Vấn nạn 'chặt chém' - rào cản vô hình trong cuộc đua đón 25 triệu khách quốc tế

6 giờ trướcBài gốc

Sự việc không chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”, mà còn gióng thêm hồi chuông cảnh tỉnh về căn bệnh trầm kha đang âm thầm kìm hãm đà phát triển của ngành công nghiệp không khói.

Căn bệnh không mới nhưng luôn nhức nhối

Chiều 22-9, Công an phường Hoàn Kiếm (Hà Nội) tiếp nhận phản ánh của ông Phillip Damien, du khách quốc tịch Australia về việc bị hai tài xế xích lô đòi tới 1,2 triệu đồng cho một vòng tham quan khu phố cổ. Dù lực lượng chức năng đã nhanh chóng vào cuộc, lập biên bản, yêu cầu hai tài xế cam kết không tái phạm, nhưng câu chuyện không dừng lại, mà phơi bày một thực tế gai góc hơn, đó là hiện tượng nâng giá quá mức với du khách.

Vấn nạn này không mới. Nó đã tồn tại dai dẳng nhiều năm dưới nhiều hình thức tinh vi, từ việc tài xế taxi, xích lô “chặt đẹp” khách bằng những chuyến đi lòng vòng, đến những hóa đơn ẩm thực “giá trên trời” khiến du khách nước ngoài chỉ còn biết ngậm ngùi móc hầu bao.

Cách đây không lâu, một bài viết trên nền tảng Xiaohongshu của Trung Quốc đã thu hút sự chú ý khi đăng tải hóa đơn thanh toán hơn 20 triệu đồng cho hai thực khách tại một quán ăn ở Nha Trang. Những món ăn đơn giản như cà tím nướng mỡ hành có giá 1,89 triệu đồng/phần, rau muống xào tỏi 500.000 đồng/đĩa, phụ thu ngày Tết gần 5 triệu đồng… Những con số tưởng như đùa nhưng lại là hiện thực, ảnh hưởng tới những nỗ lực xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam thân thiện, mến khách.

Phân tích sâu hơn về thực trạng này, ngày 23-9, trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới, ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội không giấu được sự trăn trở khi vấn nạn tính giá "trên trời" là một hiện tượng không mới, nhưng ảnh hưởng của nó thì ngày càng nghiêm trọng hơn, nhất là trong bối cảnh du lịch Việt Nam đang tăng tốc và hướng đến mục tiêu đạt 25 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025.

“Vấn nạn này làm méo mó hình ảnh du lịch Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế. Nhiều du khách bị lừa, nhưng họ không báo vì không biết báo cho ai, lại ngại rào cản ngôn ngữ, hoặc đơn giản là không muốn mất thời gian trình báo khi hành trình du lịch vốn ngắn. Dù số tiền bị “chặt chém” có thể không lớn, song nó tạo ra sự khó chịu âm ỉ, tâm lý đề phòng và quan trọng hơn là để lại lời kể không đẹp về Việt Nam sau chuyến đi”, ông Đạt phân tích.

Điều đáng ngại hơn nữa là trong thời đại công nghệ và truyền thông số, những trải nghiệm tiêu cực không dừng lại ở sự khó chịu cá nhân. Chúng lan rộng, lan xa, được chia sẻ, thảo luận, bình luận và từ đó hình thành nên một “dấu ấn đen” trong tâm lý du khách.

“Chỉ cần vài dòng đánh giá trên mạng xã hội về việc bị lừa, bị tính giá "cắt cổ", cả một ngành có thể gánh hậu quả. Khách quốc tế ngày nay đi du lịch không chỉ dựa vào quảng cáo, mà dựa vào lời kể, trải nghiệm của người đi trước. Một câu chuyện xấu thôi cũng đủ làm họ quay lưng”, ông Đạt phân tích.

Cần hệ thống đường dây nóng chuyên nghiệp

Theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, để đạt được mục tiêu đón 25 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025, ngành du lịch phải đối mặt với bài toán không đơn giản.

Trong 8 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã đón gần 14 triệu lượt khách quốc tế, tức trung bình mỗi tháng đạt khoảng 1,75 triệu lượt. Để hoàn thành mục tiêu, 4 tháng cuối năm, chúng ta cần thu hút thêm hơn 11 triệu lượt, tương đương 2,75 triệu khách quốc tế mỗi tháng - đây là một con số đầy thách thức.

