế của ASEAN trong một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương ngày càng biến động.

Các nhà phân tích lập luận bằng cách mời cả Mỹ và Trung Quốc tham gia vào khuôn khổ quản lý khủng hoảng nhưng vẫn giữ các nước này trong các giới hạn do ASEAN xác định, Thủ tướng Malaysia đã biến cạnh tranh bên ngoài thành một quá trình được điều chỉnh dưới sự điều phối của khu vực. Vì vậy, theo các chuyên gia, Malaysia đang làm tốt vai trò Chủ tịch ASEAN 2025 bằng cách khéo léo định hình một cơ chế ngoại giao mang tính xây dựng.

(theo Bernama)

Vy Anh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/vai-tro-trung-tam-cua-asean-khong-vo-hinh-327189.html