Hình ảnh ấy không chỉ đơn thuần là một đội hình trong lễ diễu binh, mà còn là biểu tượng cho bản lĩnh, trí tuệ, trách nhiệm quốc tế và khát vọng hòa bình của phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới. Sự xuất hiện của họ khẳng định người chiến sĩ gìn giữ hòa bình không phân biệt giới tính, mà là nơi hội tụ của ý chí, lòng dũng cảm và tinh thần nhân văn. Đó cũng là minh chứng sinh động cho vị thế ngày càng cao của Quân đội nhân dân Việt Nam trên trường quốc tế.
Từ khát vọng hòa bình đến lực lượng quốc tế
Truyền thống của Quân đội nhân dân Việt Nam luôn gắn liền với khát vọng hòa bình, độc lập và tự do của dân tộc. Sau ngày đất nước thống nhất, Việt Nam không chỉ kiên định chiến lược bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa mà còn tích cực đóng góp vào hòa bình, an ninh toàn cầu. Những đóng góp ấy không chỉ dừng lại ở trong nước mà còn mở rộng ra quốc tế, thể hiện trách nhiệm và tầm vóc của một quốc gia yêu chuộng hòa bình.
Ngày 23/11/2012, Bộ Chính trị đã thông qua “Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc”, đánh dấu bước chuẩn bị quan trọng. Tiếp đó, ngày 10/4/2013, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW về hội nhập quốc tế, trong đó định hướng rõ ràng: Việt Nam cần chủ động và tích cực tham gia các thể chế đa phương, bao gồm hoạt động GGHB LHQ. Đây là nền tảng chính trị quan trọng để Việt Nam bước vào một giai đoạn hội nhập mới, sâu rộng và toàn diện hơn.
Lực lượng gìn giữ hòa bình Việt Nam góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về "Bộ đội Cụ Hồ" và đất nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình. (Ảnh: Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam)
Ngày 27/5/2014, Bộ Quốc phòng công bố Quyết định thành lập Trung tâm GGHB Việt Nam (tiền thân của Cục GGHB Việt Nam ngày nay) và cử hai sĩ quan đầu tiên đi thực hiện nhiệm vụ tại Phái bộ Nam Sudan trên cương vị sĩ quan liên lạc. Đây chính là dấu mốc lịch sử, đánh dấu sự tham gia chính thức của Việt Nam vào hoạt động GGHB LHQ. Từ đó, cánh cửa hội nhập quốc tế về quốc phòng mở ra một hành trình mới, trong đó có sự đóng góp ngày càng rõ nét của các nữ sĩ quan quân đội.
Hình ảnh những nữ sĩ quan trong quân phục xanh dương tại các phái bộ không chỉ biểu trưng cho vai trò bình đẳng giới mà còn là sự tiếp nối của truyền thống anh hùng của phụ nữ Việt Nam: mềm mại nhưng bản lĩnh, kiên cường nhưng giàu lòng nhân ái. Trong từng nụ cười, ánh mắt, bước chân của họ là tinh thần “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời đại mới – sẵn sàng cống hiến, hy sinh vì sự bình yên của nhân loại.
Trước yêu cầu ngày càng cao của hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, việc xây dựng lực lượng gìn giữ hòa bình của Quân đội Nhân dân Việt Nam ngày càng chuyên nghiệp, chính quy, hiện đại - càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. (Ảnh: Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam)
Những dấu ấn từ thực tiễn phái bộ
Chỉ trong vòng 11 năm kể từ khi tham gia, lực lượng GGHB Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, khẳng định năng lực và uy tín quốc tế. Theo Thiếu tướng Phạm Mạnh Thắng, Bí thư Đảng ủy, Cục trưởng Cục GGHB Việt Nam: “Trong 11 năm qua, từ những sĩ quan đầu tiên làm nhiệm vụ cá nhân tại Phái bộ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ở Nam Sudan, đến nay, Việt Nam đã triển khai thành công 1.083 lượt sĩ quan, quân nhân Quân đội nhân dân Việt Nam và sĩ quan Công an nhân dân với 2 loại hình đơn vị và cá nhân”.
Trong số đó, Việt Nam đã triển khai 6 thê đội Bệnh viện dã chiến cấp 2 với biên chế 63 quân nhân mỗi thê đội (triển khai lần đầu năm 2018 tại Bentiu, Nam Sudan); 3 thê đội Đội Công binh với biên chế 184 quân nhân (triển khai từ năm 2022 tại Abyei – một khu vực có xung đột phức tạp ở châu Phi); đồng thời cử 137 lượt sĩ quan Quân đội và 16 sĩ quan Công an nhân dân đến các phái bộ ở Abyei, Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và trụ sở LHQ tại New York.
Việt Nam có tỷ lệ nữ quân nhân tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình cao hơn tỷ lệ trung bình của Liên hợp quốc.