Khách tây tranh cãi với người bán hàng rong khi bị đòi 500.000 đồng 3 quả dứa. Ảnh cắt từ video

Trong khi cả nước đang nỗ lực nâng tầm du lịch, xây dựng sản phẩm mới, tăng cường xúc tiến thị trường thì chính những hiện tượng tiêu cực như “chặt chém” lại là chiếc phanh kéo lùi các bước tiến. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội cho rằng, chỉ một cá nhân sai phạm cũng có thể khiến hàng triệu USD ngoại tệ thất thoát, khiến bao nỗ lực quảng bá, truyền thông trở nên vô nghĩa.

Trước thực trạng đáng báo động đó, vấn đề đặt ra là liệu có cách nào để dẹp bỏ triệt để vấn nạn trên? Câu trả lời là có, nhưng cần hành động đồng bộ, quyết liệt và có trọng tâm.

Theo ông Đạt, trước hết, hệ thống đường dây nóng du lịch (hotline) tiếp nhận thông tin phản ánh của du khách cần được xây dựng một cách chuyên nghiệp hơn, với người tiếp nhận biết ngoại ngữ, có khả năng xử lý nhanh, được kết nối trực tiếp với công an, quản lý thị trường và ban quản lý điểm đến. Các bảng hướng dẫn hotline phải được đặt công khai tại các điểm du lịch bằng nhiều thứ tiếng: Anh, Trung, Hàn, Nhật…

Tiếp theo, cần áp dụng hệ thống xử phạt nghiêm minh và có tính răn đe thực chất. Đừng chỉ dừng lại ở mức nhắc nhở, hay lập biên bản, trả lại tiền cho khách rồi cho qua.

“Những trường hợp vi phạm như xe ôm, xích lô, taxi… cần được đưa vào “hồ sơ đen”, công khai tên tuổi, hình ảnh, thậm chí cấm hành nghề từ 6 tháng đến vĩnh viễn, tùy mức độ. Đối với các quán ăn, nhà hàng vi phạm, cần áp dụng các biện pháp đình chỉ kinh doanh, thu hồi giấy phép, công bố vi phạm lên phương tiện truyền thông. Khi người kinh doanh hiểu rằng cái giá phải trả cho hành vi gian dối là rất lớn, họ sẽ phải cân nhắc”, ông Đạt nêu giải pháp.

Một sáng kiến đáng chú ý khác được ông Đạt đưa ra, đó là việc triển khai lực lượng kiểm tra ngẫu nhiên dưới hình thức “du khách bí mật”. Cụ thể, những cộng tác viên người nước ngoài sẽ vào vai du khách, trải nghiệm dịch vụ thực tế và báo cáo lại cho cơ quan chức năng. Nếu chỉ chờ người nước ngoài lên tiếng, thì e rằng chúng ta sẽ bỏ lỡ hàng trăm vụ việc âm thầm diễn ra mỗi ngày.

Bên cạnh đó, Ban Quản lý các điểm du lịch cần vào cuộc quyết liệt, xử lý dứt điểm tình trạng đòi giá "trên trời" với du khách - vấn nạn làm xấu hình ảnh du lịch địa phương. Riêng tại Hà Nội, những khu vực trọng điểm như: Phố cổ, hồ Hoàn Kiếm phải có cơ chế quản lý linh hoạt, đầu mối rõ ràng và đường dây nóng hoạt động 24/7. Không thể coi đây là chuyện bên lề, mà là nhiệm vụ cấp bách liên quan trực tiếp đến uy tín và sức hút của Thủ đô với du khách trong và ngoài nước.

Cuối cùng, không thể thiếu vai trò của truyền thông và giáo dục cộng đồng. Hãy để những người dân bản địa hiểu rằng, mỗi hành động nhỏ, từ nụ cười thân thiện, lời chào hỏi lịch thiệp đến việc niêm yết giá minh bạch đều góp phần làm nên thương hiệu du lịch Việt Nam. Ngược lại, một lời nói cộc cằn, một chiêu trò gian lận cũng đủ phá hỏng hình ảnh mà hàng triệu người đang cố gắng xây dựng.

Để đạt được những mục tiêu lớn đã đề ra, chúng ta không chỉ cần những chiến dịch quảng bá rầm rộ, những sản phẩm du lịch mới lạ, mà cần hơn cả là sự tử tế, minh bạch và văn minh trong từng trải nghiệm nhỏ nhất của du khách. “Chặt chém” dù là một hiện tượng nhỏ nhưng có thể là dấu chấm hết cho cả một hành trình trở lại. Đã đến lúc ngành du lịch Việt phải coi đây là một trận chiến nghiêm túc và phải thắng bằng mọi giá.

Thu Trang

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/van-nan-chat-chem-rao-can-vo-hinh-trong-cuoc-dua-don-25-trieu-khach-quoc-te-717072.html