Giữa những đổi thay đang dần hiện hữu - từ xe buýt điện, tàu điện trên cao, đến taxi điện, xe ôm công nghệ và xe đạp công cộng - câu hỏi lớn vẫn đặt ra: Hệ thống giao thông công cộng hiện tại liệu đã đủ mạnh và đủ kết nối để trở thành lựa chọn hàng đầu của mọi người dân?
Giờ cao điểm trên đường Nguyễn Chí Thanh, xe buýt len lỏi giữa hàng nghìn ô tô, xe máy - một lát cắt điển hình về đô thị đang quá tải. Hà Nội hiện có khoảng 1,1 triệu ô tô; gần 7 triệu xe máy, trong đó khoảng 1,5 triệu xe từ ngoại thành vào nội đô mỗi ngày.
Tuyến tàu điện trên cao đầu tiên của Hà Nội khá tiện nghi và sạch sẽ, nhưng chưa thể đáp ứng nhu cầu của nhiều người dân. “Tôi đi thử cho biết, chứ đi làm vẫn phải đi xe máy vì nhà không gần ga", bạn Hồng Phúc, nhân viên IT cho biết.
Dự án metro Nhổn - ga Hà Nội khởi công năm 2009, kế hoạch hoàn thành năm 2015 nhưng nhiều lần lùi tiến độ. Toàn tuyến dự kiến hoàn thành năm 2027.
Xe buýt truyền thống vẫn là trụ cột của giao thông công cộng Hà Nội. Thành phố đặt ra yêu cầu, từ nay đến năm 2030, toàn bộ đội xe sử dụng xăng và dầu diesel sẽ dần được thay thế bằng buýt điện hoặc năng lượng xanh - đánh dấu một bước chuyển lớn trong hành trình xanh hóa đô thị.
Tuy nhiên, xe buýt điện hiện mới có 26 tuyến/154 tuyến buýt chạy bằng năng lượng xanh.
Xe ôm công nghệ đang phần nào bù đắp cho những điểm kết nối giao thông còn thiếu sự gắn kết trơn tru.
Xe đạp công cộng cũng là một trong những lựa chọn xanh, rẻ và tiện lợi cho quãng đường ngắn, là phương tiện trung chuyển từ nhà tới nhà ga, bến xe buýt. Tuy nhiên, các trạm chưa nhiều và chưa thuận tiện. Với những khu vực sâu trong ngõ, cách xa đường lớn hàng cây số, giải pháp này vẫn còn nhiều hạn chế...
Không những thế, việc quét mã QR để thuê xe còn gây bất tiện cho người cao tuổi không thạo công nghệ. "Khi muốn đi chợ, đi bộ thì xa mà thuê xe phải dùng ứng dụng để quét mã QR tôi thấy phức tạp, chưa quen", ông Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.
Dự kiến lộ trình cấm xe máy chạy xăng đang đưa người dân Hà Nội vào hành trình thích nghi mới trong di chuyển. Đây cũng là một bài toán không nhỏ đối với những nhà hoạch định giao thông, đảm bảo cho người dân tiếp cận phương tiện công cộng thuận tiện và hiệu quả hơn.
Phan Anh