Vì sao hơn 150 dự án đầu tư công chậm giải ngân vốn bồi thường, thu hồi đất năm 2024?

Vì sao hơn 150 dự án đầu tư công chậm giải ngân vốn bồi thường, thu hồi đất năm 2024?
3 giờ trướcBài gốc
Cụ thể, năm 2024 trên địa bàn khu vực TP Hồ Chí Minh cũ, 17 Ban bồi thường các quận, huyện trước đây được giao bồi thường, thu hồi đất phục vụ 157 dự án đầu tư công với tổng số tiền chi trả 34.052 tỷ đồng. Tuy đã kéo dài đến cuối tháng 8 vừa qua, các ban này mới chi trả được hơn 54% vốn, tỷ lệ thu hồi, bàn giao mặt bằng đạt mức hơn 77%...
Nhà nằm trong phạm vi Dự án rạch Xuyên Tâm chưa được đền bù, giải tỏa.
Trong đó có đến 15 Ban bồi thường không thực hiện đúng cam kết với Chủ tịch UBND thành phố là chậm nhất đến ngày 20/6/2025 phải hoàn thành việc giải ngân toàn bộ số vốn đã được giao của năm 2024. Do đó Sở NNMT đã đề nghị các Ban bồi thường phải chủ động làm việc với các phường, xã để đẩy nhanh việc giải ngân. Năm nay, tiếp tục có 16 Ban bồi thường ở khu vực TP Hồ Chí Minh cũ được giao giải ngân 24.513 tỷ đồng cho việc bồi thường, thu hồi đất phục vụ 110 dự án đầu tư công. Đến cuối tháng 8 vừa qua đã có gần 80% số tiền này được các Ban bồi thường chi trả. Tuy vậy, trong số này vẫn còn tới 5 Ban bồi thường chỉ đạt tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công từ mức 0-10% số vốn được giao.
Tại khu vực Bình Dương cũ, dự án đường Vành đai 4, đoạn từ Thủ Biên đến sông Sài Gòn năm nay được bố trí vốn phục vụ giải tỏa, thu hồi đất là 7.307 tỷ đồng; dự án thành phần 1 giải phóng mặt bằng tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh - Bình Dương - Chơn Thành, đoạn qua Bình Dương được bố trí vốn lên đến 8.000 tỷ đồng; dự án giải phóng mặt bằng đường Thủ Biên - Đất Cuốc được bố trí gần 998 tỷ đồng; dự án thành phần 6 - Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đường Vành đai 3, đoạn chạy qua khu vực Bình Dương cũng được giao giải ngân số vốn 2.075 tỷ đồng ngay trong năm 2025. Thế nhưng đến thời điểm này các dự án vẫn chưa thể giải ngân do phải chờ một loạt thủ tục trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư mới có thể chi trả tiền cho người dân.
Để bảo đảm tiến độ giải ngân vốn theo yêu cầu của UBND thành phố, ông Võ Trung Trực kiến nghị UBND thành phố cho phép 4 dự án trên được áp dụng cơ chế giải ngân tương tự như dự án mở rộng tuyến QL13 và dự án xây dựng cao tốc TP Hồ Chí Minh - Mộc Bài đã từng áp dụng.
Hiện đã là tháng 9, ngay cả khi được thành phố chấp thuận cơ chế theo đề xuất của Sở NNMT, thì 4 dự án trên cũng khó có thể hoàn tất việc giải ngân vốn trong năm nay. Đồng thời với cách làm trên, dù số vốn bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của các dự án đầu tư công được giao cho Sở NNMT có thể được chuyển hết cho các địa phương, nhưng chưa có phương án bồi thường, nên tiền chi trả vẫn chưa thể tới tay người dân và mặt bằng vẫn chưa được người dân bàn giao.
Riêng khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu, tuy được xác định có 7 chủ đầu tư, triển khai 158 dự án, nhưng dù Sở NNMT nhiều lần đôn đốc, nhắc nhở, các chủ đầu tư dự án trọng điểm, cấp bách, có vốn đầu tư công vẫn chưa báo cáo về tình hình chi trả bồi thường, giải phóng mặt bằng tại các dự án này.
Trước thực trạng các dự án ì ạch giải ngân vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng trên, tại cuộc họp vào ngày 20/8 vừa qua, lãnh đạo UBND thành phố đã tiếp tục yêu cầu các sở, ngành, chủ đầu tư, ban quản lý dự án thuộc UBND thành phố phải đảm bảo tiến độ giải ngân vốn tại các công trình, dự án đang triển khai, hoàn thành 100% kế hoạch vốn được giao trong năm nay. Lãnh đạo UBND thành phố cũng chỉ đạo các sở, ngành, chủ đầu tư dự án, ban quản lý dự án báo cáo rõ về những vướng mắc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sau ngày 1/7 vừa qua.
Về tình hình thực hiện các công trình, dự án trọng điểm, ông Đậu An Phúc, Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP Hồ Chí Minh (Ban Hạ tầng) đã thông tin, tháng 11/2024 chính quyền địa phương đã phê duyệt dự toán chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi. Đến đầu năm nay, Ban Hạ tầng đã chuyển tiền bồi thường để địa phương chi trả cho người dân với dự kiến trong tháng 8 địa phương sẽ bàn giao mặt bằng cho dự án. Nhưng hàng trăm hộ dân đã hiệp thương với chính quyền xong phải chờ đợi nhiều tháng mới có thể nhận được tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để di dời, bàn giao mặt bằng.
Tại dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm, theo ông Đậu An Phúc, năm 2024 dự án này được giao số vốn đầu tư công lên tới hơn 12.011 tỷ đồng. Do mới chỉ có một vài gói thầu được rục rịch khởi công nên số tiền này chủ yếu được chi cho công tác bồi thường, thu hồi đất và hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Tuy vậy, phải đến ngày 20/12/2024 quận Bình Thạnh cũ mới có thể phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thu hồi đất cho dự án; riêng phía Gò Vấp cũ mới chỉ thu hồi được 1/3 diện tích đất phục vụ dự án.
Tuy nhiên, ông Đậu An Phúc đã khẳng định Ban Hạ tầng đã chuyển toàn bộ số tiền bồi thường về cho các địa phương từ cuối năm ngoái và đầu năm nay. Trong khi đó đến nay các phường thuộc địa bàn quận Bình Thạnh trước đây mới chỉ giải tỏa được rất ít trong số 2.077 trường hợp bị ảnh hưởng.
Như vậy, dù đạt kết quả giải ngân tỷ lệ vốn khá lớn cho việc bồi thường, thu hồi đất, thì tiền chủ yếu vẫn nằm trong tài khoản của chủ đầu tư, của các Ban bồi thường hoặc nằm tại địa phương, người dân thực chất chưa nhận được kinh phí bồi thường. Do đó, cải thiện hiệu quả, chất lượng công tác bồi thường, thu hồi đất là vấn đề lớn, cần được TP Hồ Chí Minh tiếp tục đặt ra. Nhất là khi việc chậm bồi thường, thu hồi đất là một trong những nguyên nhân chính kéo chậm tiến độ một loạt dự án, công trình trọng điểm.
Bảo Sơn
Nguồn CAND : https://cand.com.vn/dia-oc/vi-sao-hon-150-du-an-dau-tu-cong-cham-giai-ngan-von-boi-thuong-thu-hoi-dat-nam-2024--i780527/