Vật liệu xây dựng cách nhiệt sinh học mở hướng sống xanh

4 giờ trướcBài gốc

Khác với bê tông, tôn hay nhựa tổng hợp thường hấp thụ nhiệt mạnh, vật liệu cách nhiệt sinh học được tạo ra từ nguồn gốc tự nhiên như sợi tre, rơm ép, gỗ tái chế, bã mía, sợi dừa, nấm mycelium... Những vật liệu này có cấu trúc rỗng, khả năng dẫn nhiệt thấp, giúp giảm truyền nhiệt vào không gian bên trong. Theo các nghiên cứu, nhiệt độ trong nhà sử dụng tường và mái cách nhiệt sinh học có thể thấp hơn từ 4 - 7 độ C so với nhà xây bằng vật liệu truyền thống.

Nhà chống nóng bằng vật liệu sinh học không chỉ tạo sự thoải mái cho người ở mà còn giúp giảm đáng kể nhu cầu sử dụng máy lạnh. Tại TP.HCM, một số hộ gia đình ở Củ Chi và Bình Chánh đã thử nghiệm lợp mái bằng tấm cách nhiệt làm từ sợi dừa kết hợp vôi, kết quả cho thấy mức tiêu thụ điện cho làm mát giảm khoảng 20 - 30% vào mùa nắng cao điểm. Điều này đồng nghĩa với việc giảm áp lực tiêu thụ điện toàn thành phố và giảm phát thải khí nhà kính.

Mô hình này được nhiều nhóm nghiên cứu tại các trường đại học kiến trúc, xây dựng thử nghiệm tại vùng nông thôn và cả đô thị. Ở Cần Giờ, mô hình nhà sinh học kết hợp mái xanh đã giúp không gian mát hơn, đồng thời tạo thêm mảng xanh góp phần cải thiện chất lượng không khí. Tại miền Tây Nam Bộ, một số hợp tác xã đã xây nhà kho bảo quản nông sản bằng tường cách nhiệt từ rơm ép, giúp giảm hư hỏng do nhiệt. Thậm chí ở miền Trung nắng gắt, Quảng Nam đã thử nghiệm dùng nấm mycelium làm tấm lót tường, giúp giảm nhiệt độ trong nhà vào mùa hè.

Về chi phí, theo khảo sát của một nhóm nghiên cứu Trường đại học Bách khoa TP.HCM, việc xây dựng nhà ở quy mô nhỏ (60 - 80m²) bằng vật liệu cách nhiệt sinh học có chi phí cao hơn nhà truyền thống khoảng 10 - 15% ban đầu, chủ yếu do vật liệu mới chưa sản xuất đại trà. Tuy nhiên, mức chi phí điện giảm trung bình 20 - 30% mỗi tháng, nghĩa là chỉ sau 3 - 5 năm, người sử dụng có thể thu hồi phần chênh lệch đầu tư. Đặc biệt, tuổi thọ của nhiều loại vật liệu sinh học, nếu được xử lý chống ẩm và côn trùng, có thể đạt tương đương gạch và bê tông.

Kiến trúc sư Nguyễn Hoàng Minh, giảng viên Trường đại học Kiến trúc TP.HCM, nhận định: “Việc áp dụng vật liệu cách nhiệt sinh học vào nhà ở Việt Nam là bước đi khả thi. Không chỉ giảm nhiệt độ trong nhà và tiết kiệm chi phí điện, giải pháp này còn mở ra hướng phát triển công trình bền vững, tận dụng phế phẩm nông nghiệp, góp phần giảm rác thải và khí thải CO₂. Vấn đề cần quan tâm là tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất để đảm bảo độ bền và an toàn khi đưa vào đại trà”.

Trong chiến lược phát triển đô thị xanh, TP.HCM và nhiều địa phương khác đang khuyến khích áp dụng vật liệu thân thiện môi trường. Nếu được hỗ trợ về chính sách và ưu đãi thuế, mô hình nhà chống nóng bằng vật liệu sinh học hoàn toàn có thể phổ biến, thay thế dần những vật liệu gây nóng và tốn điện năng. Đây không chỉ là giải pháp cho một mái nhà mát mẻ hơn, mà còn là bước đi cần thiết để tiến tới một xã hội tiết kiệm năng lượng và sống hòa hợp với thiên nhiên.

Nguyễn Tuyết

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/vat-lieu-xay-dung-cach-nhiet-sinh-hoc-mo-huong-song-xanh-236331.html