Vì sao không bãi bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa, xăng dầu và thuốc lá?

4 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phức tạp, việc điều chỉnh chính sách thuế không chỉ nhằm bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước mà còn giúp định hướng hành vi tiêu dùng và sản xuất theo hướng bền vững. Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn khẳng định rằng các đề xuất mới trong chính sách thuế đã được cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế, nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.

Một trong những nội dung quan trọng nhất là điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá. Theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, việc điều chỉnh này cần bám sát Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá. Ban soạn thảo ban đầu muốn quy định cụ thể hơn để thuận tiện trong việc áp dụng biểu thuế, tuy nhiên với sự đồng thuận của các cơ quan liên quan, phương án ban hành sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và thuận lợi cho người nộp thuế. Đồng thời, việc điều chỉnh này cũng phù hợp với các khuyến nghị từ tổ chức y tế và quốc tế nhằm kiểm soát tiêu thụ thuốc lá hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, việc sửa đổi quy định về đối tượng chịu thuế đối với một số mặt hàng như điều hòa nhiệt độ, ô tô, xe máy cũng nhận được nhiều sự quan tâm. Thực tế đã phát sinh nhiều trường hợp hàng hóa nhập khẩu dưới dạng linh kiện để lắp ráp tại Việt Nam, trong đó có ô tô, xe máy, máy bay trực thăng, tàu lượn... Do đó, nếu chỉ đánh thuế trên sản phẩm hoàn chỉnh mà không bao gồm linh kiện nhập khẩu, có thể dẫn đến lỗ hổng trong chính sách thuế. Trước tình hình này, Chính phủ sẽ có vai trò hướng dẫn chi tiết, thay vì quy định cứng nhắc trong luật, nhằm tạo ra sự linh hoạt cần thiết và đảm bảo kiểm soát hợp lý đối với các mặt hàng có tác động lớn đến môi trường.

Một điểm đáng chú ý khác là việc giao Chính phủ thẩm quyền sửa đổi, bổ sung danh mục hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt theo tình hình thực tế. Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh rằng đây là một biện pháp cần thiết để đảm bảo tính chủ động trong quản lý tài chính nhà nước, đồng thời thích ứng nhanh chóng với diễn biến kinh tế - xã hội. Nếu Thường vụ Quốc hội có kết luận chính thức về nội dung này, Bộ Tài chính sẽ báo cáo lại Chính phủ để triển khai phù hợp.

Trong lĩnh vực sản xuất và tiêu dùng, Chính phủ đang xem xét lộ trình tăng thuế đối với nước giải khát có đường nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Theo đề xuất hiện tại, mức thuế suất sẽ tăng từ 5% vào năm 2025 lên 10% vào năm 2028. Tổ chức Y tế Thế giới, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc và Bộ Y tế đều khuyến nghị cần áp dụng mức thuế cao hơn (30-40%) ngay khi luật có hiệu lực để tác động hiệu quả đến hành vi tiêu dùng. Tuy nhiên, Chính phủ đã cân đối nhiều luồng ý kiến và quy định mức thuế suất khởi điểm 10% nhằm khuyến khích doanh nghiệp sản xuất các loại nước giải khát có hàm lượng đường thấp hơn, đồng thời tránh gây xáo trộn thị trường.

Ngoài ra, chính sách thuế đối với thuốc lá mới cũng là một vấn đề quan trọng. Dù Nghị quyết 173 đã có quy định cấm, nhưng theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, cần có phương án dự phòng để tránh tình trạng thất thu ngân sách trong trường hợp pháp luật về quản lý thuốc lá có sự thay đổi trong tương lai. Hiện nay, có nhiều loại thuốc lá mới trên thị trường và nếu sản phẩm này được phép nhập khẩu hoặc sản xuất, cần có quy định thu thuế từ sớm để đảm bảo nguồn thu.

Một nội dung không kém phần quan trọng là thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ. Mặc dù công nghệ tiết kiệm điện đã có những bước tiến đáng kể, nhưng việc sử dụng môi chất làm lạnh vẫn có nguy cơ ảnh hưởng đến tầng ozone và biến đổi khí hậu. Kinh nghiệm từ các nước như Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy cho thấy việc áp dụng thuế đối với mặt hàng này là cần thiết. Thậm chí, một số nước châu Âu còn quy định hạn chế sử dụng điều hòa hoặc yêu cầu giấy phép để lắp đặt. Do đó, Chính phủ đề xuất tiếp tục đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa có công suất dưới 90.000 BTU để góp phần bảo vệ môi trường và khuyến khích sử dụng sản phẩm tiết kiệm năng lượng.

Cuối cùng, Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì chính sách thuế ưu đãi đối với xăng sinh học. Xăng E5 và E10 với hàm lượng cồn sinh học từ 5 - 10% đã được nhiều quốc gia khuyến khích sử dụng bằng cách áp dụng mức thuế suất thấp hơn so với xăng thông thường. Ở Việt Nam, thuế suất đối với xăng sinh học đã duy trì ổn định từ năm 1995 đến nay và dự thảo luật đề xuất tiếp tục giữ mức thuế này để khuyến khích tiêu dùng nhiên liệu thân thiện với môi trường.

Có thể thấy, các đề xuất điều chỉnh chính sách thuế lần này không chỉ nhằm tăng cường nguồn thu ngân sách mà còn hướng đến các mục tiêu dài hạn về phát triển kinh tế bền vững, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường.

Trần Hương

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/vi-sao-khong-bai-bo-thue-tieu-thu-dac-biet-voi-dieu-hoa-xang-dau-va-thuoc-la-161207.html