Về nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên phía Nam tỉnh Quảng Bình

6 giờ trướcBài gốc

Trong những ngày giữa Tháng 8, chúng tôi tìm về xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy cũ (nay là xã Tân Mỹ, tỉnh Quảng Trị), một trong những cái nôi của phong trào cách mạng của vùng đất phía Nam tỉnh Quảng Bình cũ.

Miếu Thần Hoàng, nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên phía Nam tỉnh Quảng Bình.

Ghé thăm Di tích lịch sử Quốc gia miếu Thần Hoàng. Nơi đây có bia đá ghi: "Đêm 17/11/1931, tại miếu Thần Hoàng Mỹ Thổ - Trung Lực, xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình đồng chí Đoàn Bá Thừa thay mặt cấp ủy cấp trên quyết định thành lập Chi bộ Mỹ - Trung gồm 3 đồng chí Lê Thuận Chất, Lê Thuận Sản và Nguyễn Đông. Đồng chí Lê Thuận Chất làm bí thư chi bộ. Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên phía Nam tỉnh Quảng Bình được thành lập mở đầu một thời kỳ mới, một bước ngoặt quan trọng trong phong trào đấu tranh cách mạng ở Quảng Bình".

Hình ảnh những đảng viên đầu tiên của Chi bộ Mỹ Thổ - Trung Lực.

Để hiểu rõ hơn về vùng đất cách mạng này, chúng tôi được bậc cao niên của địa phương giới thiệu ông Dương Công Hiểu (SN 1946), người dày công sưu tầm tư liệu và biên tập cuốn Lịch sử Đảng bộ xã Tân Thủy.

Theo ông Hiểu, ở Tân Thủy ngoài miếu Thần Hoàng còn có nhiều địa điểm in dấu của những chiến sĩ cách mạng. Ông Hiểu dẫn phóng viên tới miếu Lòi Am và kể rằng đây là nơi trú ẩn, hội họp của Chi bộ Mỹ - Trung và cán bộ hoạt động cách mạng trong những năm 1931 - 1945. Đặc biệt, đây còn là nơi cất giấu tài liệu, in ấn tờ báo "Cờ giải phóng" và các tài liệu tuyên truyền của cơ quan liên tỉnh ủy năm 1942.

Ông Hiểu dẫn phóng viên tới miếu Lòi Am, nơi trú ẩn, hội họp của Chi bộ Mỹ - Trung và cán bộ hoạt động cách mạng trong những năm 1931 - 1945.

Tiếp đó, ông Hiểu dẫn phóng viên tới nhà thờ Quan Thống ở làng Mỹ Thổ xưa và cho biết, ngày 2/7/1945, tại chùa An Xá, xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình (nay là xã Lệ Thủy, tỉnh Quảng Trị), Hội nghị cán bộ Đảng toàn tỉnh Quảng Bình được tổ chức. Tại hội nghị, cán bộ được quán triệt thư của Ban Chấp hành Trung ương gửi đảng viên các tỉnh miền Trung. Nội dung thư kêu gọi sẵn sàng chiến đấu, đánh đuổi phát xít Nhật, lật đổ Chính phủ bù nhìn Trần Trọng Kim, tiến tới giành độc lập, tự do cho dân tộc.

Chỉ ít ngày sau, tổ chức Việt Minh tỉnh Quảng Bình được thành lập, được đặt tên là Việt Minh Cô Tám, chọn vùng đất Mỹ Thổ - Trung Lực làm nơi đặt trụ sở hoạt động.

Nhà thờ Quan Thống là nơi đầu tiên Tỉnh bộ Việt Minh Quảng Bình chọn làm trụ sở nay được tôn tạo lại.

"Qua tư liệu và lời kể của cán bộ tiền khởi nghĩa, nơi đầu tiên Tỉnh bộ Việt Minh Quảng Bình chọn làm trụ sở là nhà thờ Quan Thống. Về vùng đất này, cán bộ Việt Minh được bà con che chở. Còn có Đội Tự vệ cứu quốc địa phương thay nhau canh gác, bảo vệ", ông Hiểu kể.

Đến giữa tháng 8/1945, Tỉnh bộ Việt Minh Quảng Bình chuyển về thôn Võ Xá, xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh (nay là xã Quảng Ninh, tỉnh Quảng Trị) nhằm kịp thời chỉ đạo phong trào khởi nghĩa giành chính quyền.

