Ngày 29-10-2002, UBND huyện Phú Xuyên ban hành Quyết định số 1229/QĐ-UBND về việc thu hồi 5.744m2 đất ao (thuộc quỹ đất II) tại thị trấn Phú Xuyên để giao cho 54 gia đình. Thế nhưng, do công tác quản lý đất đai và trật tự xây dựng ở chính quyền cơ sở kém hiệu quả nên trong quá trình sử dụng, một số gia đình đã tự ý san lấp, xây dựng trái phép công trình trên diện tích lấn chiếm quanh khu đất được giao. Đến nay, mặc dù đã xử lý được nhiều trường hợp vi phạm, tuy nhiên, chính quyền địa phương vẫn cần tiếp tục xử lý dứt điểm những vi phạm còn lại.
Nhà xưởng xây dựng trên đất lấn chiếm ở khu ao cá tại Tiểu khu Phú Mỹ, thị trấn Phú Xuyên (huyện Phú Xuyên) đang được tháo dỡ.
Theo tài liệu liên quan đến sự việc thì sau khi được nhận 75m2 đất ao tại khu ao cá phía Tây đường sắt, Tiểu khu Phú Mỹ để làm nhà ở, hộ các ông bà Đỗ Văn Phương, Vũ Toàn Năng, Đào Hồng Quang cùng 8 gia đình khác đã tự ý san lấp, lấn chiếm hàng trăm mét vuông đất quanh khu đất được giao. Để khai thác diện tích lấn chiếm, hầu hết các gia đình sau khi san gạt đã dựng nhà xưởng, xây tường bao, trồng cây.
Điều đáng nói, vi phạm của 11 hộ dân ở khu vực này kéo dài suốt 6 năm (từ năm 2014 đến năm 2020) nhưng không bị chính quyền địa phương thời điểm đó ngăn chặn, xử lý theo quy định. Bà Lê Thị Thạo, một người dân sống gần khu ao cá phía Tây đường sắt cho biết, các vi phạm đất đai và trật tự xây dựng của 11 gia đình thường xuyên diễn ra giữa “thanh thiên, bạch nhật” nhưng chính quyền chỉ đến kiểm tra, lập biên bản rồi để đấy mà không có biện pháp cưỡng chế, yêu cầu các gia đình khôi phục, trả lại theo nguyên trạng.
Theo Chủ tịch UBND thị trấn Phú Xuyên Lê Văn Thuấn, nguyên nhân dẫn đến các vi phạm về đất đai và trật tự xây dựng của 11 gia đình tại khu ao cá phía Tây đường sắt là do người dân thiếu mặt bằng sản xuất nên đã tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng, biến đất nông nghiệp công ích thành nhà xưởng, kho bãi.
Sở dĩ sau 10 năm chính quyền chưa có biện pháp xử lý dứt điểm vi phạm là do năm 2024, UBND thị trấn có sự luân chuyển vị trí công tác đối với lãnh đạo. Cùng với đó là chưa nhận được hướng dẫn bằng văn bản của cơ quan chuyên môn và UBND huyện Phú Xuyên. Ngoài ra, thời gian qua có một số thay đổi về các quy định của Luật đất đai, trật tự xây dựng, hiện trạng sử dụng đất của các hộ so với thời điểm chính quyền lập hồ sơ vi phạm vào năm 2014 có biến động nên chưa thể tiến hành cưỡng chế, tháo dỡ công trình theo quy định.
Cuối năm 2024, UBND thị trấn Phú Xuyên cùng các cơ quan chuyên môn của huyện đã tổ chức tuyên truyền, vận động các gia đình tự giác chấp hành tháo dỡ công trình vi phạm. Tuy nhiên, sau gần 2 tháng, một số gia đình vẫn không chấp hành. "Trước tình hình này, ngày 23-12-2024, UBND huyện Phú Xuyên đã ban hành Thông báo số 2664/TB-UBND về việc tổ chức cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với 11 trường hợp vi phạm và đến nay việc xử lý vi phạm với 9 hộ dân cơ bản đã được giải quyết. Hiện tại chính quyền đang đôn đốc các hộ dân sớm di dời vật liệu ra khỏi khu đất vi phạm, đồng thời trả lại các diện tích vi phạm theo nguyên trạng ban đầu. Đa số các trường hợp sau khi được tuyên truyền đã chấp hành yêu cầu của tổ công tác", Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Xuyên, Vũ Văn Hữu thông tin.
Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Xuyên Vũ Văn Hữu cho biết thêm, đối với hai trường hợp còn lại là hộ ông Nguyễn Văn Tuấn và Ngô Văn Thuấn, hiện UBND huyện Phú Xuyên giao Chủ tịch UBND thị trấn chỉ đạo hoàn thiện hồ sơ cưỡng chế và xây dựng kế hoạch, phương án tháo dỡ trước ngày 30-4-2025.
Rõ ràng, việc xử lý vi phạm về đất đai kể trên đã có biến chuyển tích cực nhưng cơ quan quản lý nhà nước vẫn cần tập trung xử lý triệt để, đúng thời hạn 30-4-2025, nhằm bảo đảm công bằng trong việc xử lý, đồng thời ngăn ngừa phát sinh vi phạm mới.
Nguyên Hà