Cụ thể, trong văn bản góp ý hồ sơ sửa đổi, bổ sung 10 luật liên quan đến lĩnh vực an ninh, trật tự, VATA đề xuất nâng tuổi tối đa của người lái xe chở người trên 29 chỗ và xe giường nằm lên 62 tuổi đối với nam và 57 tuổi đối với nữ, thay vì 57 và 55 tuổi như quy định hiện hành tại Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch VATA, đề xuất này xuất phát từ thực tế sức khỏe người dân đã được cải thiện đáng kể, cơ sở hạ tầng và phương tiện giao thông hiện đại hơn. Bên cạnh đó, nhiều quốc gia như Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đã cho phép tài xế trên 65 tuổi tiếp tục hành nghề nếu đảm bảo sức khỏe.
Cũng theo ông Quyền, trong bối cảnh Việt Nam đang thiếu hụt tài xế vận tải hạng nặng và xe đầu kéo, việc kéo dài độ tuổi lao động của nhóm tài xế có kinh nghiệm sẽ giúp ngành vận tải giảm bớt áp lực tuyển dụng và duy trì chất lượng dịch vụ.
Liên quan đến quy định trừ điểm giấy phép lái xe và thời gian chờ thi lại, VATA kiến nghị áp dụng cơ chế trừ điểm theo năm, cụ thể là “giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm trong thời hạn 12 tháng thì được phục hồi đủ 12 điểm”.
Đồng thời, VATA cũng đề xuất rút ngắn thời gian chờ từ 6 tháng xuống còn 3 tháng để được thi lại sau khi bị trừ hết điểm, thay vì quy định hiện tại. Bởi theo VATA, quy định hiện tại quá căng thẳng, ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý của người lái, đặc biệt là lái xe kinh doanh vận tải.
“Hiện trên toàn quốc đang thiếu hụt rất lớn đội ngũ lái xe chở khách trên 29 chỗ ngồi, lái xe vận tải hàng hóa hạng nặng và xe đầu kéo. Nếu thực hiện nội dung trừ điểm giấy phép lái xe theo quy định hiện nay thì rất nhiều lái xe sau khi giấy phép lái xe bị trừ hết điểm sẽ chuyển sang làm một công việc khác, dẫn tới nguy cơ thiếu hụt trầm trọng lái xe kinh doanh vận tải, ảnh hưởng lớn đến người dân và nền kinh tế đất nước,” vị Chủ tịch VATA cảnh báo.
Mặt khác, qua tổng hợp các ý kiến từ các hiệp hội thành viên và hội viên trực thuộc đều phản ánh tâm tư, tâm lý của người lái xe kinh doanh vận tải hiện nay rất căng thẳng, ngột ngạt, nhiều người lái xe có ý định xin nghỉ việc do không chịu đựng được áp lực trong việc trừ điểm giấy phép lái xe và mức phạt quá cao trong Nghị định 168 hiện nay.
Ngoài ra, thời gian chờ đợi 6 tháng để được tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ là quá dài đối với người lái xe, trong thời gian chờ đợi nói trên thì hầu hết người lái xe sẽ chuyển sang làm một việc nào khác để tồn tại và có rất ít người quay lại để làm nghề lái xe kinh doanh vận tải.
Bên cạnh những kiến nghị trên, VATA cũng kiến nghị sửa đổi quy định về lắp thiết bị giám sát hành trình và ghi hình người lái xe. Theo đó, chỉ nên bắt buộc lắp thiết bị ghi hình đối với xe chở người từ 8 chỗ trở lên, xe đầu kéo, xe tải trên 7.500 kg, xe cứu thương, xe cứu hộ giao thông và xe vận tải nội bộ, thay vì bắt buộc với tất cả các phương tiện kinh doanh vận tải như hiện hành.
Lý giải kiến nghị này, ông Quyền cho rằng xe chở người dưới 8 chỗ và xe tải dưới 7.500 kg chiếm khoảng 800.000 – 900.000 trong tổng số hơn 1,3 triệu phương tiện vận tải. Việc bắt buộc nhóm xe này phải lắp thêm thiết bị ghi hình sẽ gây tốn kém chi phí cho doanh nghiệp trong khi dữ liệu thu được chưa được khai thác hiệu quả.
Hơn nữa, dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe hiện là rất lớn, nhưng thực tế chưa khai thác, sử dụng dữ liệu có hiệu quả. Nếu quy định tất cả các xe kinh doanh vận tải phải lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe thì gây tốn kém cho các đơn vị kinh doanh vận tải và lãng phí xã hội không cần thiết.
“Hiện chưa có đầy đủ cơ sở pháp lý để xử phạt các hành vi vi phạm từ dữ liệu của thiết bị giám sát hành trình và thiết bị giám sát hành trình (chưa có trong danh mục thiết bị đo theo quy định của Luật Đo lường và cả hai loại thiết bị này chưa được kiểm tra định kỳ theo quy định),” ông Quyền thông tin thêm.
Đan Tiên