Văn hóa mạng Việt Nam: Thực trạng đáng báo động và giải pháp

5 giờ trướcBài gốc

Thực trạng đáng báo động về ứng xử trên không gian mạng

Theo một báo cáo từ Microsoft, Việt Nam hiện nằm trong nhóm 5 quốc gia có chỉ số văn minh trên không gian mạng thấp nhất thế giới. Nguyên nhân chính được chỉ ra là sự phổ biến của thông tin sai lệch, ngôn từ thù ghét và các hành vi tiêu cực khác. Trong bối cảnh kỷ nguyên số, mạng xã hội đã trở thành một diễn đàn quan trọng để bày tỏ quan điểm và tranh luận, nhưng cũng là nơi nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, có những phản ứng thiếu chuẩn mực, dễ dàng sa vào công kích cá nhân thay vì đối thoại xây dựng.

Xây dựng văn hóa trên không gian mạng an toàn, lành mạnh, nhân văn- Ảnh 1.

Khi những hành vi lệch chuẩn này trở nên phổ biến, chúng có nguy cơ làm xói mòn các giới hạn đạo đức, hình thành thói quen giao tiếp thiếu đồng cảm và kiểm soát cảm xúc, từ đó tạo ra một môi trường xã hội thiếu gắn kết và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Bộ Quy tắc ứng xử: Nỗ lực định hình văn hóa mạng

Trước thực trạng này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đưa ra lấy ý kiến dư luận về Dự thảo lần hai Bộ Quy tắc ứng xử trên không gian mạng. Mục tiêu của bộ quy tắc là góp phần xây dựng một môi trường mạng văn minh, nơi mọi người hành xử có trách nhiệm và tôn trọng lẫn nhau. Dù không mang tính pháp lý bắt buộc, đây được xem là một bộ khung văn hóa quan trọng, định hướng hành vi cho người dùng.

Xây dựng văn hóa trên không gian mạng an toàn, lành mạnh, nhân văn- Ảnh 2.

Chia sẻ về vấn đề này, nhà báo Hoàng Anh Tú cho rằng: “Nếu chúng ta chỉ đưa ra những lệnh cấm không thôi thì đương nhiên sẽ dừng lại ở việc là mọi thứ xảy ra rồi thì mới xử lý được. Còn những điều manh nha hoặc chưa xảy ra thì chúng ta không làm gì được. Vì thế, tất cả những quy tắc ứng xử hãy tập trung vào những thứ ngăn chặn từ xa. Tôi nghĩ rằng điều quan trọng nhất là giáo dục ý thức số, văn minh số và đưa nó vào trong trường học”.

Trách nhiệm của mỗi cá nhân trong thế giới ảo

Để xây dựng một không gian mạng lành mạnh, mỗi cá nhân cần nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình. Một cuộc tranh luận văn minh cần dựa trên hai nền tảng cốt lõi: tuân thủ pháp luật và phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội. Điều này đòi hỏi người dùng phải học cách lắng nghe, tôn trọng sự khác biệt và tự điều chỉnh hành vi.

Xây dựng văn hóa trên không gian mạng an toàn, lành mạnh, nhân văn- Ảnh 3.

Mỗi người dùng nên chủ động thực hiện các hành vi tích cực:

Kiểm chứng thông tin kỹ lưỡng trước khi đăng tải hoặc chia sẻ.
Tôn trọng quyền riêng tư của người khác.
Sử dụng ngôn từ lịch sự, trao đổi có văn hóa, ngay cả khi bất đồng quan điểm.
Bình luận một cách có trách nhiệm và lan tỏa những thông điệp tích cực.

Đồng thời, cần tránh xa các hành vi tiêu cực:

Không sử dụng mạng xã hội để xúc phạm, bôi nhọ hay công kích cá nhân.
Không lan truyền tin giả, tin sai sự thật hoặc các nội dung phản cảm, thù hận.
Tránh tham gia vào các hành vi công kích tập thể (ném đá) hoặc bình luận theo tâm lý đám đông.

Trong thế giới ảo, mỗi hành động đều để lại dấu ấn thật. Một bình luận hay một dòng trạng thái có thể tạo ra làn sóng tích cực hoặc gây ra những hậu quả khó lường. Đằng sau mỗi tài khoản là một con người, vì vậy, việc suy nghĩ cẩn trọng trước khi tương tác không chỉ là biểu hiện của sự tôn trọng mà còn là thước đo văn hóa và nhân cách trong kỷ nguyên số.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/van-hoa-mang-viet-nam-thuc-trang-dang-bao-dong-va-giai-phap-400242.html