Vật thể nghi tàu người ngoài hành tinh có 'hành vi' bất thường

4 giờ trướcBài gốc

Các nhà thiên văn học trên khắp thế giới đang sững sờ trước sự thay đổi kỳ lạ của 3I/ATLAS – vị khách liên sao thứ ba từng được phát hiện di chuyển qua Hệ Mặt Trời.

Đài quan sát Nam Gemini ở Chile đã chụp được bức ảnh sao chổi liên sao 3I/ATLAS này vào tháng 7/2025. Ảnh: Đài quan sát Song Tử Quốc tế/NOIRLab/NSF/AURA/Shadow the Scientist

Thay vì kéo đuôi ra xa Mặt Trời như mọi sao chổi khác, vật thể này lại phóng một luồng khí và bụi hướng ngược về phía Mặt Trời, một hiện tượng chưa từng có tiền lệ.

Hồi tháng 8, Kính viễn vọng song sinh hai mét đặt tại quần đảo Canary (Tây Ban Nha) ghi lại hình ảnh cho thấy một luồng vật chất mờ dài khoảng 6km kéo ra từ lõi 3I/ATLAS và chĩa thẳng về phía Mặt Trời.

Trong khi đó, theo nguyên lý vật lý quen thuộc, đuôi sao chổi luôn bị gió Mặt Trời và bức xạ đẩy ra xa, tạo thành “vệt sáng” ngược hướng với Mặt Trời. Vì vậy, việc 3I/ATLAS sở hữu “đuôi ngược” đã khiến giới nghiên cứu thiên văn phải đặt lại nhiều câu hỏi căn bản.

“Chiếc đuôi ngược” làm đảo lộn quy luật

Giáo sư Avi Loeb của Đại học Harvard – người nổi tiếng với các giả thuyết táo bạo về sự sống ngoài Trái Đất – cho biết: “Sự tồn tại của một ‘đuôi ngược’ hướng về Mặt Trời là một bất thường khó hiểu. Câu hỏi đặt ra là: bản chất của hiện tượng này là gì, và tại sao giới chuyên môn lại phớt lờ nó khi khẳng định rằng 3I/ATLAS chỉ là một sao chổi bình thường?”

Vào tháng 8, Kính viễn vọng Song sinh hai mét (Two-Meter Twin Telescope) đặt tại quần đảo Canary đã ghi lại hình ảnh cho thấy một luồng vật chất mờ kéo dài khoảng 6km từ nhân của vật thể, hướng về phía Mặt Trời.

Trước đó vài tuần, Kính viễn vọng Không gian Hubble cũng từng ghi nhận hiện tượng tương tự vào cuối tháng 7, khi phát hiện một vùng sáng kéo dài theo hướng Mặt Trời, dài gấp mười lần chiều rộng.

Theo Loeb, cấu trúc này có hình dạng của một tia phun vật chất trực diện về phía Mặt Trời, hoàn toàn khác với mọi mô hình sao chổi từng biết đến.

“Nhận ra điều đó giống như bạn chụp ảnh một con mèo hoang mà cả nhà nghĩ là bình thường, rồi nhận ra nó mọc đuôi ở trán”, Loeb ví von.

Loeb cho rằng nhiều chuyên gia đang nhìn thấy mà không thực sự nhìn ra, bởi họ xem ảnh Hubble là minh chứng rằng 3I/ATLAS “cư xử” như sao chổi, nhưng lại bỏ quên chi tiết mấu chốt: tia phun vật chất sai hướng.

Quan sát từ cả Hubble lẫn mặt đất đều chỉ ra rằng vật chất từ 3I/ATLAS di chuyển về phía Mặt Trời, trái ngược hoàn toàn với nguyên lý vật lý vốn chi phối sự hình thành đuôi sao chổi.

Giáo sư Harvard nêu hai khả năng: hoặc vật thể đang phun ra các hạt nặng hơn bình thường, ít bị ảnh hưởng bởi bức xạ Mặt Trời; hoặc một cơ chế phun vật chất hoàn toàn mới – chưa từng được ghi nhận trong tự nhiên – đang diễn ra.

Nghi ngờ về nguồn gốc ngoài Trái Đất

Từ khi 3I/ATLAS được phát hiện vào tháng 7, Loeb đã không giấu sự nghi ngờ rằng nó có thể không hoàn toàn tự nhiên. Ông cho rằng có 30–40% khả năng vật thể này là một dạng “Ngựa thành Troy vũ trụ” – một thiết bị công nghệ ngụy trang dưới lớp vỏ sao chổi để thâm nhập Hệ Mặt Trời.

