Tín hiệu với Triều Tiên
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Theo kênh CNN ngày 25/6, khi các máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ bay qua Iran, nhằm vào các cơ sở liên quan đến tham vọng hạt nhân của Tehran, các nhà hoạch định chính sách và giới phân tích tại Đông Á đã phải đối mặt với một câu hỏi then chốt: Tín hiệu này gửi đến Triều Tiên, quốc gia có kho vũ khí hạt nhân vượt xa Iran, là gì?
Các chuyên gia cảnh báo rằng hành động quân sự của Mỹ có thể khiến Triều Tiên thêm quyết tâm tăng tốc phát triển vũ khí và mở rộng hợp tác với Nga. Đồng thời, điều này càng củng cố niềm tin của Chủ tịch Kim Jong Un rằng vũ khí hạt nhân là lá chắn tối thượng chống bất kỳ âm mưu lật đổ nào do Mỹ dẫn đầu.
Dù đã có nhiều năm nỗ lực thuyết phục Triều Tiên từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân, nhưng giới chức Mỹ tin rằng Triều Tiên hiện sở hữu nhiều đầu đạn hạt nhân và tên lửa có khả năng vươn tới lãnh thổ Mỹ.
Giáo sư Lim Eul-chul, chuyên gia nghiên cứu Triều Tiên tại Đại học Kyungnam (Hàn Quốc), bình luận: “Vụ tấn công mà Tổng thống Donald Trump phát động nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran chắc chắn sẽ càng củng cố thêm tính chính danh và phát triển vũ khí hạt nhân lâu dài của Triều Tiên”.
Ông Lim nói: “Triều Tiên xem cuộc không kích mới đây của Mỹ là một mối đe dọa quân sự mang tính răn đe và có thể sẽ đẩy mạnh năng lực tấn công phủ đầu bằng tên lửa hạt nhân”.
Các nhà phân tích cho rằng tốc độ phát triển của chương trình hạt nhân Triều Tiên có thể gia tăng nhờ trợ giúp từ Nga, trong bối cảnh quan hệ quân sự giữa hai nước đang mở rộng kể từ khi Moskva phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.
Kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác chiến lược vào năm 2024, liên minh giữa Triều Tiên và Nga đã trở thành huyết mạch về cả kinh tế lẫn quân sự cho Triều Tiên, trong bối cảnh các lệnh trừng phạt từ phương Tây vẫn tiếp diễn.
Ông Lim nhận định: “Dựa trên liên minh chiến lược với Nga, Triều Tiên nhiều khả năng sẽ hướng tới hợp tác phát triển vũ khí, tập trận chung, chuyển giao công nghệ và tăng cường phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế và quân sự”.
Theo báo cáo của Nhóm Giám sát Trừng phạt Đa phương (MSMT), một sáng kiến gồm 11 thành viên Liên hợp quốc, Triều Tiên đã điều hơn 14.000 binh sĩ và hàng triệu đơn vị đạn dược, bao gồm cả tên lửa và rocket, để hỗ trợ Nga trong chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Đổi lại, Nga đã cung cấp cho Triều Tiên nhiều vũ khí và công nghệ giá trị, như thiết bị phòng không, tên lửa phòng không, hệ thống tác chiến điện tử và dầu mỏ tinh chế.
Báo cáo kết luận: “Những hành động này cho phép Triều Tiên tài trợ cho các chương trình quân sự và tiếp tục phát triển tên lửa đạn đạo, đồng thời giúp nước này tích lũy kinh nghiệm thực chiến hiện đại”.
Iraq, Libya, Iran và bài học từ các cuộc can thiệp do Mỹ dẫn đầu
Tên lửa đạn đạo liên lục địa Hwasongpho-17 được phóng thử từ Sân bay quốc tế Bình Nhưỡng, ngày 24/3/2022. Ảnh: KCNA/TTXVN
Ông Victor Cha, Chủ tịch chương trình Hàn Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nói rằng trong con mắt của Chủ tịch Kim Jong Un, hành động quân sự mới đây của Mỹ tại Iran củng cố một logic đáng lo ngại: những quốc gia không sở hữu vũ khí hạt nhân, từ Iraq, Libya đến Iran, đều dễ trở thành mục tiêu can thiệp của Mỹ.
