Vì sao người Ukraine tin phương Tây chỉ muốn kiềm chế Nga, không giúp Kyiv chiến thắng?

3 giờ trướcBài gốc

Một số quan điểm từ người dân và giới chức Ukraine cho thấy họ cảm thấy rằng các quốc gia phương Tây chỉ đang cố gắng làm suy yếu Nga, thay vì thực sự giúp đỡ Ukraine giành một chiến thắng quyết định.

Viện trợ có giới hạn từ phương Tây

Theo New York Times, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến quan điểm này là mức độ và cách thức trợ giúp từ các nước phương Tây. Trong nhiều trường hợp, viện trợ quân sự từ các quốc gia phương Tây bị xem là chưa đủ mạnh để tạo ra một sự thay đổi đáng kể trên chiến trường. Những vũ khí và thiết bị quân sự được cung cấp có vai trò lớn trong việc giúp Ukraine chống đỡ các đợt tấn công của Nga, nhưng dường như không đủ để tạo điều kiện cho một cuộc phản công quyết liệt.

Các loại vũ khí như tên lửa tầm xa ATACMS và máy bay chiến đấu F-16, dù rất quan trọng đối với Ukraine, đã không được cung cấp một cách nhanh chóng và đủ số lượng. Điều này khiến nhiều người Ukraine đặt câu hỏi về ý định thực sự của phương Tây. Họ cho rằng nếu thực sự có ý định giúp Ukraine giành thắng lợi, phương Tây sẽ cần cung cấp nhiều hơn và nhanh hơn các loại vũ khí tiên tiến để tạo ra sự khác biệt trên chiến trường.

Binh lính Ukraine bắn lựu pháo về phía các vị trí của Nga ở khu vực Pokrovsk vào tháng trước - Ảnh: NYT

Sự khác biệt trong chiến lược có thể là một lý do quan trọng khác. Một số nhà phân tích và giới chức Ukraine tin rằng các quốc gia phương Tây, đặc biệt là Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), có chiến lược ưu tiên làm suy yếu Nga thay vì giúp Ukraine giành thắng lợi hoàn toàn. Chiến lược này có thể bao gồm việc duy trì một cuộc xung đột kéo dài để Nga tiêu hao tài nguyên và sức mạnh quân sự.

Nhìn từ góc độ của phương Tây, việc tiêu hao nguồn lực và sức mạnh quân sự của Nga có thể giúp giảm nguy cơ đối với các quốc gia châu Âu lân cận và làm yếu đi sức ảnh hưởng của Moscow trong khu vực. Tuy nhiên, từ góc nhìn của Ukraine, điều này có nghĩa là họ phải đối mặt với cuộc chiến kéo dài, mất mát nhiều nguồn lực và nhân mạng mà không nhận được sự hỗ trợ quyết liệt để giành chiến thắng cuối cùng.

Tâm lý của người dân Ukraine

Trong bối cảnh chiến tranh kéo dài, tâm lý của người dân Ukraine cũng bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi cảm giác bị bỏ rơi hoặc không được hỗ trợ đầy đủ. Sự chậm trễ trong viện trợ quân sự hoặc những cam kết chưa thực hiện của phương Tây tạo ra một tâm lý bất mãn. Những tuyên bố từ các nhà lãnh đạo phương Tây như việc Ukraine sẽ được gia nhập NATO “vào một ngày nào đó” nhưng không phải trong thời gian chiến tranh, hoặc các cảnh báo về việc sử dụng vũ khí tầm xa, càng làm gia tăng sự nghi ngờ về cam kết thực sự của phương Tây.

Đối với nhiều người Ukraine, những tuyên bố như vậy có thể được hiểu là sự do dự trong việc hỗ trợ toàn diện để đạt được chiến thắng. Họ cảm thấy rằng các cường quốc phương Tây có thể chỉ muốn duy trì cuộc xung đột ở mức độ thấp, thay vì hỗ trợ cho một kết quả quyết định có lợi cho Ukraine.

