Vì sao người Việt lạc quan nhưng vẫn ngại đầu tư?

2 giờ trướcBài gốc

Theo Nghiên cứu Tâm lý Người tiêu dùng ASEAN (ACSS) 2025 của Ngân hàng UOB, vừa công bố chiều 20-11, Việt Nam dẫn đầu khu vực về mức độ lạc quan của người tiêu dùng với 67 điểm, tăng 3 điểm so với năm ngoái và vượt xa mức trung bình ASEAN chỉ 54 điểm.

Điều gì làm đảo chiều thói quen chi tiền của người Việt?

Con số này không đơn thuần phản ánh cảm xúc tích cực nhất thời, mà cho thấy niềm tin bền vững của người Việt vào nền tảng kinh tế, sự ổn định chính trị - xã hội và đặc biệt là triển vọng tài chính cá nhân

Báo cáo nhấn mạnh, người tiêu dùng Việt Nam thể hiện mức độ tự tin vượt trội so với các quốc gia trong khu vực đối với sự ổn định của môi trường vĩ mô, bất chấp những bất ổn toàn cầu, trong đó có các chính sách thuế quan của Mỹ.

77% Gen Z tham gia khảo sát của UOB cho biết họ ưu tiên tận hưởng cuộc sống hiện tại hơn là lo lắng cho tương lai tài chính. Ảnh: T.L

Sự lạc quan về bức tranh vĩ mô tiếp tục lan tỏa sang kỳ vọng tài chính cá nhân. Khi có hơn 70% người tham gia khảo sát tin rằng ví tiền của họ sẽ “dày” hơn trong năm tới. Đồng thời, nỗi lo về chi phí sinh hoạt gia tăng cũng có dấu hiệu hạ nhiệt, khi tỉ lệ người lo ngại vấn đề này giảm xuống còn 50%, thấp hơn 3 điểm % so với năm ngoái và giảm mạnh tới 12 điểm % trong nhóm Gen Z.

Khi áp lực lạm phát không còn là mối bận tâm hàng đầu, người tiêu dùng Việt bắt đầu mở rộng ưu tiên sang các yếu tố mang tính dài hạn, đặc biệt là môi trường. Có tới 66% người tham gia khảo sát cho biết: các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu, thiên tai và ô nhiễm là mối quan tâm hàng đầu, cao hơn đáng kể so với tỉ lệ 59% người quan tâm đến chính sách thuế quan của Mỹ.

Xu hướng này đã góp phần định hình lại hành vi mua sắm, khi cứ 3 người Việt thì có 1 người sẵn sàng chi nhiều hơn cho các sản phẩm thân thiện với môi trường, cao hơn mức trung bình khu vực tới 11 điểm %. Điều này cho thấy tiêu dùng xanh đang dần trở thành một lựa chọn chủ động, thay vì chỉ là trào lưu mang tính thời điểm.

Không chỉ quan tâm đến môi trường, cấu trúc chi tiêu của người Việt cũng có sự chuyển dịch rõ rệt về “chất lượng”. Khoảng 67% người tiêu dùng cho biết họ chi nhiều hơn cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe và thể chất, vượt lên trên các khoản chi sinh hoạt hằng ngày như điện, nước, đi lại và thực phẩm (53%). Đồng thời, 8/10 người Việt coi các hoạt động trải nghiệm như giải trí, ẩm thực cao cấp và du lịch nghỉ dưỡng là nhu cầu thiết yếu, thay vì những dịch vụ xa xỉ như trước đây.

Sự thay đổi này phản ánh một thế hệ người tiêu dùng đang chú trọng nâng cao chất lượng sống, sẵn sàng chi trả cho những giá trị tinh thần và sức khỏe, góp phần mở ra dư địa tăng trưởng cho các ngành dịch vụ chất lượng cao.

Đầu tư: Khoảng cách giữa nhận thức và hành động

Trái ngược với xu hướng chi tiêu cởi mở, hành vi đầu tư lại cho thấy sự thận trọng gia tăng. Dù nhiều người Việt đã chủ động tìm hiểu kiến thức tài chính, song số người thực sự chuyển hóa hiểu biết thành hành động vẫn còn hạn chế.

Ông Paul Kim, Giám đốc Khối Dịch vụ Tài chính Cá nhân - UOB Việt Nam. Ảnh: T.L

Chỉ 57% người tham gia khảo sát cho biết họ đầu tư hơn 10% thu nhập hằng năm, giảm 13 điểm phần trăm so với năm trước. Tiền gửi có kỳ hạn tại ngân hàng tiếp tục là kênh được ưu tiên hàng đầu, được 93% người lựa chọn, phản ánh tâm lý đề cao an toàn và xu hướng phòng thủ trước những bất định kinh tế.

Đáng chú ý, Gen Z là nhóm bộc lộ rõ nhất sự thiếu hụt trong chuẩn bị tài chính. Khoảng 5% hoàn toàn không có quỹ dự phòng và bảo hiểm, chưa đến một nửa (47%) có khoản tiết kiệm đủ để trang trải hơn ba tháng chi tiêu. Tỉ lệ sở hữu bảo hiểm sức khỏe cá nhân ở nhóm này chỉ đạt 33%, trong khi 13% thừa nhận chưa sẵn sàng để quản lý các khoản vay. Đáng lo ngại hơn, 77% Gen Z cho biết họ ưu tiên tận hưởng cuộc sống hiện tại hơn là lo lắng cho tương lai tài chính.

Ông Paul Kim, Giám đốc Khối Dịch vụ Tài chính Cá nhân UOB Việt Nam, đánh giá: Tâm lý người tiêu dùng trong nước đang cho thấy sức bền đáng kể. Sự lạc quan ngày càng tăng đối với cả môi trường vĩ mô, lẫn tài chính cá nhân là tín hiệu tích cực, phản ánh nền tảng kinh tế vững chắc và định hướng chính sách hiệu quả của Việt Nam. Điều này đang thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng cũng như sự quan tâm ngày càng lớn tới việc hoạch định tài chính dài hạn”, ông nhận định.

Theo ông Paul Kim, những dữ liệu này giúp ngân hàng xây dựng các giải pháp phù hợp hơn, từ hỗ trợ người trẻ hình thành nền tảng tài chính vững chắc, đến đồng hành cùng các gia đình và người chuẩn bị nghỉ hưu trong bảo vệ và gia tăng tài sản.

THÙY LINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/vi-sao-nguoi-viet-lac-quan-nhung-van-ngai-dau-tu-post882494.html