Trong nhiều năm, người Mỹ đã được cảnh báo về việc điện thoại thông minh theo dõi mọi hành động của họ. Nhưng ít ai nhận ra rằng, những chiếc ô tô của họ hiện đang làm điều tương tự, thường xuyên hơn, mạnh mẽ hơn.
Các phương tiện giao thông hiện đại là những chiếc máy tính di động. Chúng ghi lại lộ trình, tốc độ, danh bạ điện thoại, thậm chí cả các lệnh thoại.
Các nhà sản xuất ô tô gọi đây là tiện ích kết nối. Các chuyên gia về quyền riêng tư gọi nó là giám sát trên bánh xe.
Ô tô ngày nay thu thập lượng lớn dữ liệu từ hàng chục cảm biến trên xe. Một số dữ liệu có ý nghĩa như dữ liệu GPS để điều hướng hoặc giám sát áp suất lốp để đảm bảo an toàn.
Nhưng những dữ liệu khác, bao gồm lịch sử vị trí chính xác, bản ghi âm từ micro trong xe và hành vi lái xe, có thể được lưu trữ và truyền về các nhà sản xuất hoặc các bên môi giới dữ liệu thứ ba.
Ngành công nghiệp ô tô hiện đại đã âm thầm xây dựng một mô hình kinh doanh song song, biến thông tin mà chiếc xe của bạn thu thập thành một sản phẩm có thể tiếp thị. Dữ liệu này có thể bao gồm các kiểu tăng tốc, phanh và vượt tốc độ. Các điểm đến thường xuyên, thời gian đi lại và lộ trình du lịch. Các cuộc gọi đã thực hiện, lệnh thoại và danh bạ điện thoại được kết nối. Tần suất bạn lái xe, quãng đường và hiệu suất hoạt động của xe.
Các nhà sản xuất ô tô đóng gói thông tin này, thường dưới dạng ẩn danh, và bán hoặc chia sẻ nó với các công ty bảo hiểm, nhà quảng cáo, công ty phân tích và các bên môi giới dữ liệu thứ ba.
Ví dụ, một số thương hiệu ô tô đã hợp tác với các nhà cung cấp bảo hiểm để đưa ra các chính sách dựa trên mức độ sử dụng thông qua sử dụng dữ liệu viễn thông để xác định mức phí. Tuy nhiên, nhiều người lái xe không hề nhận ra rằng nguồn dữ liệu từ xe của họ đang được sử dụng để tính toán phí bảo hiểm.
Mặc dù hầu hết các nhà sản xuất ô tô tuyên bố họ chỉ chia sẻ dữ liệu ẩn danh, một số trường hợp cho thấy hệ thống này có thể hoạt động sai như thế nào?Chẳng hạn, Nissan và Toyota đã đối mặt với chỉ trích khi dữ liệu xe được kết nối bị các công ty bảo hiểm sử dụng để tăng phí bảo hiểm dựa trên thói quen lái xe.
Năm 2022, một cuộc điều tra đã phát hiện ra rằng chương trình OnStar Smart Driver của GM đã chia sẻ dữ liệu lái xe chi tiết với LexisNexis và Verisk, hai công ty phân tích dữ liệu lớn cung cấp hồ sơ cho các công ty bảo hiểm. Một số người lái xe chỉ biết về điều này sau khi phí bảo hiểm của họ đột ngột tăng lên một cách khó hiểu.
Tesla đã phải đối mặt với nhiều cáo buộc về việc nhân viên được cho là đã chia sẻ cảnh quay từ camera nội bộ của xe với nhau, làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về quyền riêng tư.
PHƯƠNG MINH
Cbtnews