Thành phố Siversk, Ukraine, vẫn liên tục bị pháo kích từ phía đông - Ảnh: NYT

Việc cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine thường phải vượt qua các rào cản chính trị ở các quốc gia phương Tây. Các cuộc bầu cử tại Mỹ, mối quan hệ với các cường quốc khác như Trung Quốc và những cân nhắc chiến lược dài hạn đều ảnh hưởng đến cách mà các chính phủ phương Tây đưa ra quyết định.

Sự chậm trễ trong quyết định cung cấp vũ khí hay hỗ trợ kinh tế đôi khi có thể gây ra sự mất lòng tin trong lòng người dân Ukraine. Một số quan chức Ukraine đã bày tỏ sự thất vọng về việc không có sự cam kết cụ thể, rõ ràng và liên tục từ phương Tây, trong khi tình hình chiến sự đang ngày càng khốc liệt.

Ngoài ra, cũng cần phải nhắc đến sự khác biệt trong lợi ích quốc gia giữa Ukraine và các quốc gia phương Tây. Mặc dù các cường quốc phương Tây ủng hộ Ukraine vì lợi ích chiến lược và chính trị, mục tiêu cuối cùng của họ có thể không hoàn toàn đồng nhất với mục tiêu của Ukraine. Ukraine muốn một chiến thắng toàn diện để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình, trong khi một số quốc gia phương Tây có thể chỉ muốn kiềm chế và làm suy yếu Nga mà không đẩy cuộc xung đột đến một cuộc đối đầu trực tiếp.

Tổng thống Zelensky cần tìm kiếm chiến lược mới

Trước sự im lặng từ phía các đối tác phương Tây đối với “Kế hoạch chiến thắng” của Ukraine và tình thế khó khăn trên chiến trường, Tổng thống Volodymyr Zelensky đang phải cân nhắc đến một chiến lược mới.

Trong những tuần gần đây, ông Zelensky đã kêu gọi các lãnh đạo phương Tây ủng hộ “kế hoạch chiến thắng” của ông để chấm dứt xung đột với Nga vào năm tới. Tuy nhiên, lời kêu gọi này chỉ nhận được sự đồng tình mang tính hình thức. Không có quốc gia nào đồng ý để Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa của phương Tây để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Các cường quốc cũng không ủng hộ việc mời Ukraine gia nhập NATO khi chiến tranh vẫn đang tiếp diễn.

Một số nhà phân tích quân sự và các nhà ngoại giao nhận định, mục tiêu thực sự của kế hoạch này có thể không chỉ hướng ra bên ngoài mà còn nhắm vào đối tượng trong nước. Ông Zelensky có thể đang muốn chứng minh rằng ông đã nỗ lực hết sức để nhận được sự hỗ trợ quốc tế, đồng thời chuẩn bị tâm lý cho người dân về khả năng phải thỏa thuận. Trong trường hợp phương Tây không đồng hành hoàn toàn, ông có thể sử dụng lý do này để trấn an người dân Ukraine rằng ông đã làm mọi thứ có thể.

Tổng thống Volodymyr Zelensky nói chuyện với các nhà lãnh đạo từ Litva, Bỉ và Hội đồng châu Âu tại hội nghị thượng đỉnh EU tại Brussels trong tháng này - Ảnh: NYT

“Tổng thống Zelensky phải thúc đẩy kế hoạch, đưa ra lập trường và sau đó quay trở lại đất nước để nói rằng đây là điều phải làm sau khi đã yêu cầu sự hỗ trợ”, Michael John Williams, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Syracuse (Mỹ) và là cựu cố vấn của NATO, cho New York Times biết, đồng thời nhấn mạnh nhà lãnh đạo Ukraine cần thể hiện nỗ lực của mình dù không thể đạt được mọi thứ mong muốn.