Đặc biệt, lực lượng nữ sĩ quan ngày càng có mặt nhiều hơn trong các phái bộ. Họ không chỉ đảm nhiệm các vị trí tham mưu, hậu cần, quân y, mà còn trực tiếp chỉ huy và tham gia vào các hoạt động dân sự – quân sự. Từ việc thăm khám, cứu chữa bệnh nhân ở Nam Sudan; đến những buổi giảng dạy kỹ năng cho trẻ em tại các trại tị nạn; hay công tác tuyên truyền về bình đẳng giới, chống bạo lực trong cộng đồng địa phương – các nữ sĩ quan Việt Nam đều để lại dấu ấn nhân văn sâu đậm. Sự mềm mại, khéo léo và giàu tình cảm của họ đã trở thành “cầu nối” quan trọng giữa lực lượng GGHB với người dân sở tại.
Ở các buổi hợp luyện, sơ duyệt chuẩn bị cho Lễ diễu binh, hình ảnh khối nữ sĩ quan GGHB bước đều trong hàng ngũ đã tái hiện tất cả những cống hiến ấy. Trên gương mặt rạng rỡ của họ, người ta thấy niềm tự hào không chỉ vì màu áo lính, mà còn vì họ đang mang trên vai trọng trách của dân tộc Việt Nam trong một sứ mệnh toàn cầu. Đó là vẻ đẹp vừa kiêu hãnh, vừa khiêm nhường, kết hợp hài hòa giữa kỷ luật quân đội và nét dịu dàng của người phụ nữ Việt Nam.
Vẻ đẹp kiêu hãnh của nữ chiến sĩ lực lượng GGHB LHQ tại buổi để hợp luyện.
Vươn tầm, hội nhập, vì hòa bình thế giới
Trong hành trình hội nhập quốc tế, Việt Nam đã chứng tỏ rằng mình không chỉ tham gia mà còn chủ động đóng góp tích cực cho hoạt động GGHB LHQ. Chỉ trong hơn một thập kỷ, từ chỗ cử vài sĩ quan đơn lẻ, đến nay, Việt Nam đã trở thành quốc gia có lực lượng GGHB quy mô, bài bản và chuyên nghiệp. Nhiều sĩ quan Việt Nam, trong đó có nữ sĩ quan, được bổ nhiệm giữ vị trí quan trọng trong hệ thống chỉ huy của LHQ, khẳng định uy tín và năng lực quốc tế.
Đáng chú ý, tỷ lệ nữ sĩ quan trong các đợt triển khai ngày càng gia tăng, thể hiện rõ cam kết của Việt Nam trong thúc đẩy bình đẳng giới. Đây cũng là minh chứng cho nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của LHQ, đặc biệt là bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ.
Lực lượng GGHB LHQ của Bộ Quốc phòng không chỉ là hiện thân của trách nhiệm quốc tế, mà còn là cầu nối đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam lan tỏa khắp năm châu.
Bên cạnh triển khai lực lượng, Việt Nam còn tổ chức nhiều khóa huấn luyện quốc tế về GGHB, tiếp nhận đào tạo sĩ quan từ các quốc gia bạn, dần trở thành trung tâm huấn luyện khu vực. Điều này cho thấy tầm vóc của Bộ Quốc phòng Việt Nam không chỉ là người thực hiện mà còn là người kiến tạo, góp phần xây dựng chuẩn mực chung trong hoạt động GGHB toàn cầu.
Trong thời gian tới, Bộ Quốc phòng xác định sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa lực lượng GGHB. Kế hoạch triển khai Bệnh viện dã chiến cấp 3, phát triển đội ngũ sĩ quan có năng lực tác nghiệp trong môi trường đa phương, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế là những bước đi cụ thể. Những lá cờ đỏ sao vàng song hành cùng cờ xanh Liên hợp quốc nơi tuyến đầu phái bộ chính là minh chứng hùng hồn cho trách nhiệm, uy tín và vị thế của Việt Nam.
Hình ảnh khối nữ sĩ quan GGHB trong quá trình luyện tập chuẩn bị cho Lễ diễu binh ngày Quốc khánh 2/9 vì thế càng trở nên giàu ý nghĩa. Nó không chỉ gợi nhớ truyền thống anh hùng của phụ nữ Việt Nam, mà còn khẳng định vai trò tiên phong của họ trong hành trình hội nhập quốc tế. Những bước chân rắn rỏi, đều tăm tắp, ánh mắt sáng ngời, nụ cười tươi trẻ của họ đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ Việt Nam – một dân tộc yêu chuộng hòa bình, sẵn sàng đóng góp trí tuệ, sức lực để bảo vệ hòa bình nhân loại.
Xuân Trường - Hồng Quân