Vì sao Hà Nội cứ mưa lớn là ngập?

2 giờ trướcBài gốc

Hà Nội cứ mưa lớn là ngập

Từ cuối tháng 9 đến tuần đầu của tháng 10.2025, sau hoàn lưu của hai cơn bão số 10 và 11, Hà Nội – là địa phương không trực tiếp bị bão đi qua mà chỉ ảnh hưởng gây mưa to, kèm gió lớn. Lượng mưa lớn ảnh hưởng từ hai cơn bão liên tiếp trút xuống đã khiến hàng trăm điểm tại Hà Nội bị ngập nước.

Những hình ảnh phố biến thành sông, lòng đường, vỉa hè, cống thoát nước bị xóa nhòa bởi nước, nhiều đường phố nước ngập ngang bánh xe, phương tiện chết máy, người dân bỏ lại xe bì bõm lội nước, người người mệt mỏi nhích từng bước chân đẩy phương tiện... cứ tái diễn sau mỗi lần Hà Nội mưa lớn.

Mưa lớn gắn với ngập nước trở thành nỗi ám ảnh của không ít người Hà Nội

Trong đó có những điểm ngập nước khá sâu, các phương tiện giao thông đường bộ phổ biến gần như không thể đi qua được. Cũng có những điểm ngập nước phải một vài ngày mới hết như: đường Võ Chí Công, Đại lộ Thăng Long, Cầu Bươu…

Ngoài ra, nhiều khu dân cư như Miêu Nha (phường Xuân Phương), xã Quảng Bị… luôn phải hứng chịu tình trạng ngập nước nhiều ngày. Trong số đó, không ít hộ dân bị cắt điện, mất nước, phải tạm thời rời nhà đi tá túc khiến cuộc sống bị đảo lộn.

Điều đáng nói, không ít “điểm đen” ngập úng đã được phản ánh suốt nhiều năm qua, song tình trạng vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Đáng chú ý, lượng mưa của hai lần vừa rồi tại Hà Nội gây ngập diện rộng chưa vượt qua đỉnh mưa năm 2008 cách đây 17 năm. So sánh với đợt mưa lịch sử năm 2008, lượng mưa tại Hà Nội đợt vừa qua khoảng 200 mm trong chưa đầy một ngày, thấp hơn so với gần 800 mm tại trạm Hà Đông và khoảng 500 mm ở trạm Láng trong ba ngày liên tiếp của năm 2008.

Hà Nội: Nhiều tuyến đường ngập sâu, người dân chật vật di chuyển

VHO - Từ sáng nay 30.9, tại Hà Nội mưa to khiến nhiều tuyến đường bị ngập khiến việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn.

Điều này khiến nhiều người lo lắng cho rằng Hà Nội cứ mưa lớn là ngập, không nhất thiết phải vượt qua một “mức” hay một “đỉnh” nào đó trước đây. Thậm chí, càng về sau thì càng dễ ngập.

Dù Hà Nội đã đầu tư nhiều tỷ đồng cho các dự án thoát nước, nhưng câu hỏi “vì sao cứ mưa là ngập” vẫn khiến nhiều người mệt mỏi, bức xúc, thậm chí rơi vào cảnh bế tắc.

Hàng loạt nguyên nhân

Theo một số chuyên gia, nguyên nhân được cho là đô thị hóa, bê tông hóa quá cao tại Hà Nội dẫn đến không còn đất trống để thẩm thấu nước mưa sâu xuống lòng đất, xuống mạch nước ngầm.

Bên cạnh đó, hệ thống thoát nước quá tải và lạc hậu của Thủ đô cũng khiến thành phố không thể “trở tay kịp” mỗi khi mưa lớn. Hệ thống cống rãnh, mương, hồ điều hòa của Hà Nội được xây dựng từ hàng chục năm trước, khi diện tích đô thị và mật độ dân cư còn thấp chưa đáp ứng kịp với sự tăng trưởng hiện nay.