Trong khi đó, các cuộc giao tranh vẫn đang diễn ra căng thẳng và khiến cả 2 bên tiêu hao. Lực lượng quân đội Ukraine đang phải đối mặt với những tổn thất lớn và tình trạng kiệt sức của binh lính. Việc tuyển mộ các tân binh gặp khó khăn, trong khi nhiều người tình nguyện gia nhập lại thiếu kinh nghiệm và kỹ năng. Phía Nga cũng không khá hơn khi đối diện với con số thương vong cao, với hàng nghìn binh lính tử vong và bị thương mỗi ngày theo ước tính của các nhà phân tích Mỹ và Anh.

Dù vậy, không có bên nào sẵn sàng đàm phán chính thức. Tổng thống Nga Vladimir Putin nhiều lần tuyên bố sẵn sàng đối thoại nhưng dường như điều này chỉ diễn ra khi Nga tin rằng họ vẫn có thể giành lợi thế trên chiến trường. Các quan chức Nga gần Điện Kremlin không tin rằng ông Putin sẽ thực sự đối thoại trong khi lực lượng Ukraine vẫn còn hiện diện ở khu vực chiến sự.

Trong bối cảnh cuộc chiến kéo dài, mối quan tâm của phương Tây đang dần chuyển hướng sang các cuộc khủng hoảng khác, đặc biệt là tình hình căng thẳng ở Trung Đông. Sự chú ý giảm sút từ các quốc gia đồng minh khiến Kyiv phải điều chỉnh lại chiến lược của mình. Một số lãnh đạo châu Âu đã lên tiếng kêu gọi Ukraine đối mặt với thực tế về khả năng phải tạm thời nhượng lại một số lãnh thổ.

Nhiều chuyên gia cho rằng, một kịch bản thỏa thuận tạm thời nhằm đóng băng xung đột có thể là kết quả khả dĩ nhất trong tương lai gần, với điều kiện Nga phải tin rằng họ không thể kiểm soát thêm lãnh thổ.

Camille Grand, cựu trợ lý tổng thư ký NATO và chuyên gia quốc phòng tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu, nhận định với New York Times, rằng người Ukraine có thể cần phi quân sự hóa tiền tuyến và nhận được sự đảm bảo an ninh để ngăn Nga tái chiến trong vài năm tới.

Xe quân sự Ukraine đi qua một biển báo gần một trạm biên giới Nga - Ảnh: NYT

Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến tình hình là cuộc bầu cử tại Mỹ. Cựu Tổng thống Donald Trump, ứng viên đảng Cộng hòa, đã nhiều lần tỏ ra hoài nghi về việc Mỹ tiếp tục hỗ trợ cho Ukraine. Mặt khác, Phó tổng thống Kamala Harris, ứng cử viên đảng Dân chủ, tuyên bố sẽ duy trì sự hỗ trợ của ông Biden, nhưng một số nhà quan sát cho rằng chính quyền mới có thể sẽ hiệu chỉnh lại mức độ viện trợ.

Ngoài ra, mục tiêu lớn nhất của ông Zelensky - gia nhập NATO trong khi chiến tranh còn tiếp diễn - cũng đối mặt với nhiều trở ngại. Trong khi một số đồng minh NATO như Ba Lan và các nước Baltic ủng hộ, Mỹ và Đức phản đối vì lo ngại NATO có thể bị lôi kéo vào một cuộc xung đột với Nga.

Với bối cảnh hiện tại, rõ ràng ông Zelensky đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc tìm kiếm con đường tiến lên cho Ukraine. Sự hỗ trợ giảm sút từ phương Tây, tình hình chiến trường khó khăn và áp lực chính trị trong nước đang đòi hỏi nhà lãnh đạo Ukraine phải có những chiến lược rõ ràng và linh hoạt hơn trong thời gian tới.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/vi-sao-nguoi-ukraine-tin-phuong-tay-chi-muon-kiem-che-nga-khong-giup-kyiv-chien-thang-225485.html