Do ảnh hưởng của bão lũ, nhiều nơi tại Việt Nam bị ngập sâu, trong đó có hàng nghìn phương tiện giao thông, từ xe máy đến ô tô bị ngập nước, dẫn đến chi phí sửa chữa khổng lồ.
Trong bối cảnh này, nhiều người đặt ra câu hỏi xe điện có thực sự chịu ngập nước tốt hơn xe động cơ đốt trong?
Dưới đây là bài viết này sẽ phân tích chi tiết dựa trên đặc tính kỹ thuật của PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM đưa lời khuyên, giúp người dùng bảo vệ ô tô trong mùa mưa bão.
Tại sao xe điện lội nước tốt hơn xe xăng dầu?
Xe điện, với các thương hiệu ô tô điện phổ biến tại Việt Nam như VinFast hay BYD có lợi thế khi đi qua vùng ngập nước nông nhờ thiết kế đơn giản và hiện đại.
Thứ nhất, không có “lỗ hổng” dễ bị nước xâm nhập: Xe xăng dầu dễ bị “thủy kích” (hydro-locking) khi nước tràn vào động cơ qua lọc gió hoặc ống xả, khiến piston bị kẹt, dẫn đến cong thanh truyền (“dên”) hoặc thậm chí vỡ khối động cơ. Chi phí sửa chữa có thể lên đến hàng trăm triệu đồng. Xe điện, nhờ không có động cơ đốt trong, hoàn toàn tránh được rủi ro này. Ví dụ, trong các trận lũ ở Florida (Mỹ), xe xăng dầu thường “chết máy” ngay lập tức, trong khi xe điện như Tesla có thể di chuyển qua nước nông mà không bị ảnh hưởng.
Chuyên gia phân tích lý do xe điện lội nước tốt hơn xe xăng dầu. Ảnh: VIẾT THỊNH
Thứ hai hệ thống truyền động kín nước: Pin và động cơ điện được thiết kế với lớp bảo vệ đạt chuẩn chống nước quốc tế như IP67 hoặc IP69K, hoạt động như một “hộp kín” chống bụi và nước. Điều này giúp các linh kiện điện tử ít bị chập mạch. Với ít bộ phận chuyển động hơn (không có hộp số hay hệ thống ống xả), xe điện chịu lực nước tốt hơn ở độ sâu nông. Các mẫu VinFast VF e34 hay VF8 tại Việt Nam cũng áp dụng tiêu chuẩn này, giúp chúng “sống sót” qua các trận lụt lớn.
Thứ ba ưu điểm ở nước nông: Ở mức ngập nhẹ (dưới 50 cm), xe điện có thể tiếp tục vận hành mà không tắt máy đột ngột như xe xăng dầu. Tesla, chẳng hạn, tuyên bố xe của họ có thể “bơi” qua nước nông mà vẫn an toàn, miễn là không vượt giới hạn khuyến cáo. Tuy nhiên, xe điện không phải “bất bại”. Ở nước sâu hoặc ngập lâu, chúng vẫn có nguy cơ hỏng hóc nghiêm trọng như nước thấm vào cabin làm hỏng nội thất hoặc hệ thống điện phụ. Nghiên cứu từ NHTSA (Mỹ) sau các trận bão lũ cho thấy EV ít hỏng động cơ hơn nhưng vẫn cần kiểm tra kỹ sau ngập.
Tóm lại, xe điện có lợi thế rõ rệt ở môi trường ngập lụt thường xuyên nhưng không nên liều lĩnh lao vào vùng nước sâu.
Những sai lầm cần tránh khi xe điện bị ngập
Nếu xe điện bị ngập, đừng tự xử lý mà hãy liên hệ ngay gara chuyên nghiệp hoặc đại lý ủy quyền để tránh tai nạn.
Dưới đây là những điều cần tránh:
Không sạc xe ngay: Pin ướt kết nối với nguồn điện có thể gây chập mạch hoặc cháy nổ. Chờ thợ kiểm tra lớp cách điện và hệ thống pin.
Tránh nước muối và tiếp xúc trực tiếp: Nước mặn tăng nguy cơ “thermal runaway” (cháy pin lan tỏa), có thể xảy ra vài ngày sau ngập. Không chạm vào xe nếu nước còn đọng, đặc biệt ở vùng ven biển.
Sau thời điểm nước rút, các chủ ô tô, xe máy cần kiểm tra, bảo dưỡng để sửa chữa các bộ phận bị ảnh hưởng. Ảnh: VIẾT THỊNH
Không tự lái hoặc sửa chữa: Hệ thống phanh, lái trợ lực điện có thể hỏng, dẫn đến mất kiểm soát. Tự sửa dễ gây điện giật, đặc biệt nếu không có thiết bị bảo hộ.
Đưa xe đến gara nhanh chóng: Che xe bằng bạt kín nước và vận chuyển đến nơi sửa chữa để lau khô, kiểm tra pin và hệ thống điện. Xe ngập thường thường có chi phí sửa chữa cao vì nếu làm kỹ phải rã tung xe để làm sạch hệ thống điện, nhưng bảo hiểm hỗ trợ nếu có mua bảo hiểm!
Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, để an toàn là trên hết trong mùa bão lũ, xe điện có lợi thế vượt trội ở nước nông nhờ thiết kế kín nước và không bị thủy kích, khiến chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho vùng thường xuyên ngập do lũ. Tuy nhiên, chúng không phải “siêu xe chống lũ” vì nước sâu và nước mặn vẫn là mối đe dọa lớn. Nguy cơ điện giật từ pin cao áp là rất thấp nhờ hệ thống cách điện nhưng chúng ta vẫn cần thận trọng, đặc biệt với nước mặn.
Trong bối cảnh bão lũ ngày càng khốc liệt do biến đổi khí hậu, hãy tuân thủ cảnh báo: Tránh lái xe qua vùng ngập, đỗ xe ở nơi cao ráo và mua bảo hiểm đầy đủ. Nếu sở hữu xe điện hay bất kỳ ô tô, xe máy, hãy kiểm tra định kỳ và tham khảo hướng dẫn từ hãng để sẵn sàng đối phó.
THY NHUNG