Chả cá vền là món ăn dân dã, được nhiều gia đình ở Nam Sách yêu thích chế biến
Gần như cuối tuần nào cũng vậy, gian hàng bán cá vền ở chợ Hóp (thị trấn Nam Sách) cũng đông khách. Số lượng cá vền có hạn, người mua nhiều khi còn đến trước cả người bán đứng đợi vì sợ hết hàng.
Cá vền thường được những người làm nghề chài lưới trong huyện đánh bắt tại các sông Thái Bình, Kinh Môn... rồi bán lại cho tiểu thương ở chợ Hóp. Thoạt nhìn, chúng khá giống cá diếc nhưng thân to, cao và dẹt hơn.
Cá vền thường được khai thác ở các con sông
Bình quân mỗi con cá vền nặng từ 300 - 400 gram, cá biệt có những con to nặng 500 - 600 gram. Cá vền thường sống ở vùng nước sạch, ăn tảo, côn trùng, lá cây nên thịt trắng, ít tanh, chế biến món chả cá rất thơm ngon.
Nguyên liệu làm món chả cá vền có sẵn ở địa phương nhưng khâu chế biến khá mất thời gian. Vì vậy, người ta thường chỉ làm món này vào ngày nghỉ cuối tuần hoặc dịp nghỉ lễ.
Tiểu thương ở chợ Hóp sơ chế, lọc thịt cá vền cho khách
Để đỡ mất thời gian, người dân thường nhờ các tiểu thương đánh vẩy, lọc thịt cá vền thành từng miếng ngay tại chợ rồi mới mang về nhà chế biến.
Sau khi ngâm, thịt cá được rửa lại bằng nước sạch, để ráo nước. Trong thời gian chờ đợi, các bà, các chị nội trợ sẽ đi chuẩn bị gia vị cho món chả cá vền.
Tùy vào khẩu vị của mỗi gia đình mà gia vị sử dụng cho món ăn này có sự khác nhau. Tuy nhiên, những loại gia vị như rau thì là, hành tươi, hành khô, gừng, ớt, tiêu, xả... thì không thể thiếu. Những loại gia vị này được băm hoặc xay nhỏ.
Thịt cá vền đã ráo nước sẽ được cắt thành các miếng vừa phải, cho vào máy xay hoặc băm trên thớt tay cho đến khi nhỏ (không quá nhuyễn để chả không bị bở). Bước tiếp theo là cho thêm ít thịt lợn xay và các loại gia vị trên vào và đảo đều.
Thịt cá vền được cắt thành từng miếng, trộn cùng các loại gia vị trước khi đem đi xay hoặc băm nhỏ
Để chả cá vền không bị khô, dai, giòn và thơm ngon hơn, người ta còn cho thêm chút nước mắm, hạt nêm, dầu ăn, bột chiên giòn vào đảo cùng. Cũng có những người còn cho thêm lá gừng, lá lốt băm nhỏ để tạo tăng thêm độ thơm ngon, dậy mùi cho món chả cá này.
Thịt cá vền sau khi xay nhuyễn, trộn đều cùng các loại gia vị được "ủ" trong ngăn mát tủ lạnh khoảng 1 tiếng. Mục đích của việc này là giúp các thịt cá thấm đều gia vị và có độ dẻo, dễ nặn miếng trước khi rán.
Sau thời gian trên, cá vền được mang ra để nặn thành từng miếng nhỏ có hình tròn. Kích thước miếng chả to hoặc nhỏ do sở thích của mỗi người nội trợ. Sau khi nặn, chả cá được rán luôn trên chảo hoặc hấp cách thủy, để nguội trước khi đem rán.
Chả cá vền khi được rán "2 lửa" sẽ thơm ngon, giòn hơn (ảnh minh họa)
Bắc chảo lên bếp, đun nóng dầu ăn hoặc mỡ lợn rồi thả từng miếng chả cá vào chiên với lửa vừa phải cho đến khi chín vàng 2 mặt là được. Tuy nhiên, không ít người lại thích chiên cá vền 2 lần (còn gọi là chiên 2 lửa). Lần 1 chiên trên lửa vừa cho tới khi chín tới, vớt ra để ráo dầu, mỡ. Lần 2 (trước khi ngồi vào bàn ăn) chiên to lửa trong một thời gian ngắn để miếng chả dai, giòn, vàng hơn.
Chả cá vền chấm với nước mắm tỏi ớt ăn cùng cơm nóng là ngon nhất. Món ăn này thích hợp với những ngày thời tiết mát mẻ.
Nếu có dịp về Nam Sách, hãy "đặt hàng" người thân làm chả cá vền - một món ăn dân dã nhưng chứa đựng hương vị quê hương, hấp dẫn và rất thơm ngon.
BÌNH MINH