Vì sao ông Trump bỗng dưng nhắc tới 'nhiệm kỳ ba'?

một ngày trướcBài gốc

Ông Donald Trump không thể tranh cử nhiệm kỳ ba với tư cách tổng thống, trừ khi có những thay đổi trong Hiến pháp Mỹ. Theo Tu chính án thứ 22, tổng thống Mỹ chỉ được phục vụ tối đa hai nhiệm kỳ bốn năm, dù liên tiếp hay không.

Tuy nhiên, rào cản pháp lý cũng không thể ngăn ông công khai nhắc tới mong muốn này, New York Times nhận định.

Nửa đùa nửa thật

Ông Trump lần đầu tiên nhắc tới ý định tại vị hơn hai nhiệm kỳ khi tái tranh cử năm 2020, theo CBS News. Trong buổi mít tinh ở Nevada, vị tổng thống dự đoán ông sẽ có thêm 4 năm nữa tại Nhà Trắng, và tiếp tục làm sau nhiệm kỳ thứ 2.

Ngay sau khi đắc cử năm 2024, ông Trump nhắc tới chủ đề này tại buổi vận động ở Las Vegas hôm 25/1. "Sẽ là vinh dự lớn nhất trong đời khi được phục vụ, không phải một lần mà hai lần, hoặc 3 lần tới 4 lần", ông Trump nói đùa giữa tiếng vỗ tay, sau đó nói thêm "chỉ 2 lần thôi".

Hai ngày sau, ông Trump tiếp tục nói vui với các nhà lập pháp đảng Cộng hòa về nhiệm kỳ thứ 3. Phát biểu trước Hội nghị đảng Cộng hòa của Hạ viện tại Florida, ông nhắc đến số tiền gây quỹ cho một cuộc đua khác: "Tôi nghĩ tôi không thể dùng số tiền đó cho bản thân mình".

"Nhưng chưa chắc 100%, tôi không biết", ông nói khiến các nhà lập pháp bật cười. "Tôi không nghĩ mình được phép tranh cử lần nữa. Được không nhỉ? Có nên không nhỉ?".

Ngày 6/2, ông Trump kể có người nói "tôi không thể tái tranh cử". Tới hôm 20/2, tổng thống lại nói đùa về nhiệm kỳ thứ 3 tại sự kiện kỷ niệm Tháng Lịch sử Người da đen ở Nhà Trắng. "Tôi có nên tái tranh cử không? Quý vị nói cho tôi đi", ông nói, giữa lúc người ủng hộ hô vang "thêm 4 năm nữa".

Ông Donald Trump không thể tranh cử nhiệm kỳ ba với tư cách tổng thống, trừ khi có những thay đổi trong Hiến pháp Mỹ. Ảnh: New York Times.

Trong lần gần nhất hôm 30/3, ông khẳng định "không đùa" về nhiệm kỳ 3, nhấn mạnh "có phương pháp" để lách luật. Tuy nhiên, vị tổng thống không nêu rõ những phương pháp đó là gì và chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông đang nghiêm túc thực hiện mực tiêu. Tuy nhiên, New York Times cho rằng những tuyên bố này, dù có thực tế hay không, đều có mục đích.

Cách nói "nửa đùa nửa thật" sẽ chuyển hướng sự chú ý của công chúng khỏi những tranh cãi gần đây, như "Signalgate" - vụ rò rỉ nhóm trò chuyện về kế hoạch quân sự trên ứng dụng Signal. Đồng thời, cách tiếp cận này còn giúp ngăn cản các ứng viên tiềm năng "chiếm spotlight", khi một tổng thống "vịt què" sắp mãn nhiệm thường sẽ mất dần ảnh hưởng.

“Có vẻ ông ấy không muốn bị đối xử như một tổng thống hết thời và đang thể hiện thái độ đó. Nếu là thật, những người xung quanh sẽ đối xử như thể nhiệm kỳ của bạn đã kết thúc", Derek T. Muller - giáo sư luật tại Đại học Notre Dame - nhận định.