"Tuy trụ sở của Tỉnh bộ Việt Minh Quảng Bình đóng trên địa bàn không quá lâu nhưng nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ hết mình từ người dân. Sự kiện ấy là một dấu mốc quan trọng với phong trào đấu tranh cách mạng. Nhà thờ Quan Thống sau khi được tôn tạo khó giữ nguyên mẫu xưa nhưng vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử", ông Hiểu chia sẻ.

Để câu chuyện về mảnh đất anh hùng này thêm chân thực, ông Hiểu dẫn chúng tôi tới thăm cụ bà Lê Thị Cạnh (thôn Tân Thịnh, xã Tân Mỹ), nhân chứng sống của phong trào cách mạng tại địa phương.

Cụ bà Lê Thị Cạnh vẫn nhớ về những ngày đầu của phong trào cách mạng.

Ở cái tuổi 97, tóc đã bạc, lưng còng, mắt mờ nhưng khi được hỏi về những ngày tháng sục sôi của cách mạng cách đây tròn 80 năm cụ Cạnh vẫn nhớ như in. Cụ đọc vanh vách đoạn thơ: "Cướp lại chính quyền trung niên Ất Dậu/Biết bao anh hùng, chiến sĩ hy sinh giọt máu nắm xương/Quân thù bao vây lấy cõi Đông Dương/Nhưng tinh thần mình đoàn kết, diệt lũ hùng cường xâm lăng".

Cụ Cạnh kể, sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng, có cha là đảng viên kiên trung tham gia cách mạng từ những ngày đầu. Tình yêu nước, tinh thần cách mạng sớm ngấm vào máu của bé Cạnh. Cả gia đình ai cũng tham gia cách mạng, từ cha mẹ, anh chị, mỗi người một nhiệm vụ. Ở tuổi niên thiếu, cô bé Cạnh tham gia hội thanh nữ, làm liên lạc cho cách mạng, hỗ trợ cán bộ Việt Minh.

"Giặc Pháp, địa chủ rồi đến quân phát xít áp bức nên cuộc sống dân ta lúc đó lầm than. Sớm giác ngộ tư tưởng cách mạng, chúng tôi hiểu phải đứng lên đấu tranh, đòi lại tự do cho quê hương. Khi làm liên lạc tôi thường trong vai cô bé chăn trâu nhưng quân thám báo cũng không khỏi nghi ngờ. Có lần bị địch bắt giam gần 2 tháng, dọa nạt, tra hỏi nhưng tôi nhất quyết không khai nhận gì, sau đó chúng phải thả tôi về", cụ Cạnh nhớ lại.

Cụ Cạnh là một đảng viên kỳ cựu, một người chiến sĩ cách mạng kiên trung.

Cụ rưng rưng khi nhớ về những ngày vùng lên đấu tranh giành chính quyền. Cuối tháng 8/1945, cô thôn nữ Lê Thị Cạnh cùng bà con Mỹ Thổ - Trung Lực (nay thuộc xã Tân Mỹ) và các làng lân cận chia thành nhiều hướng, rầm rộ kéo về huyện Lệ Thủy.

"Từ những nhóm nhỏ, rồi ngày càng đông hơn, từ đàn ông, đàn bà, người già, người trẻ chia thành nhiều mũi với khí thế sôi sục. Vừa đi chúng tôi vừa hát những bài hát của cách mạng, dân ca quê hương. Khi giành được chính quyền, chúng tôi chia các hướng để phá cầu, đường, ngăn địch chi viện và đào hào ẩn nấp tránh giặc tấn công", cụ Cạnh nhớ lại.

Lực lượng vũ trang bảo vệ tổ chức Đảng và đấu tranh cách mạng ở vùng đất Mỹ Thổ - Trung Lực.

Sự hình thành, bao bọc và ủng hộ cách mạng của vùng đất này góp phần làm nên thắng lợi vang dội của Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945. Người chiến sĩ cách mạng Lê Thị Cạnh vinh dự được kết nạp Đảng năm 1949. Đến nay có hơn 75 năm tuổi Đảng, người chiến sĩ kiên trung ấy đã đóng góp nhiều cho cách mạng, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Hùng Trần

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/ve-noi-thanh-lap-chi-bo-dang-cong-san-dau-tien-phia-nam-tinh-quang-binh-169250817152217334.htm