Triều Tiên đã thử nghiệm 6 thiết bị hạt nhân và phát triển tên lửa tầm xa, luôn coi kho vũ khí của mình là điều không thể đem ra mặc cả.
Ông Cha nhận định: “Các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào cơ sở hạt nhân của Iran sẽ để lại dấu ấn lâu dài với chính quyền Triều Tiên. Vụ tấn công này chỉ khẳng định hai điều với Triều Tiên và cả hai đều bất lợi cho chính sách của Mỹ. Thứ nhất, Mỹ không có lựa chọn sử dụng vũ lực với chương trình hạt nhân của Triều Tiên như đã làm với Iran. Thứ hai, hành động này càng khắc sâu niềm tin rằng cần tiếp tục theo đuổi và duy trì kho vũ khí hạt nhân”.
Sự tương phản giữa Iran và Triều Tiên là rất rõ, đặc biệt về mặt năng lực hạt nhân.
Ông Leif-Eric Easley, Giáo sư an ninh quốc tế tại Đại học Nữ sinh Ewha ở Seoul, nhận định: “Chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng tiên tiến hơn nhiều, có các loại vũ khí có thể sẵn sàng phóng đi bằng nhiều hệ thống khác nhau, trong đó có ICBM” – tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có thể bay tới bất kỳ nơi nào trên thế giới, xa hơn bất kỳ tên lửa nào mà Iran sở hữu. Triều Tiên có thể đe dọa lãnh thổ Mỹ, trong khi Hàn Quốc thì nằm trong tầm bắn của nhiều loại vũ khí của Triều Tiên”.
Trong khi đó, theo đánh giá mới nhất của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Iran vẫn chưa phát triển được vũ khí hạt nhân có thể triển khai và quá trình làm giàu uranium vẫn dưới ngưỡng chế tạo vũ khí.
Iran cũng từng theo đuổi con đường ngoại giao với Mỹ và các cường quốc phương Tây suốt nhiều năm liên quan đến chương trình hạt nhân. Quá trình ngoại giao vẫn đang tiếp diễn vào thời điểm ông Trump ra lệnh cho máy bay tàng hình B-2 ném bom xuyên boong-ke vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Ma trận răn đe
Triều Tiên đang sở hữu từ 40 đến 50 đầu đạn hạt nhân, cùng với các phương tiện để triển khai các đầu đạn này trên khắp khu vực và có khả năng vươn tới cả lãnh thổ Mỹ.
Ông Lim tại Đại học Kyungnam cảnh báo: “Tấn công Triều Tiên có thể gây ra nguy cơ chiến tranh hạt nhân toàn diện”.
Ông cũng lưu ý rằng theo hiệp ước liên minh Mỹ - Hàn, hành động quân sự nào của Mỹ nhằm vào Triều Tiên cũng cần có sự tham vấn trước với chính phủ Hàn Quốc vì đây là một bước đi mang nhiều hệ lụy về mặt chính trị và pháp lý.
Ngoài ra còn có các cường quốc khác cần tính đến. Khác với Iran, Triều Tiên có hiệp ước phòng thủ chung chính thức với Nga, cho phép Nga tự động can thiệp trong trường hợp Triều Tiên bị tấn công.
Ma trận răn đe này nhiều khả năng sẽ giúp Triều Tiên tránh được các hành động quân sự đơn phương như Mỹ vừa làm với Iran.
Cuối cùng, ông Lim kết luận: “Cuộc tấn công này sẽ làm sâu sắc thêm tâm lý ngờ vực của Triều Tiên đối với Mỹ và dự báo sẽ là chất xúc tác cho thay đổi chính sách đối ngoại của Triều Tiên, đặc biệt là thông qua tăng cường hợp tác quân sự với Nga”.
Thùy Dương/Báo Tin tức và Dân tộc