Vi phạm bản quyền số tại Việt Nam: Điểm nghẽn từ pháp lý

11 giờ trướcBài gốc

Thực trạng báo động về vi phạm bản quyền số

Tình trạng vi phạm bản quyền trên môi trường số tại Việt Nam đang ở mức báo động, gây ra những thiệt hại nặng nề cho ngành công nghiệp sáng tạo. Theo thống kê, có tới 80% các hành vi vi phạm bản quyền hiện nay diễn ra trên các nền tảng số. Ước tính trong năm 2024, Việt Nam có 15,5 triệu người thường xuyên truy cập vào các trang web lậu, đưa quốc gia vào nhóm ba nước có tỷ lệ vi phạm bản quyền cao nhất khu vực.

Số liệu từ Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho thấy các lĩnh vực bị xâm phạm nhiều nhất bao gồm âm nhạc và bản ghi âm, ghi hình (76,9%), điện ảnh (71,6%) và xuất bản (50,7%). Mới đây, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã phải lên tiếng cảnh báo về việc bộ phim "Mưa đỏ" bị nhiều trang mạng và tài khoản cá nhân tự ý đăng tải, trình chiếu trái phép.

Điểm nghẽn pháp lý khiến việc giải quyết vi phạm bản quyền gặp khó - Ảnh 1.

Hệ lụy đa chiều từ nạn 'ăn cắp' chất xám

Việc sao chép và phát tán trái phép các sản phẩm kỹ thuật số ngày càng dễ dàng với sự hỗ trợ của công nghệ, dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng. Thượng tá, NSƯT Đặng Thái Huyền, Phó Giám đốc Điện ảnh Quân đội nhân dân, chia sẻ rằng hành vi vi phạm ngày càng thô bạo, cắt ghép làm sai lệch thông điệp nhân văn của tác phẩm, gây mất mát lớn về cả kinh tế lẫn tinh thần cho đội ngũ sáng tạo.

Hậu quả của vi phạm bản quyền không chỉ dừng lại ở thất thoát tài chính của cá nhân, tổ chức mà còn ảnh hưởng đến cả nền kinh tế. Nhà nước thất thu thuế, các doanh nghiệp chân chính phải đối mặt với cạnh tranh không bình đẳng, và động lực sáng tạo trong xã hội bị bào mòn. Điều này làm suy yếu ngành công nghiệp văn hóa và làm giảm lòng tin của những người đầu tư nghiêm túc vào sản phẩm sáng tạo.

Điểm nghẽn pháp lý khiến việc giải quyết vi phạm bản quyền gặp khó - Ảnh 2.

Nút thắt pháp lý cần được tháo gỡ

Mặc dù tình hình vi phạm nghiêm trọng, số vụ xử lý hình sự liên quan đến bản quyền số lại rất ít. Nguyên nhân chính được cho là do các "điểm nghẽn" trong hệ thống pháp lý, khiến hành trình bảo vệ quyền lợi của các nhà sáng tạo gặp nhiều khó khăn. Dù Việt Nam đã nỗ lực hoàn thiện khung pháp lý về sở hữu trí tuệ, nhiều thách thức vẫn còn tồn tại.

Theo luật sư Lê Quang Vinh, để giải quyết triệt để vấn đề, cần có sự sửa đổi đồng bộ ba văn bản luật quan trọng. Cụ thể là Luật Sở hữu trí tuệ, Dự thảo Luật Thương mại điện tử với các quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm của các nền tảng trung gian, và Luật Tố tụng dân sự. Sự thay đổi toàn diện này được kỳ vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý đủ mạnh để răn đe và xử lý các hành vi vi phạm.

Điểm nghẽn pháp lý khiến việc giải quyết vi phạm bản quyền gặp khó - Ảnh 3.

Hướng tới một môi trường sáng tạo bền vững

Cuộc chiến chống vi phạm bản quyền số đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của toàn xã hội. Một nền kinh tế sáng tạo không thể phát triển dựa trên việc chiếm đoạt trí tuệ. Các chuyên gia khuyến nghị cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp từ giáo dục, tuyên truyền pháp lý, hỗ trợ sáng tạo, hợp tác quốc tế và khuyến khích doanh nghiệp tham gia. Những nỗ lực này sẽ góp phần tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp văn hóa, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/vi-pham-ban-quyen-so-tai-viet-nam-diem-nghen-tu-phap-ly-399183.html