'Vàng đen' trên đất Đồng Nai

4 giờ trướcBài gốc

Nguồn khoáng sản đá xây dựng phục vụ thi công Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Tỉnh đang rà soát, điều chỉnh công tác quản lý và khai thác nhằm sử dụng tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả.

Tài nguyên khoáng sản phong phú

Sau sáp nhập tỉnh, Đồng Nai có nguồn tài nguyên đa dạng và phong phú. Đặc biệt, các loại đá xây dựng, cát, đất san lấp, bauxite… đang trở thành lợi thế lớn để phát triển công nghiệp vật liệu xây dựng, công nghiệp luyện kim, đáp ứng nhu cầu các dự án hạ tầng quy mô lớn.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh hiện có 84 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực. Trong đó, đá xây dựng có tổng trữ lượng phê duyệt hơn 577 triệu m³, đến cuối năm 2024 còn khoảng 412 triệu m³. Cát xây dựng khoảng 6 triệu m³, còn lại 2,7 triệu m³. Đáng chú ý là khoáng sản vật liệu san lấp gần 921 ngàn m³ và hầu như chưa khai thác.

Ngoài trữ lượng các loại khoáng sản đã được cấp phép khai thác nêu trên, để đáp ứng nhu cầu vật liệu cấp bách cho các dự án lớn (Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường vành đai 3 - Thành phố Hồ Chí Minh, đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu), nhiều mỏ trong tỉnh được phép tăng công suất khai thác 50% so với mức hiện tại theo cơ chế đặc thù, giúp sản lượng đá xây dựng và vật liệu san lấp có thể khai thác thực tế cao hơn mức cấp phép.

Bên cạnh khoáng sản thông thường, Đồng Nai còn có khoáng sản tiềm năng chiến lược là bauxite. Theo các quyết định đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh có 4 mỏ bauxite với tổng diện tích quy hoạch gần 76 ngàn hécta, trữ lượng hơn 312 triệu tấn quặng, cùng 4 khu vực dự trữ hơn 14 ngàn hécta.

Không dừng lại ở đó, tại Quyết định số 1626/QĐ-TTg ngày 15-12-2023 phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, xác định trên địa bàn tỉnh có 35 khu vực quy hoạch, diện tích gần 2,9 ngàn hécta, tổng trữ lượng hơn 1,5 tỷ tấn tài nguyên (đá vôi, phụ gia xi măng, cao lanh, đá mỹ nghệ, than bùn…), trong đó đá vôi chiếm hơn 724 triệu tấn.

Với tầm nhìn chiến lược và dài hạn, tỉnh đã quy hoạch tổng cộng 162 khu vực khai thác, riêng đá xây dựng chiếm 111 khu vực với trữ lượng hơn 1,2 tỷ m³, là nguồn lực lớn cho công nghiệp xây dựng và phát triển hạ tầng.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng nhận định: Đồng Nai là tỉnh giàu tài nguyên khoáng sản. Việc khai thác để phục vụ công trình hạ tầng, giảm nhập khẩu, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp vật liệu xây dựng là cần thiết, nhưng phải hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Sử dụng hiệu quả gắn với bảo vệ môi trường

Nhiều năm qua, 2 tỉnh Đồng Nai (cũ) và Bình Phước (cũ) chú trọng quản lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm tài nguyên, gắn với bảo vệ môi trường. Toàn tỉnh đã khoanh định hơn 5,1 ngàn khu vực cấm khai thác, diện tích hơn 169 ngàn hécta, gồm rừng đặc dụng, đất quốc phòng - an ninh, hành lang an toàn giao thông, khu dân cư, khu công nghiệp, di tích…

Bên cạnh đó, có 238 khu vực tạm cấm khai thác với hơn 8,3 ngàn hécta. Việc khoanh định này vừa bảo vệ hệ sinh thái, vừa giữ trữ lượng khoáng sản cho tương lai, tạo sự cân bằng giữa khai thác và bảo tồn.

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, công trình đang cần khối lượng lớn khoáng sản đá xây dựng, đất san lấp trên địa bàn tỉnh

Tài nguyên khoáng sản ở Đồng Nai hiện đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng nguyên liệu cho các công trình trọng điểm quốc gia như: sân bay, cảng biển, đường cao tốc, đường vành đai, các khu công nghiệp, đô thị và xây dựng dân dụng trên địa bàn tỉnh và khu vực miền Nam.

Đến nay, nhiều đơn vị đã được phân bổ vật liệu xây dựng để phục vụ các dự án trọng điểm như: Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (620 ngàn m³), Ban Quản lý dự án Thành phố Hồ Chí Minh (747 ngàn m³), Ban Quản lý dự án Long An cũ (475 ngàn m³). Ngoài ra, các chủ đầu tư, nhà thầu dự án đường bộ, đường cao tốc khác cũng đang đề nghị hỗ trợ phân bổ hàng triệu m³ vật liệu.

Giữa tháng 7-2025, khi giám sát công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Điểu Huỳnh Sang lưu ý: Tỉnh cần rà soát quy hoạch khai thác bauxite ở Bình Phước (cũ), vì diện tích sử dụng đất lớn và quy hoạch này chồng lấn quy hoạch 3 loại rừng. Sau khi rà soát cần khoanh vùng khai thác hợp lý để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, giảm ảnh hưởng đến người dân.

Liên quan đến vấn đề này, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Tuấn Anh cho biết: Sau sáp nhập, sở đã rà soát, báo cáo UBND tỉnh đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất, trong đó có đất khai thác khoáng sản. Sở kiến nghị giảm khoảng 78,5 ngàn hécta đất cho hoạt động khoáng sản so với nhu cầu của Bình Phước (cũ), trong đó có đất khai thác bauxite. Diện tích này sẽ được giữ nguyên hiện trạng là đất nông nghiệp.

Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục điều chỉnh quy hoạch, cập nhật trữ lượng, đấu giá quyền khai thác đúng quy định. Cùng với đó là tăng cường công tác quản lý, hạn chế tối đa khai thác trái phép, thất thoát tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường. Tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng giám sát, đảm bảo ưu tiên khoáng sản cho các dự án trọng điểm của tỉnh và khu vực phía Nam trước khi xuất bán ra ngoài.

Lê An

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202508/vang-den-tren-dat-dong-nai-40930cc/