Niềm đam mê lan tỏa tri thức
Sau gần 25 năm giảng dạy và làm việc tại nhiều quốc gia, từ Trung Đông đến Bắc Mỹ, Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi - Trưởng khoa, Khoa Khoa học Máy tính & Công nghệ tại Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) – cảm nhận niềm vui lớn nhất không nằm ở vị trí cao hay các dự án triệu đô, mà ở khoảnh khắc học trò nở nụ cười khi hiểu ra một khái niệm mới.
Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi, Trưởng khoa, Khoa Khoa học Máy tính & Công nghệ tại Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam
Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi có bằng Tiến sĩ Kỹ thuật Điện & Máy tính từ Đại học Concordia, Canada, và đã hoàn thành các chương trình nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Concordia và Đại học York. Với 25 năm kinh nghiệm, Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi đã kinh qua nhiều vị trí cấp cao trên nhiều cương vị, từ giảng viên, trưởng khoa cho đến trưởng nhóm nghiên cứu và quản lý dự án, lãnh đạo doanh nghiệp. Ông cũng có khoảng thời gian gắn bó với Đại học Concordia và Đại học York với vai trò nghiên cứu sinh sau tiến sĩ.
Dù thành công trong vai trò kỹ sư, Phó Giáo sư Ali vẫn dành phần lớn cuộc đời cho môi trường học thuật, với hơn 20 năm kinh nghiệm giảng dạy tại các tổ chức giáo dục quốc tế ở Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và Canada. “Giảng dạy vẫn luôn là đam mê của tôi. Tôi tìm thấy hạnh phúc thực sự nơi giảng đường, nơi tôi có thể truyền đạt tri thức và thắp lửa đam mê cho thế hệ tương lai,” ông chia sẻ.
Phó Giáo sư hạnh phúc nhất khi được truyền đạt tri thức tới thế hệ tương lai.
Nhưng chính thời gian tu nghiệp tại những nơi giàu có bậc nhất thế giới lại khiến ông chọn Việt Nam làm điểm đến tiếp theo mà không tốn nhiều tâm tư. Hơn bất cứ đâu, giáo dục sẽ mang lại sự khác biệt thực sự rõ rệt cho những quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Và ông muốn đóng góp một phần cho tiến trình nhân văn này.
“Việc Việt Nam đã dành hơn 380 nghìn tỷ đồng trong năm 2024 để phát triển hệ thống giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học, càng củng cố niềm tin của tôi vào tầm nhìn Chính phủ tại đây”, ông cho biết.
Bên cạnh truyền thống hiếu học, Phó Giáo sư nhận thấy Việt Nam còn có một thế hệ trẻ với khả năng học thuật và tư duy xuất sắc. Đó cũng là lý do ông chọn đến BUV. Ông tin rằng nơi này có tiềm năng để trở thành một trường đại học hàng đầu trong khu vực.
Phó Giáo sư Ali đánh giá cao năng lực của sinh viên BUV, đặc biệt là nền tảng toán học vững chắc và tinh thần bền bỉ, sẵn sàng học hỏi. Ông kể một câu chuyện đáng nhớ về đồ án tốt nghiệp của một sinh viên năm 3: “Tôi đã thử thách sinh viên này bằng chính nghiên cứu trong luận án tiến sĩ của mình, yêu cầu bạn tìm cách tiếp cận mới tốt hơn. Sinh viên ấy không chỉ hiểu mà còn cải tiến phương pháp đó, đạt kết quả vượt trội so với phương án ban đầu của tôi.”
Phó Giáo sư đánh giá cao năng lực và tinh thần của sinh viên Việt Nam.
Sự chủ động cũng là một điểm khác biệt lớn ở sinh viên BUV. Nhiều em tích cực tìm đến ông để được hướng dẫn, thậm chí đề nghị hợp tác trong các dự án nghiên cứu dù mới năm nhất, năm hai, nhiều trong số đó đang tiến triển rất tốt.
Nỗ lực thay đổi định kiến
Có một điều khiến Phó Giáo sư Ali trăn trở khi đến Việt Nam. Phần đông xã hội cho rằng công nghệ là địa hạt đặc quyền của nam giới. Quan niệm thủ cựu này đã lỗi thời từ lâu tại các nước phát triển.
Ngay tại BUV, số lượng nữ sinh học công nghệ cũng chỉ từng chiếm khoảng 5%. Ông có một số nữ sinh “hụt” trong Khoa Công nghệ chỉ vì: “Bố mẹ em không muốn con gái học công nghệ thông tin”.
“Tôi tin rằng phụ nữ có tư duy chi tiết, thấu cảm, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề rất đặc biệt. Những phẩm chất đó cực kỳ phù hợp với công nghệ hiện đại,” ông bày tỏ.
Để tìm kiếm và động viên các ứng viên tiềm năng, Phó Giáo sư Ali trực tiếp tham gia vào hàng trăm buổi phỏng vấn học bổng công nghệ với thí sinh. Đúng như dự đoán, rất nhiều tài năng nữ đã làm ông ấn tượng.
Một nữ sinh ứng tuyển vào Chương trình Đồ họa Game được ông giao bài test chọn ba màu sắc để thiết kế poster quảng bá game dành riêng cho ông.