Dave Carney - một chiến lược gia đảng Cộng hòa điều hành siêu PAC Preserve America - cho rằng chiến lược của ông Trump là khiến công chúng đoán già đoán non. "Điều này khiến mọi người khó chịu. Phe cánh tả sẽ phát điên, nhiều người nghĩ Trump sẽ tại vị lâu hơn chúng ta nghĩ. Trump xuất sắc trong việc khiến mọi người mất bình tĩnh và khó chịu", ông giải thích.

"Ông ấy không phạm luật. Ông ấy nói bản thân có rất nhiều lựa chọn. Khả năng chọc giận đối thủ là một trong những điểm mạnh của tổng thống khi đảng Dân chủ đang hỗn loạn", ông Carney nói thêm.

Theo CBS News, các chuyên gia nhận định trường hợp Mỹ thay đổi Hiến pháp là cực kỳ khó xảy ra; trong khi, các học giả về luật bầu cử cho rằng việc nói về nhiệm kỳ 3, dù có khả thi hay không, thể hiện mong muốn ngăn chặn ý nghĩ ông Trump là một tổng thống sắp mãn nhiệm.

Đảng Cộng hòa liệu có ủng hộ?

Hồi tháng 1, Hạ nghị sĩ Andy Ogles từ đảng Cộng hòa đề xuất sửa đổi Hiến pháp để ông Trump có đủ điều kiện tranh cử lần 3. Tuy nhiên, nhiều thành viên cấp cao tại đảng Cộng hào đã bác bỏ ý tưởng này và cho rằng tổng thống đang nói đùa.

Thượng nghị sĩ John Thune, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, cho biết ông Trump "có lẽ đang vui vẻ với điều đó", còn Hạ nghị sĩ Steve Scalise - lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện - nghĩ những bình luận đó nhằm mục đích "khiến mọi người bàn tán". Các quan chức Nhà Trắng cũng đưa ra nhận định tương tự, lưu ý ông Trump không tự khơi chủ đề này mà chỉ trả lời các câu hỏi của cánh phóng viên.

“Nghe này, các anh chị cứ liên tục hỏi tổng thống về nhiệm kỳ ba, rồi ông ấy vừa cười vừa trả lời một cách trung thực và thẳng thắn, sau đó mọi người lại hoảng lên vì câu trả lời đó”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt nói hôm 31/3. "Chúng tôi chưa tính tới điều đó. Ông ấy còn 4 năm nữa, rất nhiều việc phải làm. Suốt 100 ngày qua, chúng tôi đã làm rất nhiều. Và người dân Mỹ hài lòng với những gì vị tổng thống này đang làm".

Nhiều thành viên cấp cao tại đảng Cộng hòa đã bác bỏ ý tưởng sửa đổi Hiến pháp Mỹ và cho rằng tổng thống đang nói đùa. Ảnh: Reuters.

Chỉ vài tháng sau nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump tuyên bố nhiệm vụ tái định hình chính quyền liên bang và thể hiện quan điểm mở về quyền hành pháp, đồng thời phản đối mọi nỗ lực kiềm chế ông.

Đảng Cộng hòa tại Quốc hội đồng tình với chương trình nghị sự của tổng thống, nhượng lại phần lớn quyền lực cho ông. Sau khi bị các thẩm phán liên bang tạm dừng một số đạo luật, ông Trump chỉ trích và cho rằng họ nên bị luận tội. Đảng Dân chủ lo ngại thái độ của ông Trump với thẩm phán và nhiệm kỳ thứ ba đang đẩy Mỹ đến bờ vực của một cuộc khủng hoảng hiến pháp.

Hiện tại, ông Trump khẳng định đang tập trung vào nhiệm kỳ thứ hai: "Tôi thậm chí không muốn nói về điều đó. Chỉ là có rất nhiều người kêu gọi tôi tái tranh cử".

Hôm 31/3, một phóng viên Fox News đã "hỏi gài" ông Trump: Nếu ông được phép tranh cử nhiệm kỳ thứ ba, liệu đảng Dân chủ có cố tìm cách đề cử cựu Tổng thống Barack Obama đối đầu với ông không?

"Tôi rất muốn điều này. Câu hỏi này hay đó", ông Trump đáp.

Trí Ân

Nguồn Znews : https://znews.vn/vi-sao-ong-trump-bong-dung-nhac-toi-nhiem-ky-ba-post1542439.html