Ô nhiễm không khí do bụi mịn phức tạp ở các đô thị
Sáng 28/10, Quốc hội nghe Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo giám sát (Ảnh: Quốc hội)
Báo cáo của Đoàn giám sát cho thấy bức tranh môi trường Việt Nam sau gần 5 năm thi hành luật có nhiều chuyển biến tích cực, song vẫn tồn tại những “vùng tối” kéo dài, trong đó nổi bật là tình trạng ô nhiễm không khí và nước sông tại các đô thị lớn.
Cụ thể, tình trạng ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn (PM2.5) tại Hà Nội và TP.HCM, có thời điểm vượt ngưỡng an toàn, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Nhiều thời điểm trong năm, chỉ số AQI (chỉ số chất lượng không khí, phản ánh mức độ ô nhiễm không khí) tại Hà Nội, TP.HCM rơi vào nhóm đô thị ô nhiễm nhất thế giới.
Theo kế hoạch đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu giảm 20% nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội so với mức trung bình năm 2024, đồng thời không để gia tăng mức độ ô nhiễm tại các đô thị khác. Tuy nhiên để đạt mục tiêu này, báo cáo cho rằng cần sớm triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về không khí giai đoạn 2025-2030, tập trung kiểm soát nguồn thải từ giao thông, xây dựng, đốt rác và hoạt động công nghiệp.
Đoàn giám sát đề nghị các cơ quan liên quan thực hiện ngay các biện pháp cấp bách kiểm soát và khắc phục ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM, đồng thời đẩy nhanh việc hoàn thiện hệ thống quan trắc tự động, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia. Việc xây dựng bản đồ chất lượng không khí trực tuyến, công khai cho cộng đồng được coi là giải pháp quan trọng nhằm giám sát và thúc đẩy trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Ô nhiễm lưu vực sông Cầu, sông Nhuệ - Đáy chậm cải thiện
Báo cáo giám sát cũng chỉ ra chất lượng môi trường một số đoạn sông tập trung tại khu vực đông dân cư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, làng nghề trên lưu vực sông Cầu, sông Nhuệ - Đáy, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải chậm được cải thiện. Chưa hoàn thành chỉ tiêu về tỷ lệ cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng được xử lý.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên họp sáng 28/10 (Ảnh: Quốc hội)
Theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đến năm 2025, 100% cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải được xử lý, nhưng đến tháng 9/2025, cả nước vẫn còn 38/435 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng chưa hoàn thành xử lý triệt để.
Đoàn giám sát đề nghị đẩy mạnh điều tra, đánh giá, phân loại, lập và thực hiện kế hoạch cải tạo, phục hồi khu vực đất bị ô nhiễm nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Triển khai hiệu quả kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt đối với lưu vực sông liên tỉnh, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội; tập trung khắc phục, cải thiện chất lượng môi trường các đoạn sông bị ô nhiễm (các lưu vực sông Cầu, sông Nhuệ - Đáy, sông Đồng Nai, sông Vu Gia-Thu Bồn và một số sông tại các đô thị lớn). Tăng cường thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt tại các đô thị, phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ nước thải sinh hoạt tại các đô thị loại I trở lên được thu gom, xử lý đạt khoảng 70%.
Nhóm PV/VOV.VN