Chùa Tiên tọa lạc dưới chân núi Tung Xê. Ảnh: Bảo Ân
Quần thể di tích chùa Tiên được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa - Danh lam thắng cảnh cấp quốc gia, bao gồm đền Trình, đền Mẫu Âu Cơ, chùa Tiên cùng hệ thống hang động rải rác dọc hai dãy núi Tung Xê và Hương Tích.
Chùa Tiên được xây mới từ năm 2007, nhưng vẫn giữ nét truyền thống và hài hòa với cảnh quan. Ảnh: Bảo Ân
Nhiều di chỉ khảo cổ tại đây phản ánh quá trình hình thành và phát triển của vùng đất, với các phát hiện như ngà voi hóa thạch, răng người cổ và xương thú hiếm... có niên đại khoảng hàng trăm ngàn năm.
Bên trong chánh điện chùa Tiên. Ảnh: Bảo Ân
Theo Ban quản lý các khu di tích xã An Nghĩa - tỉnh Phú Thọ, chùa Tiên tọa lạc dưới chân núi Tung Xê, trên khu đất bằng phẳng rộng khoảng 1 ha, lưng tựa núi, mặt hướng cánh đồng lúa. Ban đầu chùa được xây dựng theo lối kiến trúc nhà sàn, song bị phá hủy hoàn toàn trong kháng chiến chống Pháp.
Năm 1998, chính quyền và người dân địa phương dựng lại chùa. Đến năm 2007, chùa được xây mới gần vị trí cũ với quy mô lớn hơn, kiến trúc hoành tráng nhưng vẫn giữ nét truyền thống và hài hòa với cảnh quan.
Ảnh: Bảo Ân
Hệ thống hang động chia thành hai khu Lão Nội và Lão Ngoại, lưu giữ nhiều trầm tích và khối đá tự nhiên mang hình thù đặc biệt như bầu sữa mẹ, bọc trăm trứng, quả phật thủ đá, rồng đá…
Ngoài tham quan chùa và leo núi, du khách có thể ghé suối Giải Oan, động Mẫu Long với suối Vàng - suối Bạc, đền Mẫu hoặc động Tam Tòa.
Ảnh: Bảo Ân
Lễ hội chùa Tiên được tổ chức từ mùng 4 tháng Giêng âm lịch hàng năm, diễn ra tại các điểm như đền Mẫu, đền Trình, chùa Tiên và động Tam Tòa. Lễ hội gồm phần lễ với rước kiệu, tế thần cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, và phần hội với các hoạt động văn hóa dân gian.
Nguyên Phong Bảo Ân