Ảnh minh họa - Ảnh: Reuters
Theo tờ báo Financial Times hôm 15/12, Mỹ đã tạm dừng triển khai thỏa thuận Technology Prosperity Deal - tạm dịch là Thỏa thuận thịnh vượng công nghệ - mà Washington và London công bố hồi tháng 9.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Nhà Trắng ngày càng thất vọng vì tiến độ đàm phán thương mại với Anh.
Thỏa thuận này hướng tới tăng cường hợp tác song phương trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán lượng tử và năng lượng hạt nhân.
Cùng ngày, một số quan chức Anh xác nhận với tờ báo Financial Times rằng Mỹ đã dừng triển khai thỏa thuận từ tuần trước. Theo một quan chức, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang gây sức ép để Anh nhượng bộ ở một số vấn đề thương mại nằm ngoài khuôn khổ đối tác công nghệ.
Những tháng qua, Mỹ và Anh tiếp tục đàm phán thương mại sau khi nhất trí một thỏa thuận hồi tháng 5 nhằm giảm bớt tác động từ các mức thuế quan mà Washington áp lên hàng hóa Anh xuất khẩu sang Mỹ.
Các nguồn thạo tin cho biết giới chức Mỹ ngày càng thất vọng vì Anh không sẵn sàng tháo gỡ các rào cản phi thuế quan, bao gồm các quy tắc và quy định đang áp đặt hàng thực phẩm và hàng công nghiệp nhập khẩu. Dù vậy, Anh đã đồng ý áp dụng hạn ngạch miễn thuế quan 13.000 tấn/năm đối với thịt bò Mỹ.
Thỏa thuận hồi tháng 5 nêu rõ hai bên sẽ tiếp tục thảo luận để mở rộng khả năng tiếp cận thị trường cho thêm nhiều sản phẩm nông nghiệp Mỹ. Lâu nay, Washington luôn muốn Anh công nhận các tiêu chuẩn của Mỹ đối với thực phẩm và nông sản, nhưng thỏa thuận không đưa ra cam kết cụ thể nào về nội dung này.
Tổng thống Trump từng chỉ trích thuế dịch vụ số - loại thuế một số đối tác thương mại, trong đó có Anh, áp lên các công ty công nghệ. Tuy nhiên, một quan chức Anh cho rằng đây không phải điểm nghẽn chính.
“Hai bên đang bước vào giai đoạn xử lý những vấn đề phức tạp nhất nên đàm phán có thể cần thêm thời gian. Tuy nhiên, kênh đối thoại vẫn được duy trì và đang diễn ra theo hướng tích cực, mang tính xây dựng”, vị quan chức cho biết.
Thỏa thuận thịnh vượng công nghệ Mỹ - Anh gồm kế hoạch lập một “khu vực tăng trưởng” trí tuệ nhân tạo ở vùng Đông Bắc nước Anh. Giới chức Anh từng ước tính sáng kiến này có thể thu hút tối đa 30 tỷ bảng Anh (tương đương 41,6 tỷ USD) và tạo ra 5.000 việc làm.
Tuy nhiên, văn bản thỏa thuận nêu rõ thỏa thuận này chỉ “có hiệu lực khi hai bên đạt tiến triển thực chất” trong việc hoàn tất thủ tục chính thức hóa và triển khai các nội dung đã thống nhất.
Việc Mỹ tạm dừng triển khai là một diễn biến bất lợi với Anh sau khi chính phủ nước này quảng bá thỏa thuận như thành quả của quá trình làm việc chặt chẽ với Washington trong suốt khoảng 1 năm nhằm tránh các mức thuế quan trừng phạt lên hàng xuất khẩu của Anh.
Nằm trong nỗ lực ngoại giao này, Thủ tướng Anh Keir Starmer đã đón Tổng thống Mỹ Donald Trump thăm cấp nhà nước lần thứ hai tại Lâu đài Windsor hồi tháng 9 - một vinh dự hiếm có đối với một tổng thống Mỹ.
Theo tờ báo The Guardian, ông Starmer đến nay không chấp nhận sức ép từ Mỹ về việc bãi bỏ hoặc sửa đổi thuế dịch vụ số - mức thuế 2% áp trên doanh thu của một số tập đoàn công nghệ lớn như Amazon, Alphabet và Apple, dự kiến mang về cho ngân sách Anh khoảng 800 triệu bảng mỗi năm.
Trong các cuộc đàm phán thương mại hồi đầu năm nay, chính phủ Anh từng xây dựng phương án giảm số tiền thuế mà các doanh nghiệp công nghệ Mỹ phải nộp, đồng thời mở rộng đối tượng chịu thuế để giữ nguyên tổng thu. Tuy nhiên, đến nay chính sách vẫn chưa thay đổi.
Tuần trước, Bộ trưởng Kinh doanh và Thương mại Anh Peter Kyle cùng Bộ trưởng Khoa học Anh Liz Kendall đã sang Washington làm việc với cộng đồng lãnh đạo doanh nghiệp công nghệ Mỹ. Chuyến đi này được lên kế hoạch từ trước khi chính quyền ông Trump tạm dừng thỏa thuận công nghệ. Một quan chức Anh nhận xét phía Mỹ là “những nhà đàm phán rất cứng rắn nhưng Anh khá chắc có thể đưa tiến trình trở lại đúng hướng”.
“Mối quan hệ đặc biệt giữa Anh và Mỹ vẫn bền chặt. Anh sẽ bảo đảm thỏa thuận thịnh vượng công nghệ mang lại cơ hội cho người lao động ở cả hai nước”, người phát ngôn chính phủ Anh cho biết ngày 15/12.
Ngọc Trang