Không vội giải đề, em nữ sinh hỏi ông về độ tuổi. Sau đó, xanh hải quân, vàng kim và trắng là ba màu sắc được chọn. Lý do em đưa ra là: “Ở tuổi của thầy, mắt đã yếu hơn, ba màu này có độ tương phản tốt, dễ nhìn, và sang trọng."
“Câu trả lời hoàn toàn thuyết phục tôi. Cô bé ấy không chỉ có năng lực, mà còn có góc nhìn chuyên nghiệp và đầy nhân văn về thiết kế như một chuyên gia,” Phó Giáo sư Ali nhớ lại.
Mở rộng ra ngành công nghệ, góc nhìn nữ giới sẽ giúp mọi thứ nhân văn, đa dạng, và chắc chắn hiệu quả hơn.
Sự trăn trở về khoảng cách giới đã thôi thúc ông sáng lập học bổng Tech Queens (học bổng Nữ sinh Công nghệ Tài năng) - dành riêng cho nữ sinh theo đuổi ngành công nghệ tại BUV. Phát kiến không chỉ góp phần thúc đẩy bình đẳng giới trong ngành công nghệ, mà còn tạo điều kiện để nữ giới phát huy tiềm năng, trở thành lực lượng tiên phong kiến tạo một tương lai số đa dạng, nhân văn và bền vững hơn.
Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi trao học bổng cho các nữ sinh xuất sắc theo đuổi chương trình công nghệ tại BUV.
Tạo dựng điểm đến hàng đầu về đổi mới sáng tạo
Khi nói về giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư Ali khen ngợi sinh viên Việt Nam có tư duy logic, nền tảng toán học vững chắc và tác phong làm việc chuyên nghiệp. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra điểm cần cải thiện là khả năng tư duy phản biện, sáng tạo và kiến thức liên ngành - vốn là thế mạnh của các hệ thống giáo dục phương Tây.
Với triết lý “giáo dục không thể tách rời thực tiễn”, ông cùng đội ngũ tại BUV thiết kế một mô hình đào tạo đặc biệt: Sinh viên không chỉ học lý thuyết mà còn được “chạm tay” vào công nghệ thực tế; kết hợp nền tảng toán học mạnh mẽ của sinh viên Việt với phương pháp đào tạo chuẩn Anh Quốc – đề cao tư duy đa chiều, sáng tạo và giải quyết vấn đề thực tiễn.
Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi phụ trách lớp đào tạo “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dịch vụ hành chính công” do Sở Ngoại vụ TP.HCM và BUV phối hợp tổ chức năm 2024.
Khoa Khoa học Máy tính & Công nghệ BUV cung cấp 5 chương trình cử nhân được săn đón nhất toàn cầu: Khoa học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo, Kỹ thuật Phần mềm, Khoa học Máy tính, Thiết kế và Lập trình Game, và Đồ họa Game.
Với sự dẫn dắt của Phó Giáo sư Ali, giáo trình tại BUV được cập nhật mỗi học kỳ, có tính cân bằng cao, tích hợp kỹ năng thực hành, tư duy hệ thống và kiến thức liên ngành – đúng với nhu cầu của doanh nghiệp thời đại mới.
Môi trường tại BUV xây dựng văn hóa nghiên cứu và đổi mới sáng tạo ngay từ bậc cử nhân. Thay vì tiếp thu bài giảng thụ động theo cách truyền thống, sinh viên được trải nghiệm “makerspace” thực sự, nơi họ chủ động học hỏi và tự do sáng tạo.
Mỗi bài giảng, mỗi bài tập, thậm chí cả bài kiểm tra đều mang tinh thần nghiên cứu và khám phá. Sinh viên được tạo điều kiện trao đổi, thảo luận tự do với giảng viên trong các môn học và dự án.
Thay vì chỉ nghe giảng, họ được khuyến khích đặt câu hỏi, bày tỏ quan điểm cá nhân, thậm chí là thách thức những ý tưởng sẵn có, từ đó rèn luyện tư duy phản biện và khả năng lập luận sắc bén.
BUV cũng là trường duy nhất sử dụng những nền tảng phục vụ dạy và học lập trình tiên tiến như Codio, cũng như ứng dụng AI trực tiếp vào giảng dạy. Với nhu cầu thị trường ngày càng cao về kỹ năng sử dụng AI, theo ông, đây là điều rất cần thiết với những cử nhân ngành công nghệ tương lai.
“Chúng tôi không xem AI là một công cụ ‘gian lận’. Thay vào đó, chúng tôi hướng dẫn sinh viên sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ tư duy, lập trình, thiết kế và giải quyết vấn đề. Trong khi phần lớn các trường đại học còn hạn chế sinh viên tiếp cận AI, tại BUV, chúng tôi khuyến khích việc sử dụng AI một cách có trách nhiệm và sáng tạo,” Phó Giáo sư Ali chia sẻ.
Là đầu tàu khoa đào tạo công nghệ, Phó Giáo sư Ali Al-Dulaimi mong muốn đưa BUV trở thành điểm đến hàng đầu về đổi mới sáng tạo số tại Việt Nam – một trung tâm nơi sinh viên không chỉ gia nhập các tập đoàn công nghệ hàng đầu, mà còn tự tin khởi nghiệp,
“Chúng tôi không chỉ đào tạo kỹ sư, chúng tôi đào tạo người dẫn dắt – những nhà sáng tạo công nghệ Việt Nam mang tầm toàn cầu”, Phó Giáo sư kết lại.
P.V