Công suất thiết kế của hệ thống thoát nước đô thị trên địa bàn TP là 310mm/2 ngày. Trong ngày 30.9, lượng mưa tại nhiều điểm trên địa bàn thành phố đã vượt xa công suất trên, như tại: Ô Chợ Dừa là khoảng 527,2mm (vượt 170%); Hai Bà Trưng là 407,7mm (vượt 131,5%)… gây quá tải hệ thống thoát nước.

Nhiều nguyên nhân và nhiều giải pháp đã được các chuyên gia đưa ra để Hà Nội khắc phục tình trạng "cứ mưa lớn là ngập"

Hiện nay, tổng công suất các công trình đầu mối thoát nước đô thị là khoảng 164,5m3/s (đạt 20%). Trạm bơm Yên Nghĩa 120m3/s chưa phát huy hết công suất do chưa xây dựng hệ thống hồ điều hòa; kênh La Khê dẫn nước về trạm bơm chưa hoàn chỉnh; kênh xả ra sông Đáy không vận hành đạt công suất thiết kế khi mực nước sông Đáy dâng cao.

Công trình đầu mối Liên Mạc công suất 170m3/s đang được xây dựng, do đó việc tiêu thoát nước khu vực đô thị (ngoài khu vực nội đô) phụ thuộc vào mực nước trên sông Nhuệ. Ngoài ra, hạ tầng thoát nước tại một số đô thị mới chưa đồng bộ.

Sở Xây dựng Hà Nội cũng cho biết thêm lý do “Hà Nội cứ mưa lớn là ngập” là một số hệ thống thoát nước đang trong quá trình đầu tư xây dựng, chưa đồng bộ, các công trình đầu mối thoát nước, hồ điều hòa theo quy hoạch thực hiện chậm.

Một vấn đề khác là việc quy hoạch và triển khai dự án chưa đồng bộ. Nhiều khu đô thị mới mọc lên nhưng hệ thống thoát nước riêng biệt chưa được đấu nối hoàn chỉnh với mạng lưới chung, gây ra tình trạng “ngập cục bộ” mỗi khi mưa lớn.

Trước đây, Hà Nội có một hệ thống hồ lớn nhỏ đóng vai trò như “lá phổi” điều hòa và “bể chứa tự nhiên” chống ngập. Tuy nhiên, nhiều hồ bị san lấp để lấy đất xây dựng hoặc thu hẹp diện tích. Hệ thống kênh mương tiêu nước cũng bị ô nhiễm, bồi lắng và lấn chiếm nghiêm trọng, khiến khả năng tiêu thoát giảm mạnh.

Việc nạo vét, duy tu hệ thống kênh mương và cống ngầm mỗi năm đã tiêu tốn nhiều tỷ đồng, nhưng hiệu quả vẫn chưa tương xứng.

Để khắc phục tình trạng “Hà Nội cứ mưa lớn là ngập”, ông Trịnh Ngọc Sơn, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đưa ra giải pháp là cần đẩy nhanh các dự án thoát nước đã phê duyệt, gồm cải tạo hồ điều hòa, xây trạm bơm đầu mối, nạo vét sông ngòi. Các khu đô thị mới phải khớp nối hệ thống nội khu với mạng tiêu thoát chung.

Bên cạnh đó, Sở Xây dựng và một số chuyên gia cũng kiến nghị Hà Nội cần xây dựng bể chứa nước ngầm tại công viên, vườn hoa, đất công, kết hợp trạm bơm chuyển bậc, mô hình nhiều thành phố lớn đã áp dụng để giảm ngập khi mưa cực đoan.

Khi Thủ đô vẫn tiếp tục được nhiều người lựa chọn làm nơi “an cư lạc nghiệp”, mật độ dân số ngày càng tăng, kéo theo hạ tầng cơ sở cũng tăng lên, câu chuyện “cứ mưa là ngập” sẽ chưa thể chấm dứt nếu không có những bước đi quyết liệt, dài hạn và tầm nhìn quy hoạch phù hợp với biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, khó lường.

P.V

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/vi-sao-ha-noi-cu-mua-lon-la-ngap-173196.html