“Nếu 3I/ATLAS là một vật thể nhân tạo, nó có thể đang tiến hành một nhiệm vụ do thám hoặc thăm dò,” Loeb nhận định.

3I/ATLAS sẽ tiến gần nhất đến Mặt Trời nhất vào ngày 29/10.

Những giả thuyết táo bạo này khiến dư luận nhớ lại ‘Oumuamua, vật thể liên sao đầu tiên từng gây tranh cãi vào năm 2017, cũng được Loeb xem là có thể mang nguồn gốc nhân tạo.

Tất cả ánh mắt giờ đang hướng về ngày 29/10, khi 3I/ATLAS sẽ tiến gần nhất đến Mặt Trời. Nếu đây là một sao chổi thực thụ, nó sẽ bị nhiệt độ cực cao phá hủy, vỡ thành hàng trăm mảnh nhỏ.

“Khi sao chổi tiến sát Mặt Trời, bức xạ mạnh sẽ làm nóng lõi băng của nó. Những hợp chất dễ bay hơi như CO₂, CO hay H₂O sẽ bốc hơi trực tiếp thành khí, kéo theo bụi và đá nhỏ. Nếu cấu trúc không đủ bền, sao chổi sẽ tan rã hoàn toàn”, Loeb giải thích.

Tuy nhiên, nếu vật thể này không vỡ vụn mà phát ra các tín hiệu hoặc vật thể nhỏ như Loeb dự đoán, đó sẽ là bằng chứng chấn động về một dạng công nghệ ngoài Trái Đất.

Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) cho biết tàu thăm dò Juice – đang trên đường đến sao Mộc – sẽ có “ghế hàng đầu” để quan sát khoảnh khắc định mệnh của 3I/ATLAS.

Khi vật thể cách sao Mộc khoảng 200 triệu kilomet, Juice sẽ ghi nhận toàn bộ quá trình từ cuối tháng 10 đến hết tháng 11.

Song song, các kính thiên văn mặt đất cũng sẽ tiếp tục theo dõi trong tháng 11 và 12 để xác định liệu 3I/ATLAS tan rã như sao chổi tự nhiên, hay phát tán “mini-probes” như một “tàu mẹ công nghệ”.

Trong khi những giả thuyết về nguồn gốc ngoài hành tinh thu hút sự chú ý, NASA vẫn giữ lập trường thận trọng, cho rằng 3I/ATLAS là một sao chổi liên sao thông thường.

Hình ảnh mà cơ quan này công bố ngày 3/10 – khi 3I/ATLAS bay ngang qua sao Hỏa – cho thấy vật thể có hình trụ, tỏa ra ánh sáng xanh mờ trong không gian.

Trên mạng xã hội, những người yêu thiên văn đã chia sẻ hàng loạt hình ảnh tăng cường màu sắc, khiến “vị khách liên sao” trông như một viên ngọc lục bảo đang bay qua vũ trụ.

Bí ẩn sẽ sớm được giải mã

Dù quan điểm khác nhau, cả Loeb lẫn cộng đồng khoa học đều đồng ý rằng cuộc chạm trán giữa 3I/ATLAS và Mặt Trời sẽ là phép thử tối thượng.

Nếu 3I/ATLAS vỡ vụn, đó sẽ là một sao chổi đặc biệt nhưng tự nhiên. Nhưng nếu nó giữ nguyên hình dạng hoặc phát ra tín hiệu bất thường, điều đó sẽ mở ra một chương mới trong lịch sử khám phá vũ trụ.

“Chúng ta sắp biết câu trả lời,” Loeb nói. “Nếu nó tan rã, ta sẽ thấy những đốm sáng nhỏ tách ra như những hạt bụi độc lập giữa bóng đêm vũ trụ. Nhưng nếu không, thế giới khoa học sẽ phải viết lại nhiều định nghĩa.”

Trong khi chờ đợi, giới thiên văn khắp hành tinh vẫn dõi theo vị khách bí ẩn này - 3I/ATLAS, vật thể liên sao đang thách thức mọi quy luật vật lý đã biết và có thể, chỉ có thể, là thông điệp đầu tiên từ một nền văn minh khác.

(Theo Dailymail, Space)

Hải Phong

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/vat-the-nghi-tau-nguoi-ngoai-hanh-tinh-co-hanh-vi-bat-thuong-2454430.html